Gemengde vooruitzichten voor Europese suikermarkt

In navolging van afgelopen jaar, gaat het ook dit groeiseizoen verre van ideaal met de bietenteelt in Europa. De vele neerslag heeft in West-Europa voor flinke vertraging van de zaai gezorgd en waterschade komt ook geregeld voor. Zo moest er begin juni nog een paar procent worden gezaaid in het zuidoosten volgens Cosun Beet Company. Ook het zaaien in landen om ons heen ook een flinke opgave was. Suikerproducent Nordzucker meldt dat er in de Scandinavische landen erg laat gezaaid is en dat er pas in mei redelijke voortgang werd geboekt in Zweden en Denemarken. De bietentelers in Polen en Oost-Europa lijken het wel een stuk beter te treffen met het weer, waar gemiddeld wel op tijd gezaaid kon worden.

Duidelijke schattingen over het bietenareaal van 2024/25 in Europa zijn er (nog) niet naast enkele verwachtingen van suikerproducenten en de Europese Commissie (EC), waarbij die laatste een areaalstijging ziet van 2% dankzij de verbeterde marktprijzen van suiker. Hierdoor komt het areaal naar verwachting uit op 1.495 miljoen hectare. Echter lijkt die beperkte stijging al snel verzopen te zijn met het weer van afgelopen weken en de schade die dat met zich mee heeft gebracht, los van andere factoren in Europa zoals bijvoorbeeld het vergelingsvirus dat in Frankrijk in de tonnages snijdt. Dat wordt ook bevestigd door mei-editie van het JRC-MARS Bulletin, waarin staat dat naast waterschade ook de plaagdruk van insecten in verschillende delen van Europa voor schade zorgt.

Europese suikerprijzen onderdruk
De omstandigheden op de Europese velden hebben op de mondiale suikerprijzen maar weinig effect gezien de beperkte import- en exportvolumes suiker van Europa en tenslotte blijft Europese suiker een stuk duurder dan de wereldmarktprijzen. Daarnaast kan er nog veel veranderen de komende maanden met de bietenteelt. Volgens cijfers van de Europese Commissie zijn de Europese suikerprijzen dalende, maar gaat dit wel langzaam. De gemiddelde verkoopprijs voor suiker lag in april 2024 op €831 per ton witte suiker, terwijl dit in januari dit jaar nog op €853 per ton stond. De prijsverschillen tussen de regio's waarin Europa wordt opgedeeld door de EC, worden kleiner. De gemiddelde prijs op basis van kortlopende contracten komt uit op gemiddeld €737 per ton en is al flink gedaald vergeleken de bijna €1.000 per ton die begin 2023 werd betaald.

Een belangrijke factor voor de dalende Europese suikerprijzen is de verbeterde suikerproductie van 2023/24 vergeleken het seizoen daarvoor, al valt de totale Europese productie niet helemaal mee door het natte najaar en een lager suikergehalte dan anders. Een andere factor die invloed heeft op de Europese suikerprijs is Oekraïense suiker die tegen scherpere prijzen Europa binnenkomt. Volgens cijfers van TAXUD, het directoraat-generaal belastingen en Douane-unie van de Europese Commissie, bedroeg de gemiddelde importprijs voor suiker uit Oekraïne in mei 2024 aan de grenzen €641 per ton, een bedrag waarmee niet te concurreren is. Met volumes van meer dan 60.000 ton suiker per maand liep de export de afgelopen tijd hard op, maar inmiddels is dat weer flink afgenomen. Zo lag de export in mei nog rond de 20.000 ton suiker. In totaliteit is er volgens de EC een 394.000 ton dit seizoen (september/oktober) 2023/2024.

De verwachting vandaag de dag is dat de Oekraïense suikerimport pas in het nieuwe kalenderjaar 2025 zal worden hervat. Taras Vysotskiy, de Oekraïense minister van Landbouw in Oekraïne, meldde onlangs dat de regering de suikerexport naar de Europese Unie voor de rest van dit jaar formeel zal stopzetten, aangezien haar quotum voor het blok is bereikt. Dit komt voort uit het plan voor de opschorting van invoerrechten op de Oekraïense landbouwexport in april, waarbij er beperkingen werden gesteld aan de volumes van verschillende gevoelige producten, waaronder suiker, die jaarlijks Europa binnen kunnen komen voordat een 'noodrem' wordt geactiveerd. Vanaf 2025 wordt deze hoeveelheid vervolgens beperkt tot maximaal 109.438 ton onder de "noodrem" en loopt tot 4 juni 2025. Met deze kleinere volumes neemt het effect van de Oekraïense suiker op de Europese suikermarkt verder af naar verwachting.

Termijnmarkten suiker onder druk
Op de termijnmarkten suiker blijven de noteringen net als voorgaande weken onder druk staan. Het witte suikercontract in Londen opende dinsdagochtend 11 juni op $545 per ton. De belangrijkste reden blijft de Braziliaanse suikerrietoogst, die er volgens verschillende Braziliaanse instanties zoals het bekende DATAGRO beter voor staan dan eerder werd verwacht. Dat moet leiden tot een hogere suikerproductie. Daarnaast is de suikerproductie in het land goed van start gegaan en loopt de suikerexport van het land bovengemiddeld. Ook is de Braziliaanse munteenheid Real de afgelopen maanden steeds verder in waarde gezakt. Vandaag de dag is 1 Braziliaanse real gelijk aan $0,19 terwijl in januari dit nog $0,21 was. De relatief zwakke Braziliaanse real is niet bepaald een goede ontwikkeling voor de algehele economie van het land en heeft invloed op de Braziliaanse suikerhandel. Het zou ervoor kunnen zorgen dat Braziliaanse producenten hun suiker in het buitenland in bulk proberen te verkopen, schrijven analisten. 

In India komen de moessonregens op gang en dat heeft een positieve invloed op de suikerrietgroei in het land dat de tweede grootste suikerproducent is van de wereld. Over het algemeen staat de Aziatische landen er qua suikerrietteelt er beter op dan afgelopen seizoen, zo schrijven verschillende suikeranalisten. 

Maar niet alle geluiden in de markt drukken op de prijzen. Het exportverbod van India wordt mogelijk verlengd tot nader order. Een bericht van de internationale suikerorganisatie ISO van begin deze week voert mogelijk de prijs wat op. Afgelopen februari schatte de ISO het wereldsuikertekort voor 2023/24 op 0,69 miljoen ton. Gisteren is dit flink omhoog bijgesteld naar een tekort van 2,95 miljoen ton. De productievoorspelling werd 0,48 miljoen ton omlaag bijgesteld naar 179,27 miljoen ton. Aan de andere kant wordt de consumptievoorspelling 1,79 miljoen ton hoger ingeschat op 182,22 miljoen ton.