Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) geeft voor het eerst aan dat er ruimte is voor een hogere derogatie voor gras. Ook wordt er gesproken over een beperkte derogatie voor tarwe en over de inzet van dunne fractie van gescheiden varkensmest onder de derogatie. Daarmee ziet het Mesdagfonds haar onderzoeken vertaald worden in beleid.
Een nieuwe derogatie voor ruimere gebruiksnormen voor stikstof is in zicht. Carola Schouten (minister LNV) hanteert hier het minimale uitgangspunt van 250 of 230 kilogram stikstof uit graasdiermest per hectare per jaar op bedrijven met minimaal 80% grasland. Maar dit is de minimale inzet, want uit de Kamerbrief blijkt dat Schouten de lat hoger legt dan de instandhouding van de huidige derogatie.
Derogatiebedrijven scoren goed
Het argument hiervoor is dat de gemiddelde grondwaterkwaliteit onder landbouwbedrijven beter is dan onder alle landbouwbedrijven gemiddeld. Ook blijkt de nitraatuitspoeling onder derogatiebedrijven lager dan 50 milligram nitraat per liter. Hier verwijst Lubbert van Dellen, secretaris van het Mesdagfonds, naar een onderzoek wat het fonds tijdens een symposium van Boerderij naar buiten bracht. "Met dat onderzoek toonden we aan dat de uitspoeling van nitraat bij de inzet van dierlijke mest lager is dan de uitspoeling bij de inzet van kunstmest."
Het houdt in dat ruimere mestnormen met deze wetenschap vanuit milieuoogpunt te rechtvaardigen zijn. "Ik heb de Commissie Deskundigen Meststoffenwet (CDM) gevraagd om een advies uit te brengen over de te verwachten milieu- en landbouwkundige effecten van deze wensen", aldus Schouten in een brief aan de Tweede Kamer. Ze verwijst hiermee naar de vraag om een ruimere derogatie voor gras, een derogatie op perceelniveau voor gras, een derogatie voor percelen wintertarwe en de vraag om de dunne fractie van gescheiden varkensmest onder derogatie in te zetten.
Meer ruimte op gras kan
Van Dellen geeft aan dat het – in opdracht van Mesdag-fonds uitgevoerde onderzoek door Herman de Boer (WUR) – nadrukkelijk ook is ingebracht bij de CDM. Van Dellen onderstreept dat wanneer, bij hetzelfde bemestingsniveau minder kunstmest en meer bedrijfseigen drijfmest wordt ingezet, de circulaire kringloop beter in stand gehouden kan worden. Dit komt ten goede aan de bodemgezondheid en vruchtbaarheid. Dit kan ook tot uiting komen in meer organische stof vastlegging wat ook positief is voor de verlaging van de CO2 foodprint van melkveehouders. Ook daalt het indirecte energiegebruik van melkveehouders bij minder inzet van kunstmest.
Het – deels met de oude normen gecreëerde – mestoverschot in Nederland daalt per 20 kilo stikstof derogatienorm over heel Nederland met 6 miljoen kilo fosfaat en wordt daarmee 20% kleiner.
Schouten geeft nadrukkelijk aan ervoor te waken dat discussies, over inhoudelijk nieuwe elementen, het proces om derogatie te verkrijgen niet vertragen. Het onderstreept dat de derogatie in zicht is. Van Dellen onderstreept nogmaals dat Schouten ook heeft aangegeven dat de meest lastige vragen gaan over mestfraude en hoe te komen tot een robuuster beleid in Nederland.