Mist rond piekbelasters en onvrede tafelschikking

Het meeste vuurwerk op stikstofgebied kwam deze week vanuit de Tweede Kamer, waar gedebatteerd werd over het NPLG en stikstofbeleid. Kamerleden liepen zich het vuur uit de sloffen met het oog op de verkiezingen voor de Provinciale Staten van 15 maart. Daarbij leek D66'er Tjeerd de Groot vaak de enige verdediger van het kabinetsbeleid, de overige coalitie-Kamerleden benadrukten vooral hun afwijkingen daarvan. Tijdens dat debat bleek ook dat de onzekerheid over de toekomst van de landbouw onverminderd groot blijft. In onze wekelijkse rubriek Stikstof Stemming geven we op onze eigen wijze een impressie van de stikstofcrisis.

In april wordt een speciale website voor piekbelasters gelanceerd, maar daarop krijg je geen uitsluitsel of je wel of niet een piekbelaster bent. Wel moet die helpen om het aantal piekbelasters te verminderen. Volgens minister voor Natuur en Stikstof Christianne der Wal bestaat er geen lijst van. "Ik heb in ieder geval gezegd dat ik geen lijst wil. Ik ken geen lijst, ik wil er geen zien en ik wil er geen hebben", zei ze donderdagavond.

Wel 3000 piekbelasters, geen lijst
Toch moet er op een of andere manier bij de overheid bekend zijn wie die 3.000 piekbelasters zijn, want die komen in aanmerking voor de Lbv+(Landelijke beëindigingsregeling veehouderij)-regeling waarbij ze 120% van de productierechten vergoed krijgen. Mits Brussel die regeling goedkeurt dan, maar volgens de minister staan daarvoor 'alle seinen op groen'. Ze verwacht de regeling in april te publiceren. Voor de 'gewone' Lvb komen 10.000 stoppers in aanmerking en wordt 100% uitgekeerd.

Piekbelaster kan ook blijven?
Piekbelasters die voor 31 december van dit jaar geen actie ondernemen (kiezen voor verplaatsen, innoveren of stoppen), komen niet automatisch in aanmerking voor wat eufemistisch een 'verplichtend instrumentarium' wordt genoemd, zo bleek uit de antwoorden van de stikstofminister. "Daar is geen sprake van, want dat blijft maatwerk per gebied, afhankelijk van de staat van de natuur (...) Als er in een bepaald natuurgebied heel veel ondernemers zijn die gebruikmaken van de Lbv, zou het theoretisch zo kunnen zijn dat we daarmee voldoende deuk hebben geslagen in de depositie en dus niet over hoeven te stappen naar verplichtend instrumentarium voor een piekbelaster die in dat gebied aanwezig is en die tot dan toe geen keuze heeft gemaakt."

Richting zomer meer helderheid
Hoe dat verplichtend instrumentarium (onteigening of intrekken van vergunningen) voor piekbelasters bij natuurgebieden waar er naar mening van de overheid te weinig stikstof is gereduceerd, eruit moet komen te zien en wanneer procedures daarvoor worden opgestart, daarover wil de minister 'richting de zomer' meer duidelijkheid geven. Dan zal ze ook schetsen welke stappen de regering kan ondernemen als bepaalde provincies de hakken in het zand zetten. Op 1 juli moeten de provincies hun gebiedsprogramma's inleveren.

Behalve stoppen kunnen boeren ook kiezen voor verplaatsen en innoveren. Van der Wal noemde een paar keer de Lely Sphere, maar moest toegeven dat ook die innovatie (nog) niet juridisch geborgd is.

'Op schema' met Landbouwakkoord
Ondertussen liep ook het overleg over een breed landbouwakkoord door. Daar gebeurde deze week op het oog niet heel veel spannends. Landbouwminister Piet Adema merkte op dat alles volgens schema liep. Dat hebben de deelnemers aan de overlegtafels de laatste weken vaker opgemerkt. Het schema werd strak gehandhaafd door gespreksleider Wouter de Jong, maar over de inhoudelijke voortgang is er minder duidelijkheid. Partijen worden gevraagd hun bijdrages te leveren, maar de terugkoppeling laat te wensen over. Ook wordt geklaagd dat er een te strakke scheiding is van hoofd- en bijzettafels is. Partijen mopperen dat ze niet weten wat over en weer de stand van zaken is.

Adema wil geld van Van der Wal?
Ook zijn er signalen dat niet iedereen vertrouwen heeft in het succes van de officiële gesprekken aan de landbouwtafels en dat er langs nog meer lijntjes overleggen lopen. Minister Adema zou bovendien een deel van de miljardenpot van minister Van der Wal willen gebruiken om landbouworganisaties inschikkelijker te maken. Bijvoorbeeld door ze vergoedingen toe te zeggen voor 'groene' en 'blauwe' diensten, zeg maar: voor natuuronderhoud en waterbeheer. Van der Wal zou dat niet willen, zo melden Haagse media.

Verhaal wordt bijgestuurd
Van der Wal lijkt de laatste weken ook druk bezig om haar stikstofverhaal bij te sturen. Ze uit zich genuanceerder over Aerius, over de criteria voor een goede staat van instandhouding van natuur, wil anders kijken naar piekbelasters en dergelijke. Het lijkt erop dat ze daarmee in wil spelen op de rechtszaak over het stikstofmodel die volgende week dient en klagers de wind uit de zeilen wil nemen. Of dat helpt, zal dan blijken.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.