Analyse Granen & grondstof
Verwachting grondstoffen voer uiterst somber
Na een daling van de tarwe- en maïsprijzen zijn de koersen vandaag (maandag 4 april) weer groengekleurd. Vooral de prijs van korrelmaïs krijgt met een positieve correctie te maken. Amerikaanse cijfers tonen een kleiner areaal maïs dan eerder werd verwacht. Samen met een fiks kleinere Oekraïense oogst heeft dit grote gevolgen voor de voermarkt komend seizoen.
Maandagmiddag 15.30 uur staat het junicontract voor korrelmaïs op de Matif €7,50 per ton in de plus op €323 per ton. Vrijdagmiddag sloot de koers nog op €315,50. De laagste prijs sinds dinsdag. Ook de maïsnotering in Chicago ging vrijdag omlaag. Ook hier wordt maandagmiddag een plus opgeschreven van zo'n $10. Meer vraag naar maïs vanuit China helpt de Amerikaanse markt er bovenop.
Tarwe in de plus
Voor tarwe geldt eveneens dat de prijs omhoog is gegaan $25 op de CBoT en €2,75 per ton op de Matif tot €368 voor het meicontract. De nieuwe oogst (september) staat nu op €334,50 per ton. Maïs zorgt voor een belangrijke bodem, ook in de tarwemarkt. Afgelopen week verschenen cijfers van het landbouwministerie USDA die belangrijk zijn voor de markt aangaande de huidige Amerikaanse granenvoorraden en de areaalverwachtingen voor komend jaar.
Het USDA schat in dat het areaal korrelmaïs in het land groeit tot 36,22 miljoen hectare dit jaar. De verwachting van handelaren was echter een areaal dat bijna 10 miljoen hectare hoger lag. Dat is een duidelijk bullish signaal. Aanvankelijk werd dit door de markt niet erg opgepakt, tenminste niet voor langere termijn. De huidige voorraad van 199 miljoen ton op 1 maart was iets minder dan handelaren verwachten. De tarwevoorraad viel juist zeer krap uit.
Kleinere Oekraïense maïsoogst
Ondanks de oorlog heeft Oekraïne in maart 1,1 miljoen ton maïs kunnen uitvoeren – vooral per spoor. Dat is slechts een kwart van het gebruikelijk niveau. Nieuwe schattingen van analisten komen op een maïsareaal van 3,95 miljoen hectare voor dit jaar in het land. Dat was vorig jaar nog bijna 5,5 miljoen hectare. Er wordt rekening gehouden met een staakt het vuren binnen enkele weken. De kans daarop wordt steeds kleiner en dat signaal pikt ook de markt op.
Vasthoudend aan dit cijfer dan komt de Oekraïense maïsproductie theoretisch uit op 26,6 miljoen ton. Dat is 36% minder dan een jaar eerder. Wanneer niet voldoende of tijdig bemest kan worden daalt dit cijfer nog verder tot 21,6 miljoen ton. Er wordt momenteel wel gewerkt op Oekraïense bedrijven. Vooral in het westen van het land waar niet of nauwelijks wordt gevochten. Toch is het lastig om aan personeel te komen. Trekkerchauffeurs staan aan het front, diesel gaat naar het leger en kunstmest is niet voor handen.
Potentieel minder maïs uit VS
Oekraïne en de VS hebben gezamenlijk bijna de helft van de wereldwijde maïsexport in handen. In de VS is het al heel de winter en ook aan het begin van het voorjaar erg droog. Dat hindert de uitzaai van maïs. Bij een gemiddelde oogst komt de maïsopbrengst op 355,5 miljoen ton uit. Dat is een stijging van 7% ten opzichte van vorig jaar. Het is de vraag of die opbrengst gehaald gaat worden bij deze weersomstandigheden en vochttekorten.
Met een eveneens kleinere oogst in Zuid-Amerika en een hoog geprijsde brandstoffenmarkt is de bodem solide voor de maïsprijzen. Beide industrieën kunnen switchen van graan, al betekent dit niet dat het vele goedkoper wordt. Tarwe en zeker ook gerst zijn alternatieven waar de voermarkt naar kijkt.
Raapzaad blijft duur
Een andere grondstof voor de veevoedermarkt is die van plantaardige oliën, meel en restproducten als raapzaad. Deze zijn al hoog geprijsd en voor de langere termijn blijft dat zo. Analisten hielden aanvankelijk rekening met één maand leveringsproblemen vanuit Oekraïne. Nu wordt duidelijk dat dit veel langer gaat zijn. Het land probeert wel grondstoffen uit te voeren via spoorlijnen en ook de Roemeense haven Constanta in de Zwarte Zee. Ondertussen komen steeds meer berichten naar buiten dat de Russische bezetter bewust aanvallen uitvoert op graanterminals en exportlocaties in onder andere de havenstad Odessa.
Marktbureau Strategie Grains heeft de EU-import van zonnebloemmeel voor veevoer vanuit Oekraïne voor dit seizoen verlaagd met 400.000 ton. De import van zonnebloemen door de EU, waarvan 90% uit Oekraïne komt, is verlaagd met 800.000 ton. Een gevolg is dat in Europa dit seizoen meer zonnebloemen gezaaid gaan worden. Het zorgt er tevens voor dat de vraag naar koolzaad toeneemt en koolzaadproducten als olie en schroot.
Laat voorjaar?
De oorlog in Oekraïne blijft de granenmarkt in grote mate bezighouden. Laait de strijd op, dan reageren de koersen direct. Andersom: gloort een sprankje hoop in de vredesonderhandelingen dan daalt de koers direct. Wat nog maar weinig wordt gehoord is een verandering in het weer in Europa. Het blijft in de meeste Europese landen wel droog begin april maar de temperatuur is fors gedaald. Recordlage temperaturen werden in onder andere Frankrijk en Duitsland bereikt. Dat zet een rem op de gewasontwikkeling die in maart vlot van start ging. Gewassen als koolzaad zijn vroeg gaan bloeien en ondervinden nu hinder van de kou. Voorlopig blijft april uit een heel ander vaatje tappen dan maart. Dit kan ervoor zorgen dat voorjaar 2022 uiteindelijk een late wordt, met nadelige gevolgen voor de gewasontwikkeling.