Analyse Granen & Grondstof
Russische aanvallen zorgen voor paniek op graanmarkt
Met het oplaaien van de oorlog in Oekraïne komt ook de granenmarkt flink in beweging. Waar er eerder deze week nog een beetje geringschattend werd gedaan over het opzeggen van de medewerking aan de graandeal door Rusland, is de stemming nu als een blad aan de boom omgedraaid. Vooral de directe aanvallen op de havens zorgen voor onrust.
Het septembercontract voor tarwe op de Matif maakte gisteren een sprong omhoog en sloot €19,25 hoger op €253,75 per ton. Dat is de hoogste slotkoers in drie maanden. Ook op de CBoT zat tarwe flink in de lift. In Chicago steeg het septembercontract met 8,5% naar $7.27¾ per bushel. Maïs hield het opwaarts momentum vast en steeg met 3,2% naar $5.45½ per bushel. Het augustuscontract soja bleef nagenoeg ongewijzigd op $14.91¼ per bushel.
Dat Rusland zich terug heeft getrokken leek begin deze week maar een beperkt effect te hebben op de granenmarkt. De deal werkte in de praktijk al weken niet meer omdat er niet of nauwelijks nieuwe schepen werden aangemeld voor een trip naar Oekraïne. Het stoppen van de deal was al min of meer in de prijs verwerkt en er zou vast nog wel een andere weg gevonden om graan uit Oekraïne te krijgen. Van die gelaten stemming onder handelaren en analisten op maandag en dinsdag is inmiddels niks meer over.
Havens in de vuurlinie
De oorlog tussen Rusland en Oekraïne is verder aan het escaleren. Het regent nu voor de derde dag op rij raketten op de havens van Odessa, Chornomorsk en Mykolajiv. Volgens de Oekraïense president Zelenski ligt er ongeveer 1 miljoen ton graan in de aangevallen havens klaar voor transport. Dat had volgens Zelenski eigenlijk al bij de afnemers in Afrika en Azië moeten zijn. Bij de aanval op woensdag is er volgens de Oekraïense president een terminal beschadigd met 60.000 ton graan bestemd voor China.
Misschien nog wel verontrustender is dat Rusland bekendmaakte dat het alle schepen onderweg naar de Oekraïense wateren beschouwd als potentieel vervoer van oorlogsmateriaal, ongeacht de vlag waaronder deze schepen varen. Het Kremlin heeft ook delen van de Zwarte Zee onveilig verklaard. Het Witte Huis noemt het een signaal dat het Kremlin mogelijk de weg vrijmaakt om aanvallen op de koopvaardijschepen te rechtvaardigen. Daarnaast zegt Washington aanwijzingen te hebben dat Moskou nieuwe zeemijnen aan het leggen is. De optie om graan via de Oekraïense havens aan de Zwarte Zee via Roemenië weg te krijgen wordt daardoor afgesloten. Dat staat overigens los van het feit dat reders en verzekeraars al geen schepen meer naar Oekraïne willen laten varen of er een enorme risicopremie op zetten.
Hittegolf in de VS
Naast de oorlogspremie die met name op de tarwemarkt fors wordt opgeschroefd, wordt ook de weerpremie hoger ingecalculeerd. Voor de komende week worden temperaturen van ver in de 30 graden celcius voorspeld in grote delen van de Midwest. De hoge temperaturen en geen regen van betekenis zet een rem op de opbrengstpotentie van de maïs en soja in dit gebied. Soja kan later in het seizoen nog wel bijtrekken, maar maïs zit nu in de fase waarin de kilo's gemaakt moeten worden. Maïs zat de laatste weken wat in de mineur op de CBoT onder andere door de uitbreiding in areaal en de relatief hoge opbrengst voorspelling van het USDA maar enkele analisten denken dat de markt nu op een kantelpunt is gekomen.