Achtergrond Stikstofstemming
Na anticlimax Remkes verder zonder 'perspectief'
Teleurstelling en ontmoediging zetten deze week de toon bij het agrarische en agro-bedrijfsleven. Inhoudelijk waren velen het eens met FDF-voorman Mark van den Oever, al zijn diens woorden niet altijd de hunne, het kabinetsstandpunt voelde als een anticlimax. Zo bezien hadden even zovelen het ook eens kunnen zijn met Johan Vollenbroek, die sprak van 'prutswerk'. In onze wekelijkse rubriek Stikstofstemming geven we op onze eigen wijze een impressie van de stikstofcrisis.
De lijst van piekbelasters, die een beetje stil achter het kabinetsstandpunt aankwam, was ook al geen precisiewerk. Aan de hand van actuele en correcte data zou die lijst er heel anders hebben uitgezien. Misschien was de lijst ook niet met dat oogmerk opgesteld, maar meer als scenariostudie. Toch geeft het allemaal niet de indruk dat de overheid er bovenop zit om het stikstofprobleem op te lossen volgens de lijnen van het verhaal dat Johan Remkes uitsprak bij de presentatie van zijn rapport op 5 oktober. Het zijn vooralsnog mooie woorden bij een lege verpakking.
Betere lijst piekbelasters
Stikstofminister Christianne van der Wal, die eerst het bestaan van een lijst met piekbelasters ontkende, stuurde vorige week vrijdag, na het kabinetsstandpunt, nog een ambtelijke analyse over mogelijke effecten van piekbelasters. Daarbij werd ook beloofd dat het RIVM 'binnen enkele dagen' een notitie online zou zetten met een verificatie van de cijfers en een toelichting op de totstandkoming van de eerder samengestelde dataset. Daaraan lijkt het RIVM ook geen prioriteit te geven. Er wordt nog steeds met smart gewacht.
Zo'n gevoel leeft ook bij boerenactiegroep Agractie, die zich geheel in stijl met het rapport-Remkes (Wat wel kan), in eveneens drie woorden afvraagt hoe moeilijk het nu allemaal is. Onder de titel 'Hoe nu verder?' worden nog eens geduldig de al eerder gedragen oplossingen onder de aandacht gebracht. Maar het kabinet moet dan wel willen.
Richtingenstrijd en oude NEMA-cijfers
De richtingenstrijd is duidelijk nog niet voorbij. Teken daarvan is een bericht in het Financieele Dagblad, dat is gebaseerd op een 'ambtelijke inventarisatie' over ammoniak. Volgens dit stuk zou minister Van der Wal zeven keer meer piekbelasters moeten opkopen dan Remkes nog dacht. Pluimveehouders hebben al kennis gemaakt met dit soort gedachten. Zij hebben gezien dat met name de houders van vleeskuikenouderdieren voor een heel oude, lang niet meer actuele norm in het NEMA-systeem staan geregistreerd (NEMA = National Emission Model for Agriculture). Vaak nog met een norm van 790 gram ammoniak per dier, wat de politiek goed zou uitkomen bij opkoop. En met zulke normen is het gemakkelijk om op '144 keer Tata Steel' uit te komen, zoals in het FD staat. De werkelijke uitstoot bij het gros van de bedrijven zit evenwel veel lager. Vaak 580 gram en bij de modernste stalsystemen zelfs op 100 gram, zo verzekeren pluimveehouders.
De Tweede Kamer heeft binnenkort de kans om bij te sturen en helderheid te scheppen. Er staat een debat aan te komen over het rapport-Remkes. Maar om dat echt te doen, is het wel nodig dat coalitiepartijen uit de pas gaan lopen en afwijken van het regeerakkoord. Tot nu toe doen ze dat niet.
Druk op politiek
De druk op de politiek vanuit andere sectoren, zoals de bouw en de luchtvaart is bovendien hoog. Hun lobby levert ook veel minder zichtbare tegenstand op van bijvoorbeeld allerlei NGO's dan die van de landbouw. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft ondertussen al lang een keuze gemaakt. Het wierf onlangs nog een nieuwe deskundige om Schiphol aan de benodigde vergunningen te helpen. Slaagt die in de gevraagde missie, dan blijft er weer minder ruimte over voor sectoren als de landbouw. Actiegroep MOB zette deze week extra druk op de ketel door een dwangsom te eisen van het ministerie van LNV als dat niet handhaaft op de natuurvergunningen van Schiphol en Eindhoven en Lelystad.
Wie het kabinet ook een duwtje probeert te geven, is ABN Amro. De bank heeft alvast uitgerekend hoeveel emmissiereductie verschillende maatregelen in de melkveehouderij opleveren en hoeveel die dan gaan kosten. De bank geeft het kabinet ook als tip mee een systeem in te richten waarmee emmissiereductie geborgd is, zoals een afrekenbare stoffenbalans.
Perspectiefbrief wordt landbouwbrief
Een paar weken na het debat over het rapport-Remkes is het debat over de voormalige 'perspectiefbrief' van de minister van LNV gepland. Die heet nu 'landbouwbrief'. Het is eigenlijk symbolisch: Henk Staghouwer struikelde over het perspectief voor de boer. Piet Adema geeft zijn brief maar direct een andere naam.
Klaas van der Horst
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
