Achtergrond Stikstofstemming
Wolf Spijtebijt en spoor zoeken Commissie Schoof
Wolf GW4655, die mogelijk een probleem heeft met zijn agressieregulatie en het ook niet kan helpen dat hij (als hij het echt is) hardloopsters en anderen op de Hoge Veluwe bijt, die wolf is geen bloeddorstig roofdier. In wezen is hij een hardwerkende vader, die overleeft in een door stikstof bedreigd gebied en een groot gezin met hongerige kinderen heeft te voeden.
Daarom is hij volgens Faunabescherming dus een held, zo niet een martelaar. Hij verdient het niet om te sterven met een ambtelijk nummer op zijn zerk, maar behoort verder te leven onder de erenaam van Hubertus, samen met zijn snel groeiende groep soortgenoten.
Het is duidelijk. De rechter in Arnhem heeft met een week uitstel van een besluit over het al dan niet afschieten de zaak alleen maar moeilijker gemaakt. Ook voor zichzelf. Er is niet alleen heel veel bewijs nodig, maar ook extra moed om nog een afschotvergunning af te geven voor 'wolf Spijtebijt'. De kogel is echter door de kerk. De provincie mag gaan afschieten, zo is bepaald.
Beveiliging
Grote kans dat de rechter - en niet de wolf - nu persoonsbeveiliging nodig heeft, net als de verantwoordelijke Gelderse gedeputeerde. Sommige dierenvrienden zijn namelijk helemaal geen mensenvrienden, maar dat is helaas al langer bekend. De juridische ondersteuners van GW4655 gaan ook ver en lijken hun verdedigingsstrategie bijna rechtstreeks te hebben gekopieerd van de advocaten van zware criminelen. Wat natuurlijk al meer dan genoeg zegt.
Tegen de achtergrond van dit nieuws, wat veel mensen buiten de randstad sterk bezighoudt, gebeurde er deze week meer.
Oplossingen aan de achterkant
Dankzij een verzoek van Tweede Kamerlid Thierry Baudet gaf het kabinet deze week een inkijkje in de ambtelijke inbreng in de Ministeriële Commissie Economie en Natuurherstel (MCEN). Hoewel het enig inzicht biedt in de richting waarin de rijksambtenaren verder willen denken om uit de stikstofknoop te komen, maakt het stuk ook niet heel veel wijzer. Daarvoor is het wachten op de ministerraad van volgende week.
Naar verhouding wordt nog steeds heel veel energie gestoken in het bediscussiëren en verder uitdenken van end of pipe-oplossingen en wordt het liefst teruggevallen op ingesleten patronen.
Verfrissende Rummenie
Verfrissend is in dit verband het initiatief van staatssecretaris Jean Rummenie om ook eens naar de voorkant van het probleem te kijken. Want, hoe zit het nu echt met de staat van de natuur, die ervoor verantwoordelijk is dat alles nu op slot zit? Rummenie wil daarom nieuwe natuurrapportages maken, en dan met een frisse blik, zonder het voorgevormde format van de vorige kabinetten. Daar is natuurlijk niet iedereen enthousiast over. Dat bleek eerder al toen zijn eigen ambtenaren hem bij de neus wilden nemen met het recente voorstel voor een natuurherstelwet vol nationale koppen.
Ook het voornemen om op iets verdere termijn de Aerius-rekentool opzij te leggen is voor veel belanghebbenden ondenkbaar. Daarbij vergeten ze voor het gemak dat er meer landen in Europa zijn die het prima zonder kunnen. De natuur daar redt zich bovendien meestal ook prima.
Nieuwe toverwoorden, oude ideeën
De stukken maken ook duidelijk waarom zo veel landbouwbestuurders van met name LTO-huize zo gecharmeerd zijn van termen als 'geborgde emissiedaling' en 'doelsturing', Het zijn de nieuwe toverwoorden waarmee een lagere uitstoot van met name veebedrijven moet worden afgezworen. In de discussie rond de Kringloopwijzer is het ook een heet hangijzer. Hoe 'geborgde emissiedaling' echt geborgd moet worden, is ondertussen best moeilijk te regelen, weten ambtenaren uit ondervinding.
In het overleg in de MCEN staat vrij vast dat de landbouw nog een hele opgave heeft om met name minder ammoniak uit te stoten. Helaas worden ook in dat verband oude en nieuwe inzichten nog steeds door elkaar gehaald in de commissie. Daarmee is ook de precieze reductie-opgave nog weer onzeker.
Van Hansen geen nieuwe zotte regeltjes
Terwijl Den Haag druk bezig is met nieuwe regelgeving, zegt de Europese Commissie de andere kant op te willen. En het is niet alleen landbouwcommissaris Christophe Hansen, maar een bredere werkgroep uit de Commissie. De Eurocommissarissen betrekken het wel vooral op de landbouw, want het gaat om de toekomst van de voedselvoorziening. Europese politici en bestuurders nemen die sinds de Russische inval in Oekraïne serieus. De Luxemburgse boerenzoon Hansen is wel degene die het nieuwe beleid mag verwoorden. De nieuwe commissie wil af van nu zot genoemde regeltjes die onder vorige verantwoordelijken zijn bedacht over permanent grasland, ploegverboden, registreren van elk greppeltje in het land en om de week een controleur op het erf. Hansen vindt één controle per jaar genoeg, zegt hij. Winst is volgens hem te behalen door eerst data te combineren en dan pas een controleur op pad te sturen.
Mooie woorden, taaie bureaucratie
Nadeel is dat dan nog minder ambtenaren iets opsteken van de agrarische praktijk, maar het verlost instellingen als de NVWA ook van onmogelijk te vervullen verplichtingen. De praktijk zal leren dat het – ondanks Hansens mooie woorden – niet bij één controle per jaar zal blijven, want ook afnemers van landbouwbedrijven en certificeerders komen nog over de vloer. Het zou echter wel mooi zijn als er iets minder bureaucratie zou kunnen komen. En de pijn zit natuurlijk niet of allereerst in het aantal bezoeken, maar vooral in de vele pietluttige voorschriften die met zware sancties worden afgedwongen.
Minder 'gif', even mooie groenten
Op gebied van de gewasbescherming is het nog steeds wachten op een afgewogener beleid. Maar ook daarbij is het probleem in Nederland groter dan in de buurlanden en breder in Europa. In de plantaardige teelt zijn er inmiddels 39 knelpunten bij de teelt van gewassen, waarvan 32 bij voedselgewassen, omdat de Nederlandse instanties veel strenger zijn dan in de omringende landen. Telers missen daarmee handvaten om hun gewassen plaagvrij en verkoopbaar en goed presentabel te houden. Net zoals producten uit landen waar de regels wel soepeler zijn, en die supermarkten hier niet weren. Onder druk van activistische groepen wordt mensen echter het idee aangepraat dat alle chemie reuze gevaarlijk is. Waar gaat het dan over? Ter illustratie een quote van wetenschapsjournalist Simon Rozendaal over de vermeende risico's die XR (Extinction Rebellion) ziet in gewasbeschermingsgebruik in de tulpenteelt: '"Ik raad u stellig aan om niet meer dan 1 miljoen kilo tulpen per dag te eten."
Gek genoeg lijken tegenstanders van gewasbescherming ook steevast één vreemd vooroordeel te hebben. Dat telers voor hun lol spuiten. Ze vergeten daarbij dat de meeste middelen tamelijk kostbaar zijn, terwijl ook telers zich liever werk besparen dan dat ze met de spuit op pad gaan.
Gevoelige rechters
Een groot deel van de Tweede Kamer gaat echter mee in de redenering van activistische groepen en wil de minister van LVVN nu bijvoorbeeld dwingen om spuitvrije zones in te stellen. Rechters blijken bovendien vaak ontvankelijk voor hard roepende clubs die allerlei onbewezen risico's te berde brengen en creatieve betogen opvoeren over voorzorgsbeginsel en dergelijke. De Arnhemse rechter heeft ten langen leste toch een knoop doorgehakt.
Klaas van der Horst
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
