Fiscale voordelen voor boeren in maatschap en VOF

Boeren die in een maatschap of VOF opereren kunnen in de toekomst rekenen op interessante fiscale voordelen. Dat is het gevolg van een uitspraak vrijdag door de Hoge Raad. Senior specialist belastingadvies mr. Tonko Keizer van Accon avm beantwoordt de belangrijkste vragen.

Waar gaat het precies om bij de nieuwe uitspraak over de inbreng in een vennootschap onder firma?
‘Bij de inbreng in een vennootschap onder firma wordt een deel van de grond overgedragen aan de mede vennoot. Voor dat gedeelte wordt er overdrachtswinst behaald. Dat gedeelte van de grond mag voor de werkelijke waarde op de balans komen te staan. De vraag die hier met name speelde was of dan ook het gedeelte van de grond dat de inbrenger zelf behoud mag worden geherwaardeerd op de werkelijke waarde met gebruikmaking van de landbouwvrijstelling. Gezien het arrest van de stelselwijzing waarin herwaarderen in strijd werd geacht met de landbouwvrijstelling was de verwachting dat dit niet kon. De Hoge Raad stelt echter dat bij de inbreng in een maatschap of vennootschap onder firma herwaarderen wel is toegestaan.

Welke gevolgen heeft de mogelijkheid voor herwaarderen in een samenwerkingsvorm in de praktijk?
‘Gevolg is dat bij inbreng van de grond in een samenwerkingsverband de gehele grond op de vrije waarde gesteld kan worden met gebruikmaking van de landbouwvrijstelling. Op het moment dat de landbouwvrijstelling zou worden afgeschaft vindt er voor dat deel geen belastingheffing meer plaats, omdat de boekwaarde op de werkelijke waarde is gesteld waardoor er eenvoudigweg geen boekwinst wordt behaald.’

Hoe pakt dat fiscaal gezien uit voor de stille reserves?
‘Verder was aan de orde of bij de inbreng van gronden waarin een belaste stille reserve aanwezig is, naast een onbelaste stille reserve, alleen de onbelaste stille reserve kan worden opgewaardeerd bij de inbreng in de maatschap. Over het belaste deel zou dan geen belasting behoeven te worden betaald doordat alleen die stille reserves worden voorbehouden. Maar daarvan stelt de Hoge Raad dat dat niet mogelijk is. Het voorbehoud wordt dan naar evenredigheid verdeeld over het belaste deel en het onbelaste deel. Er dient dan gedeeltelijk belasting te worden betaald. Er kan dan wel gekozen worden voor een geheel voorbehoud van alle reserves. In dat geval kan de grond niet voor de werkelijke waarde op de balans worden gezet. Dan moet worden afgewogen of het verstandig is over een gedeelte belasting te betalen waardoor herwaarderen mogelijk is of om te besluiten niet te herwaarderen en geen belasting verschuldigd te worden.’

Geldt de uitspraak ook voor bedrijfsgebouwen en de ondergrond daarvan?
‘Aan de orde was of een gedeeltelijk voorbehoud gemaakt kan worden van belaste stille reserves in bedrijfsgebouwen en geen voorbehoud te maken voor de ondergrond van de bedrijfsgebouwen. Deze stille reserves in de ondergrond vallen namelijk ook onder de landbouwvrijstelling. Daarvan zegt de Hoge Raad dat het wel mogelijk is. Gevolg daarvan is dat ook de ondergrond van de gebouwen kan worden geherwaardeerd zonder dat de inbrenger in de maatschap of vennootschap onder firma belasting verschuldigd wordt.’

Wat is het meest opvallende aan deze verandering?
‘Het meest opvallend is dat de herwaardering van de grond in dit geval wel wordt toegestaan door de Hoge Raad en in het arrest van enige tijd geleden over stelwijziging de herwaardering in strijd werd geacht met de landbouwvrijstelling. De verwachting was dan ook dat het in deze zaak ook niet toegestaan zou worden.’

Wat betekent dat concreet voor de balans van landbouwbedrijven?
‘In de meeste gevallen kunnen de agrarische ondernemers hun gronden volledig op een hogere boekwaarde zetten door inbreng in een samenwerkingsverband. Bij de eventuele afschaffing van de landbouwvrijstelling wordt er geen boekwinst meer behaald voor dat gedeelte en behoeft er ook geen belasting te worden betaald over het bedrag van de opwaardering. Dit geldt ook voor de ondergrond van bedrijfsgebouwen.’

Voor welk type bedrijven is deze uitspraak van belang?
‘Deze uitspraak is van belang voor alle agrarische ondernemers. Wel is het zo dat de opwaardering slechts kan plaatsvinden bij het vormen van een samenwerkingsverband zoals een maatschap of vennootschap onder firma.’

Dat is positief nieuws voor boerenbedrijven. Hoe kunnen zij daarvan profiteren?
‘Deze mogelijkheid die de Hoge Raad geeft is positief voor de boerenbedrijven die hun onderneming drijven in de vorm van een maatschap of vennootschap onder firma of dat gaan doen. Zij kunnen de gronden op de balans zetten voor de werkelijke waarde. Op deze manier kan er in de toekomst bij afschaffing van de landbouwvrijstelling heel veel belasting worden bespaard.’

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.