Analyse Energie
Windstilweer zorgt voor dure stroom
Niet alleen in Nederland is er discussie over windenergie op land. Ook in Noorwegen zijn er twijfels. Een consortium van ondernemers en wetenschappers is een onderzoeksproject gestart naar de mogelijkheden om landbouw te combineren met de opwek van zonne-energie. Ondertussen heeft de oliemarkt de verrassing van de OPEC+ inmiddels verwerkt. Een forse prijsverandering is daarbij uitgebleven. Anders was het op de elektriciteitsmarkt. Die kende onverwacht hoge prijzen aan het begin van deze week.
De elektriciteitsmarkt was afgelopen week bewegelijker dan verwacht. Maandag en dinsdag 8 en 9 maart schoot de EPEX spotprijs boven de €60 MWh. De oorzaak daarvan was voor een belangrijk deel het windstille weer. Ook het koude weer en de hoge gasprijs speelde mee. Door het stormachtige weer de afgelopen dagen zakte de stroomprijs snel met gisteren (donderdag 11 maart) het dieptepunt op €34,76 per MWh.
Het winderige weer houdt volgens de weerberichten nog een paar dagen aan. De elektriciteitsprijs blijft daarom waarschijnlijk laag. Pas als de wind afneemt begin volgende week zal de stroomprijs weer stijgen. Omdat de windkracht van uur tot uur sterk wisselt, komt er veel onbalans op het elektriciteitsnet.
Noorwegen heeft flink geïnvesteerd in windenergie
Ook in Noorwegen heeft windenergie op land een flinke vlucht genomen de laatste jaren. Vorig jaar heeft het land 1,53 GW capaciteit bijgebouwd en brengt het totaal daarmee op 3,98 GW. Ook daar is de nodige discussie over de bouw van windparken. Nieuwe wetgeving blijft in het parlement hangen en dat kan verdere uitbreiding vertragen.
De nieuwe windparken vragen namelijk om aanpassingen van het elektriciteitsnet. Dat is volgens het parlement een zaak van nationaal belang. De lokale overheden moeten daarvoor verantwoordelijk blijven en niet de eigenaren van de windparken. Daarnaast is er discussie over extra belastingheffing op windenergie. Dat geld zou ten goede moeten komen aan de gemeenschappen waar de windparken staan. Tot dat deze zaken geregeld zijn, kunnen er waarschijnlijk geen nieuwe vergunningen voor windparken worden afgegeven.
Transparante zonnepanelen
Er is in Nederland een nieuw project gestart naar de ontwikkeling van combinaties van landbouw en zonne-energieprojecten. Onder de naam Sunbiose worden verschillende proefopstellingen ontwikkeld en getest voor verschillende landbouwsectoren. De nadruk ligt daarbij op de fruitteelt en vollegrondsgroenten met bijvoorbeeld verschuifbare boogtunnelsystemen of transparante overkappingen.
Bij het project zijn onder andere Wageningen Universiteit, TNO, en agrarisch ondernemers van ZLTO en LTO Noord betrokken. Met het project is een bedrag van €4,9 miljoen gemoeid. Daarvan is bijna €3,2 miljoen beschikbaar gesteld door de RVO in het kader van een MOOI-subsidie.
Kleine prijsstijging diesel
De prijs van landbouwdiesel is deze week licht gestegen. Afgelopen maandag (8 maart) noteerde diesel bij levering vanaf 4.000 liter €104,18 per 100 liter. Dat kwam voornamelijk door berichten van de OPEC+. Later in de week zakte de dieselprijs een klein beetje om vandaag vrijdag 12 maart uit te komen op €103,81 per 100 liter. Analisten verwachten de dieselprijs komende week stabiel zal blijven.
De verrassing van de OPEC+ om de huidige productiequota ook in april te handhaven is inmiddels verwerkt door de markt. Een verdere prijsstijging van Brent olie is na de piek afgelopen vrijdag op $69,69 per vat uitgebleven. Deze week zijn de gemoederen weer tot bedaren gekomen en zakte de prijs dinsdag 9 maart tot $67,21 per vat. Inmiddels is de prijs weer opgelopen tot $69,50 per vat vandaag (vrijdag 12 maart).
Prijs ruwe olie stijgt niet
Dat de prijs ondanks de verlenging van de productiequota niet door stijgt heeft verschillende oorzaken. Verschillende analisten twijfelen eraan of Rusland zich ook de komende periode aan de restricties houdt. In de lente en zomer is het oppompen van olie in Siberië makkelijker. Ervaringen uit het verleden leren dat de Russen die verleiding moeilijk kunnen weerstaan en vaak hun productie verhogen. De vrijwillig productiebeperking van 1 miljoen vaten per dag van Saudi-Arabië blijkt in de praktijk iets anders uit te vallen. Het land pompt inderdaad minder olie op, maar uit exportgegevens blijkt dat de export op peil wordt gehouden door de voorraden aan te spreken.
Mogelijke terugkeer van Iran
Mogelijk komt Iran weer terug op de internationale oliemarkt. De verwachting is dat de Amerikaanse regering onder leiding van Biden de sancties tegen Iran wat versoepelt. Daarop vooruitlopend peilt het Iraanse nationale oliebedrijf al diverse Aziatische landen.
India gaf eerder al aan niet gelukkig te zijn met de productiequota van de OPEC+. De opmerking van de Saudische minister van olie Abdulaziz bin Salman dat India niet moet klagen over de hogere olieprijs omdat het land voldoende goedkope olie in 2020 heeft ingeslagen, is bij de Indiase regering in het verkeerde keelgat geschoten. Ze hebben de staatsraffinaderijen gesommeerd naar andere leveranciers buiten de huidige landen in het Midden-Oosten te zoeken. Het is daarom goed denkbaar dat India op de avances van Iran in gaat.
Jurphaas Lugtenburg
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
