Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) pleit in haar nieuwste rapport 'Naar een wenkend perspectief voor de Nederlandse landbouw' voor een Landbouwakkoord. Volgens het planbureau loopt de landbouwsector tegen harde grenzen aan. Zo maakt de organisatie dinsdag 3 juli bekend.
De agrarische sector gaat, volgens het PBL, van de ene affaire over in de andere. Daarbij hebben boeren nauwelijks de ruimte om hun bedrijf te verduurzamen. "Een koerswijziging richting verdienmodellen die duurzamer zijn voor de boer en de leefomgeving vragen om een breed gedragen toekomstbeeld. Wij bevelen dan ook aan om afspraken hierover vast te leggen in een Landbouwakkoord", zo laat het PBL in een persbericht weten.
Inkomen onder druk
Met ongeveer 66% van het Nederlandse grondoppervlak in gebruik, is de landbouw grootbeheerder van de Nederlandse leefomgeving. "Het devies 'Nooit meer honger' heeft na de Tweede Wereldoorlog geleid tot intensivering, schaalvergroting en kostprijsverlaging in de landbouw. Het maakt dat de sector in Nederland ontwikkeld is tot een hoogproductieve, kennisintensieve, internationaal concurrerende sector", aldus het PBL.
Echter, volgens het planbureau heeft dat ook een keerzijde. Het zorgt ervoor dat voor een grote groep boeren het inkomen onder druk is komen te staan en dat de milieudoelen niet gehaald worden. Daarnaast hebben de boeren in Nederland vaak te maken met schandalen, zoals de fipronil-affaire en mestfraude. "Het beleid reageert hierop met een stelsel van specifieke regelen, maar is de afgelopen jaren niet in staat geweest om de gewenste structurele verandering in gang te zetten", zo merkt het PBL op.
De toegenomen afhankelijkheid van de verwerkende en toeleverende bedrijven en de (beleids)keuzes die in het verleden zijn gemaakt hebben de ruimte om echt te ondernemen versmald. En daarbij worden alternatieve verdienmodellen vaak als relatief duur en risicovol beschouwd. "Het maakt dat doorgaan op het ingeslagen pad vaak de enige optie is."
Veranderingen nodig
Het PBL stelt in haar rapport een aantal voorwaarden voor een koersverandering. De eerste is het ontwikkelen en vaststellen van een gedeeld toekomstbeeld voor de Nederlandse landbouwsector. "Dat vergt een politieke onderhandeling over hoe ons landschap, onze voedselvoorziening en onze natuur eruit moeten zien en wat we hiervoor overhebben."
Ten tweede moet de rol van de Rijksoverheid worden heroverwogen. Dit omdat de coördinatieproblemen bij een koersverandering groot zijn en dat vraagt om een partij die de regie neemt en samenwerking vorm kan geven. " Ten slotte kan een wijziging alleen plaatsvinden met een nieuwe aanpak, gericht op het ontwikkelen van andere verdienmodellen en het omgaan met verliezen", zo schrijft het PBL in haar rapport.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.