Matthijs Baan (39) melkt in het Zuid-Hollandse Molenaarsgraaf 110 koeien, waarmee de jaarproductie uitkomt op 1,1 miljoen liter.
Het bedrijf is gelegen in de Alblasserwaard en omvat 64,5 hectare. Naast de melkveehouderij, is op de locatie ook een kinderdagverblijf te vinden.
De totale veestapel op het melkveebedrijf bedraagt 125 koeien. Ook is verderop nog een jongveestal te vinden met circa 65 dieren.
Sinds de melkveehouder in het bedrijf is gestapt, is volop geïnvesteerd in mechanisering (bijvoorbeeld in aanschuifrobots).
Ook investeerde het in 2 melkrobots. De koeien kunnen zo 24/7 zelf bepalen wanneer ze gemolken willen worden.
Als de koe gemolken is, dan gaat de melk naar de pasteur.
De melk komt na het pasteuriseren uit in deze 4 bussen. Die worden nu nog met de hand gereinigd, maar uiteindelijk moet ook dit geautomatiseerd worden.
Na het pasteuriseren komt de melk hier terecht. In deze ruimte wordt het gebotteld en gekoeld.
Het verpakken van de flessen in dozen gebeurt nog handmatig. "De investering om dit automatisch te laten doen, kan op dit moment nog niet uit."
De melk van ElkeMelk wordt verpakt in PET-flessen. "Als deze flessen netjes bij het plastic worden weggegooid, dan is dat veel milieuvriendelijker dan glas of karton."
Elke fles bevat tenslotte een label met daarop onder nadere de naam van de koe die de melk gegeven heeft.

Bedrijfsreportage Matthijs Baan

'Ik wilde in melk echt iets vernieuwends neerzetten'

3 November 2019 - Kimberly Bakker - 15 reacties

Melkveehouder Matthijs Baan stelde zichzelf jaren terug voor de doelstelling iets vernieuwends te doen met melk. Uit deze gedachte is het concept ElkeMelk ontstaan. Dit concept moet laten zien dat iedere koe uniek is en dus andere melk produceert. "Doorgaans verdwijnt de melk in de anonimiteit. Dat wil ik voorkomen."

Matthijs Baan (39) woont samen met zijn vrouw en 3 kinderen (13, 10 en 7 jaar) in het Zuid-Hollandse Molenaarsgraaf in de Alblasserwaard. Daar heeft hij een melkveebedrijf met 125 koeien, waarvan er 110 aan de jaarlijkse melkproductie van 1,1 miljoen liter (met gemiddeld 4,5% vet en 3,8% eiwit) bijdragen. De opfok van circa 65 stuks jongvee besteedt Baan uit aan een bedrijf in de buurt.

Geen geboren boer
"Ik ben letterlijk in het huis hiernaast geboren. Mijn ouders zijn in 1973 op deze locatie terechtgekomen door de ruilverkaveling en hebben hier toen een melkveebedrijf opgezet", zo steekt de melkveehouder van wal. Baan heeft nog 1 broer en 1 broertje, maar alle 3 zijn het geen geboren boeren. "Nee, wij waren niet direct van plan uiteindelijk het melkveebedrijf over te nemen, al had ik wel de meeste affiniteit met de boerderij. Zo ging ik regelmatig melken en voeren, terwijl mijn broers dat veel minder deden."

Pas toen hij zijn vervolgopleiding kon uitkiezen, kwam hij erachter dat de agrarische wereld toch weleens zijn ding zou kunnen zijn. "Ik wilde eerst civiele techniek studeren, maar besloot toch eens te kijken op de HAS in Dronten." Tegenwoordig is de landbouwhogeschool omgedoopt tot Aeres Dronten. "Voor mij werd toen duidelijk dat in de landbouwsector alles bij elkaar komt: natuur, dier, bedrijfseconomie, maar ook op maatschappelijk gebied zijn veel raakvlakken. De meeste andere beroepen zijn eenzijdig, maar dat geldt niet in deze sector. Dit is breed, en dat is waar ik naar op zoek was." Na zijn opleiding heeft Baan eerst nog 2 jaar in de makelaardij gezeten, maar ook dat bevestigde zijn vermoeden. "In die periode kwam ik erachter dat ik niet gemaakt ben om voor iemand anders te werken. Ik heb een ondernemingsdrang en dan wil je je eigen ding doen."

In de eerste jaren dat hij betrokken was bij de melkveehouderij van zijn ouders, verdiepte Baan zich in de bedrijfsvisie en bedrijfsmodellen. Toen werd voor hem onder andere duidelijk dat er geïnvesteerd moest worden in automatisering. "Toen ik in het bedrijf stapte, hielden we zo'n 80 à 90 koeien en hadden we quotum van 700.000 liter. Inmiddels zijn er 110 koeien en komt de jaarproductie uit op 1,1 miljoen liter. Dat we zo hebben kunnen groeien, komt onder andere doordat we geïnvesteerd hebben in automatisering. In de eerste jaren bedroeg de arbeid circa 100 uur per week, terwijl dat inmiddels nog maar ongeveer 50 uur per week is. Die investeringen hebben zich dus zeker uitbetaald."

Meer doen met melk
Overigens heeft Baan nooit het idee gehad dat het zijn bedrijf is. "Je doet het samen. Het is en blijft een familiebedrijf en mijn vader werkt dan ook nog altijd mee." Toch had de melkveehouder de drang om meer te doen. "Ik wilde graag ook iets anders neerzetten. In het kader daarvan zijn we 8 jaar geleden ook gestart met een kinderdagverblijf: ‘het Hazendonkje’. Ook heb ik plannen gehad om ijs te maken of iets met combinatiezuivel te doen. De markt daarvoor is echter enorm dun en de concurrentie is fors. Ik stelde mijzelf de vraag: wat is echt vernieuwend?" Dat leidde tot het concept ElkeMelk, wat inmiddels is uitgegroeid tot een samenwerkingsverband met TOP BV uit Wageningen. "Het idee is van mij, Top had er ook al eens mee gespeeld, maar de uitwerking komt toch echt bij hun vandaan."

Alle investeringen hebben zich zeker uitbetaald

- Matthijs Baan

Bij dit concept wordt de melk direct gepasteuriseerd en verpakt. "ElkeMelk heeft 2 unieke punten: het wordt vers verwerkt en creëert een stukje beleving bij de consument. De melk gaat dus vanaf de uier naar de pasteur en zit vervolgens binnen 10 minuten in de fles. Die versheid proef je ook en daarmee maken wij het verschil in kwaliteit." Het stukje beleving is terug te vinden op het label. Daarop is namelijk te zien van welke koe de melk komt. "Die koe kun je vervolgens met een foto terugvinden op onze website. Je zou verbaasd zijn, hoe vaak consumenten een reactie, of zelfs compliment, achterlaten over de melk van een bepaalde koe", aldus Baan. "Dit vind ik mooi om te zien. Doorgaans wordt de melk eens per 3 dagen opgehaald door de fabriek en dan verdwijnt het in de anonimiteit. Dat is bij ElkeMelk niet zo, bij ons is elke koe uniek en daarom smaakt elke fles melk anders."

Inmiddels wordt 25% van de melkproductie gebruikt voor ElkeMelk. De overige 75% wordt gecollecteerd door Vreugdenhil. Voorheen zaten we bij Bel Leerdammer, maar dat werkte niet. Ik ben overigens wel van mening dat we de nut en noodzaak van grote fabrieken niet moeten vergeten. Zij weten pas echt wat efficiënt werken is." De melk onder het label ElkeMelk wordt slechts incidenteel verkocht op het bedrijf. "In principe gaat alles naar Albert Heijn. Zij halen de pallets hier op. Dit betekent dat het hele proces hier plaatsvindt: produceren, verwerken en verpakken." Baan heeft nagedacht over een korte keten, maar de uitwerking daarvan viel tegen. "Ik kwam erachter dat grote vrachten veel minder vervuilend zijn voor het milieu in vergelijking tot wanneer ik telkens met een busje door het dorp moet rijden." Dat is eveneens de reden dat we voor PET-flessen hebben gekozen. "Als deze flessen netjes bij het plastic worden weggegooid, is het veel milieuvriendelijker dan glas."

Toekomstplannen
"Ons doel met ElkeMelk is om een zo groot mogelijk aandeel te krijgen in de markt." Zo wil hij onderzoeken of meer melkveebedrijven omgebouwd kunnen worden naar dit systeem. Voor het melkveebedrijf an sich heeft Baan geen grote uitbreidingsplannen. "Ik ben van mening dat de huidige grootte goed is. Ik zeg daarmee echter niet dat ik niet zou uitbreiden als ik de kans kreeg. Dit hangt tevens af van de voortgang van ElkeMelk. Als er markt is voor 2 miljoen liter, breiden we zelf uit. Maar, als er markt is voor 10 miljoen liter, dan kijk ik of we bedrijven kunnen ombouwen. Voor elk scenario ligt een plan klaar."

Over de toekomst van de melkveehouderij in Nederland is hij duidelijk. "We moeten niet alleen naar Nederland kijken. Als we willen werken naar kringlooplandbouw, zoals minister Carola Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) wil, moeten we kijken naar Europa. Nederland is te klein om op zichzelf een kringloop te creëren." De melkveehouder is ook van mening dat soja niet meer uit Brazilië geïmporteerd moet worden, maar eiwitten bijvoorbeeld uit Frankrijk gehaald kunnen worden. "Wij zouden onze mest dan bijvoorbeeld naar Frankrijk kunnen exporteren. Wat is het nut van de intercontinentale transporten als we alles binnen de Europese Unie kunnen oplossen?"

De toekomst hangt vandaag de dag ook samen met de keuzes die in de politiek worden gemaakt. Baan focust zich daar echter niet zo op. "Mijn ouders waren vroeger enorm actief in de politiek, misschien dat ik dat daarom totaal niet ben. Ik roei met de riemen die ik vanuit politiek Den Haag krijg. Maar, ik ben wel van mening dat de politiek nu eindelijk eens een koers moet kiezen en die ook daadwerkelijk moet gaan varen. Het gewissel tussen verschillende strategieën en visies is pas echt funest voor de boeren in Nederland."

Heb je een tip, suggestie of opmerking naar aanleiding van deze fotoreportage? Laat het ons weten

Kimberly Bakker

Kimberly Bakker is allround redacteur bij Boerenbusiness. Daarnaast heeft ze oog voor de social mediakanalen van Boerenbusiness.
Regenradar
Powered by Agroweer
Reacties
15 reacties
pater 2 November 2019
Dit is een reactie op het Boerenbusiness artikel:
[url=http://www.boerenbusiness.nl/fotoreportage/10884396/ik-wilde-in-melk-echt-iets-vernieuwends-neerzetten]'Ik wilde in melk echt iets vernieuwends neerzetten'[/url]
Dit is maar voor een paar boeren weggelegd de kostprijs is ook hoog
Er zijn maar weinig consumenten de meer willen betalen voor de beleving melk is melk het verschil proeft bijna niemand .
Deze manier van verwerken en verkopen heeft een groter Co2 foodprint
dus in mijn optiek weinig kans van slagen voor een grote groep veehouders
Matthijs Baan 2 November 2019
Het gaat niet om de kostprijs, het gaat om de marge, die is een stukje beter dan via reguliere paden.
De consument wil best meer betalen maar moet wel weten dat het er is en waar het gevonden kan worden.
Dat er verschil tussen de smaak van de koeien is lijkt me logisch, de percentages vet verschillen zo 4%!
De footprint zou onderzocht moeten worden maar er wordt heel wat transport, koelen en opwarmen uitgespaard. Het verschil zal iig erg meevallen als het al niet beter is.
ABALO 2 November 2019
Matthijs Baan,goed bezig en goed onderbouwd. De vraag naar deze melk is te kwantificeren in een vraaglijn en dan kan je perfect het aanbod sturen om de marge te behouden. Vrij inelastisch en dus vele perspectieven
Betrokken 2 November 2019
Om de volle smaak te behouden zou je de melk rauw moeten verkopen.
Pasteuriseren werd verplicht vanwege de kans op TBC.
Dit argument is vervallen
Wouter de Heij (TOP b.v.) 4 November 2019
Matthijs heeft vooral een zeer grote mate van ondernemerschap getoond. Visie in combinatie met DOEN. Wij zijn trots dat we met hem hebben kunnen samenwerken op dit dossier. En we staan pas aan de start. In Nederland is er ruimte voor ongeveer 30 tot 80 melkveehouders in het Elke Melk concept. Het gaat absoluut niet om kostprijs, wel om verkoopprijs, het concept en het vasthouden van marge.

Rauwe melk, nog specifieker veilige rauwe melk. Dit is dossier 2 waar we als TOP b.v. Uit Wageningen onze tanden in hebben gezet. De veiligheid is aangetoond, de markt en de marktpartijen zijn er. Maar wat is onze overheid toch conservatief. Er is geen ruimte voor een experiment. Jammer, want ook hier ligt een consumenten behoefte en markt kans.
Johan ter Weele 4 November 2019
Ik spreek hier namens DeLaval en wil heel graag Matthijs Baan feliciteren met dit behaalde succes. Wij zijn namens DeLaval heel erg blij met dit soort initiatieven en gelukkig hebben wij ons steentje daaraan bij kunnen dragen. Unieke projecten beginnen meestal klein, maar kunnen ongetwijfeld heel groot worden.
Bas de Groot 4 November 2019
Matthijs heeft iets geweldigs neergezet. Het is een begin van nog meer mogelijkheden. De volgende stap van TOP bv voor een veilige “ rauwe” melk zou dit kunnen zijn net als het systeem van vorsuchsmilch zoals die in Duitsland wordt gehanteerd. Nu alleen een iets minder starre overheid op dit punt en een duidelijkere koers voor de komende 20-30 jaar zodat je als ondernemer een kader hebt om binnen te werken.
hans 4 November 2019
Nou, nou.

Direct al onder de eerste foto:
Melkt 110 koeien en produceert 1.1 miljoen TON melk. ???
Even later blijkt hij ineens 125 koeien te melken. ???

De melk komt na pasteuriseren in 4 bussen (van +/- 200 liter) waar dus per stuk 1 koe haar melk in komt.
Waarom zo groot? (Of melk van meerdere koeien in 1 bus?)
Wordt de melk verder nog "ontleed" of verkoop hij echte melk?
Wat kost de installatie vanaf de melkrobot?

En het gaat om de marge, voor welke prijs per liter is deze melk aan de super te verkopen?


Student 4 November 2019
Bedrijfsreportage, interessant! Mooi concept, genuanceerd verhaal. Ondernemer geeft zelf al aan dat het niet voor iedereen toepasbaar is, maar dat hoeft ook niet om wel succesvol te kunnen zijn.
Pieter 4 November 2019
Nou, nou Hans even goed lezen en nadenken. Er staat gewoon 1,1 milj. liter melk en hij heeft waarschijnlijk 125 mk waarvan er gemiddeld 15 droog lopen op jaarbasis en dan melk je er 110. Verder hoeft hij natuurlijk hier niet te vertellen waar hij de melk voor verkoopt, dat doet mijnheer Heineken ook niet met zijn bier.
hans 4 November 2019
NU staat er liter, de redactie is ook wakker.

Sinds wanneer is een droogstaande koe geen melkkoe meer? Of even wat regelen qua fosfaat!

Verder moet ik dus deze bedrijfsreportage gewoon als een volgende doodlopende weg zien, cijfers worden vooral niet verstrekt.
Vandaar dat delaval zo snel zo enthousiast reageert : kom op mensen, doen, voordat je weet waaraan je begint.

Vooral ook voor studenten een geweldig "project".
Jef 4 November 2019
De reacties dat melk melk is en het verschil niet te proeven zou zijn is in mijn beleving niet zo. Ik proef het verschil wel degelijk en ben blij dat de melk in onze lokale AH te koop is. Prima initiatief waar ik graag wat meer voor betaal.
Matthijs Baan 4 November 2019
Dag Hans,

De reactie van Pieter wil ik nog even aanvullen. De "tanks" waar de melk van de koe gemiddeld 3 minuten moet wachten tot die aan de beurt is zijn geen 200 liter maar 28 liter, het maximale dat een robot per keer verpompt.
Als je interesse in meer cijfers hebt dan heb ik daar geen probleem mee een paar met je te delen. Dat doe ik echter niet digitaal maar je bent welkom om eens te komen kijken in ruil voor een aanvulling op je reacties hier, wat je er daarna dan ook van denkt ;-)


Met vriendelijke groet.
hans 4 November 2019
Bedankt voor je reaktie Matthijs.

Van je uitnodiging zal ik geen gebruik maken, maar misschien zijn anderen die net als ik geinterresseerd zijn en liever cijfers dan plaatjes zien net zo welkom?

Wanneer het je niet slechts om reclame gaat, maar ook hier gewoon de cijfers noemt, zal dat je vele bezoekjes, tijd en koffie kunnen schelen.
hans 5 November 2019
Hier GEEN cijfers dus!

En vragen over qualiteitscontrole, productsaansprakelijksheid en verzekeringen zal ik dus helemaal maar achterwege laten.

U kunt niet meer reageren.

Meld je aan voor onze nieuwsbrief

Schrijf je in en ontvang elke dag het laatste nieuws in je inbox

Bel met onze klantenservice 0320 - 269 528

of mail naar support@boerenbusiness.nl

wil je ons volgen?

Ontvang onze gratis Nieuwsbrief

Elke dag actuele marktinformatie in je inbox

Aanmelden