Wanneer slaat phytophthora weer toe?

De aardappelteelt laat een overwegend positief beeld zien. De groei verloopt vlot, mede door voldoende neerslag en relatief milde temperaturen. In veel percelen is het gewas inmiddels gesloten of bijna gesloten. De opkomst is over het algemeen goed en gelijkmatig. Op sommige lichtere gronden is de groei iets achtergebleven, vooral waar het eerder aan vocht ontbrak. Met 2024 nog vers in het geheugen, is de vraag wel wanneer phytophthora toeslaat.

Verschillende telers melden een vlot ontwikkelend gewas. Op zandgronden komt nu ook de eerste bloei op gang. De eerste loofbespuitingen worden uitgevoerd, gericht op onder meer bescherming tegen phytophthora. In 2023 werd phytophthora voor het eerst waargenomen in de eerste helft van juli, terwijl in 2024 de eerste aantastingen al in de eerste week van juni opdoken. Die vroege druk in 2024 leidde tot grote waakzaamheid en intensievere spuitschema's. In 2025 is tot nu toe voor zover bekend nog geen besmetting vastgesteld.

Eerste bespuitingen
In de praktijk wordt nu vooral ingezet op preventieve bescherming. Telers combineren middelen om phytophthora de baas te blijven. De keuze en timing verschillen per regio en gewasstand. Waar nog geen behandeling is gedaan staat dat vaak voor deze week op de planning, vooruitlopend op wisselvallig weer.

In Friesland meldt teler René Mesken uit Appelscha (Friesland) dat hij de vroegste aardappels inmiddels voor de tweede keer heeft bespoten. "De laatste heb ik vrijdag net voor opkomst gespoten." Zijn ervaring is dat bladmeststoffen in dit stadium weinig bijdragen 'zeker zo vroeg niet'.

Brian Salome uit IJzendijke (Zeeland) geeft aan al drie bespuitingen te hebben uitgevoerd. "De eerste twee liggen erop, vanavond volgt de derde." Bij hem is er al gestart met bladvoeding. "Vanaf het moment dat de eerste knolletjes gevormd waren, gebruiken we wekelijks bladvoeding. Ik gebruik geen kunstmest, dus dit is een vast onderdeel." Voor het ras Innovator is het volgens hem nog te vroeg voor bladvoeding.  

Sander Uwland, crop advisor akkerbouw bij Bayer Crop Science, benadrukt het belang van resistentiemanagement."Altijd twee werkzame stoffen! We weten dat er een aantal stoffen niet meer werken op bepaalde stammen. Ga je met enkelvoudige stoffen aan de slag, dan loop je de kans dat je weer uitselecteert. Je weet niet welke stammen er wanneer in je perceel zijn! Lijkt mij dus geen optie om enkelvoudig te gaan spuiten."

Alert blijven bij ziektedruk
De komende periode wordt bepalend voor het verloop van het seizoen. Vooral bij vochtige omstandigheden en dauwnachten kan phytophthora zich snel ontwikkelen. Telers wordt daarom aangeraden om het gewas regelmatig te blijven inspecteren en tijdig bij te sturen. 

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.