Boer moet niet zelf handelen in fosfaatrechten

Melkveehouders moeten straks niet onderling zelf gaan handelen in fosfaatrechten. Deze oproep doet Stichting Natuur & Milieu (SNM) na een eigen onderzoek over het effect van fosfaatrechten op de melkveehouderij.

De organisatie pleit voor een fosfaatbank die door de overheid moet worden gereguleerd. Daarbij moet het aantal koeien in Nederland worden begrensd. Volgens Natuur & Milieu zijn er in ons land 125.000 koeien te veel, daarbij verwijzend naar de fosfaatproductie van 176,3 miljoen kg vorig jaar. Dat is bijna twee procent boven het Europese plafond.

Uit deze fosfaatbank kan alleen de overheid fosfaatrechten uitgeven. Deze rechten moeten bovendien zijn gekoppeld aan grondgebondenheid, vindt Natuur & Milieu. ‘Boeren moeten dit niet onderling regelen. Als de overheid eigenaar blijft van fosfaatrechten, kan er ook niet mee worden gespeculeerd', aldus Sijas Akkerman, hoofd Voedsel bij de organisatie, in een verklaring.

Volgens de organisatie zijn grote melkveebedrijven straks spekkoper bij de introductie van fosfaatrechten. Zeker als deze vrij verhandelbaar zijn. ‘De invoering van verhandelbare fosfaatrechten zorgt ervoor dat de grote intensieve melkveebedrijven nog meer koeien kunnen aanschaffen. Voor kleine boeren is dat veel moeilijker. Dankzij de vrije fosfaatrechten, is uitbreiden voor hen snel te duur,’ stelt Akkerman.

Het onderzoek komt op een pikant moment, want Stichting Natuur & Milieu zit ook in de zogeheten Regiegroep Fosfaatrechten die met het ministerie van Economische Zaken overlegt over het uitwerken van het fosfaatrechtenstelsel. Aan dit overleg nemen ook LTO, NZO, NMW, GRONDig en het NAJK deel. Deze gesprekken zitten, zo liet staatssecretaris Martijn van Dam vorige week doorschemeren, in een cruciale fase. 

Natuur & Milieu neemt het daarbij duidelijk op, naar eigen zeggen, voor de kleine grondgeboden boer. De organisatie schat dat een fosfaatrecht gemiddeld 5.500 euro per koe, die een melkveehouder voor 2 juli 2015 heeft aangeschaft, waard is. Die waarde kan oplopen tot maximaal 16.000 euro, stelt Natuur & Milieu.  ‘Een boer met 200 koeien, is in één klap zeer vermogend en kan gemakkelijker geld lenen voor uitbreiding naar nog meer koeien,’ aldus Akkerman. 

De totale melkveesector wordt dankzij verhandelbare fosfaatrechten minimaal 8 miljard rijker, calculeert Natuur & Milieu. De kleinere grondgebonden boeren hebben volgens de organisatie 'geïnvesteerd in grond waar ze al hun mest op kwijt kunnen en hun koeien laten grazen. Voor deze boeren is het moeilijk extra geld te lenen en zo uit te breiden'. ’

De handel in fosfaatrechten schroeft de kostprijs van een melkveebedrijf snel op, zo calculeert Natuur & Milieu in het eigen onderzoek. Als een melkveebedrijf extra fosfaatrechten aankoopt tegen een prijs van 300 euro per kg fosfaat, stijgt de kostprijs met 3 tot 6 cent per kg melk. Bij een prijs van 100 euro per kg fosfaat stijgt de prijs met 2 cent per kg. 

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.