Graandeal Zwarte Zee gebied is tijdelijk geschorst

Het meicontract op de Matif sloot gisteren €1 hoger en kwam daarmee uit op €252,25 per ton. Op de CBoT leverde het meicontract tarwe 0,7% in en sloot op $6.74 per bushel. Ook maïs zat in de mineur en zakte 0,5% naar $6.51 per bushel. Soja zat afgelopen handelssessie wel in de groene cijfers in Chicago en pluste 0,7% naar $14.97¼ per bushel.

Het Joint Coordination Centre (JCC) voert vandaag (woensdag 12 april) geen inspecties uit aan schepen die van of naar Oekraïne onderweg zijn onder de graandeal. Dat maakte de organisatie vandaag bekend. "De partijen hebben meer tijd nodig om overeenstemming te bereiken over de operationele prioriteiten", schrijft het JCC in het bericht. In het JCC zijn Oekraïne, Rusland, Turkije en de Verenigde Naties verenigd. Als onderdeel van de graandeal worden alle schepen van en naar Oekraïne geïnspecteerd om er zeker van te zijn dat ze geen andere goederen dan graan of kunstmest vervoeren. Volgens het JCC liggen er 50 schepen te wachten op inspectie voor ze door kunnen naar Oekraïne. Het JCC roept alle betrokken partijen op hun verantwoordelijkheid te nemen en verwacht morgen de inspecties weer te kunnen hervatten.

Hoewel het JCC niet met een beschuldigende vinger wijst wordt door analisten aangenomen dat Rusland de dwarsligger is. Afgelopen vrijdag liet Sergei Lavrov, de Russische minister van Buitenlandse Zaken, nog weten dat het Kremlin werkt aan een alternatief voor de huidige graandeal. Rusland is zeer ontevreden over hoe de deal uitpakt. Vooral de beperkte toegang tot transportverzekeringen en het afsluiten van Rusland tot het internationale betalingssysteem Swift zijn belangrijke pijnpunten voor de Russen. Voor Oekraïne neemt het belang van graanuitvoer via de havens aan de Zwarte Zee toe. Dat komt doordat in de EU steeds meer weerstand ontstaat tegen de import van graan uit Oekraïne. De landroute voor de Oekraïense graanexport, die loopt via onder meer Polen, komt daarmee ook onder vuur te liggen.

China roert zich op de tarwemarkt
Het USDA bracht gisterenavond Nederlandse tijd de april-editie van het Wasde-rapport uit. Schokkende wijzigingen voor het seizoen 2022/2023 ten opzichte van de maart-editie hebben de rekenmeesters van het USDA niet doorgevoerd, maar er zijn wel een paar opmerkelijke verschuivingen. De hoeveelheid tarwe beschikbaar (begin voorraad plus productie) dit lopende seizoen is verhoogd met 0,7 miljoen ton naar 1.061,1 miljoen ton. Die verhoging komt grotendeels voor rekening van een bijstelling van de tarwevoorraad in Syrië en een grotere oogst in Ethiopië. Het verbruik van tarwe is met 2,9 miljoen ton verhoogd naar 796,1 miljoen ton. De hoeveelheid tarwe verhandeld op de wereldmarkt komt volgens het USDA uit op 212,7 miljoen ton. Dat is een verlaging met 1,2 miljoen ton ten opzichte van het vorige rapport en komt vooral door minder export uit de EU, Argentinië en Brazilië. Extra uitvoer uit Rusland en Oekraïne compenseert de uitvoer uit deze landen niet.

China is koopman voor tarwe. In het Wasde-rapport wordt de import van het Aziatische land verhoogd met 2,0 miljoen ton naar 12,0 miljoen ton. Dat is de grootste import sinds 1995/96 en China is daarmee de grootste tarwe importeur ter wereld. China kan deze koppositie nemen door onder meer de grote tarweoogst in Australië dat een grote exporteur is. De mondiale eindvoorraad tarwe is met 2,1 miljoen ton verlaagd naar 265,1 miljoen ton. Dat is de kleinste voorraad sinds seizoen 2015/16. Het grootste deel van die voorraad, namelijk 139,6 miljoen ton, is in handen van China.

Focus op Zuid-Amerika
De wereldproductie 'coarse grains' (maïs, gerst, enzovoorts) is verlaagd met 3,0 miljoen ton naar 1.144,5 miljoen ton. Dit komt vooral door tegenvallende oogsten in Europa en Zuid-Amerika. Het verbruik in voer is gelijk gebleven, maar vraag voor overige toepassingen is verlaagd. De eindvoorraad 'coarse grains' is verlaagd met 1,1 miljoen ton naar 295,3 miljoen ton.

Bij de oliehoudende zaden heeft het USDA vooral aanpassingen gedaan in de opbrengsten in Zuid-Amerika. Voor Brazilië is de oogst met 1,0 miljoen ton verhoogd naar 154,0 miljoen ton. De Argentijnse oogst is met 5,5 miljoen ton naar beneden bijgesteld tot 27,0 miljoen ton. De wereldproductie soja is in totaal met 5,5 miljoen ton verlaagd ten opzichte van de maart-editie van het Wasde-rapport naar 369,6 miljoen ton. Door kleiner verbruik groeit de eindvoorraad desondanks met 0,3 miljoen ton naar 100,3 miljoen ton.

Verbeterende banden
In het Wasde-rapport passeerde de relatie tussen China en Australië de revue, maar daar is meer nieuws over. Beide landen hebben gisteren een akkoord bereikt in een langlopend conflict over gerst. Australië stelde enkele jaren geleden kritische vragen over de herkomst en het ontstaan van het coronavirus, die in Peking niet bepaald goed vielen. Als reactie stelde China onder andere antidumping heffingen in tegen Australische gerst en wijn. Het akkoord dat gisteren werd gesloten wordt door analisten gezien als een volgende stap in de verbeterde relatie tussen China en Australië. Voor de Europese gersttelers is dat overigens minder goed nieuws. China was vorige seizoen met 2,3 miljoen ton goed voor meer dan een derde van de EU gerstexport. Het lopende seizoen blijft de import achter en nam China 'nog maar' 1,2 miljoen ton gerst uit de EU af. Analisten verwachten dat door het akkoord tussen China en Australië de kooplust in de EU verder afzwakt.