Achtergrond Stikstofstemming
Landbouwakkoord draaide niet alleen om veedichtheid
'Niet verrassend', valt de dag na het weglopen van LTO uit het landbouwoverleg opeens op veel plekken te horen. Alsof het vooraf wel duidelijk was dat voorzitter Sjaak van der Tak zijn tas in de hoek ging smijten. Zo simpel is het niet. En landbouwminister Piet Adema kan nog altijd een 'Landbouwakkoord' sluiten met de resterende partijen. Al hebben die weinig te leveren en hebben de organisaties aan de 'hoofdtafel' inmiddels laten weten daar geen heil in te zien. In onze rubriek Stikstofstemming geven we op onze eigen wijze een impressie van de stikstofcrisis.
Een Landbouwakkoord zonder grote agrarische partijen mag een vreemde figuur lijken, maar politiek gezien had het wel een handigheidje kunnen zijn om problemen in de coalitie te voorkomen. Het kan bijvoorbeeld heel goed uitkomen voor het CDA, dat daarmee niet op ramkoers hoeft te komen met de overige deelnemers in de coalitie. Dit is evenwel nog speculatie.
Noordelijke LTO'ers niet dwars
Duidelijk mag ondertussen zijn dat LTO-voorzitter Van der Tak diep in zijn hart wel graag had willen tekenen, maar dat hij door een aantal van zijn medebestuurders is tegengehouden. Dat dit vooral zuidelijke bestuurders waren, is ook niet verrassend. Met name de zuidelijke melkveehouders dreigden toch het zwaarst te worden getroffen. De bestuurders van LTO Noord hebben veel minder bezwaren.
In met name Oost-Brabant, waar melkveebedrijven naar verhouding de minste grond hebben per aantal dieren, gaat een GVE-norm of graslandnorm, zoals voorgesteld door het kabinet, desastreus uitpakken. Volgens een ruwe schatting komen al gauw zo'n 3.000 bedrijven er zwaar door in de problemen. In het oosten van het land en op de Veluwe wordt het hier en daar ook lastig, maar daar zijn het vooral de emissie-eisen in combinatie met nabijheid tot natuur die voor problemen zorgen.
Bijmengen en afromen
Alles op conto schuiven van een veedichtheidsnorm is toch te veel eer voor dit punt. In de concepttekst van het akkoord staan ook zaken over verplichte bijmenging van biologische melk en afroming van fosfaatrechten bij overdracht die moeilijk verteerbaar zijn. Ook over vergoedingen voor natuur- en landschapsbeheer en voor duurzamere producten wilde het kabinet maar weinig concreet worden. Tegenover alle vragen vanuit het Rijk, is er bovendien niets teruggekomen, zo stelt ook boerenactiegroep Agractie. Er zijn bijvoorbeeld geen oplossingen aangereikt voor PAS-melders en boeren met Groen Label-stallen.
Geen handreikingen kabinet
Eigenlijk, is er sinds de Kamerbrief van Adema van november vorig jaar, na dus ruim acht maanden overleg, niets veranderd aan het standpunt van de overheid, meent de Stichting Stikstofclaim. Die constateert dat de boeren dan ook niet de schuld moeten krijgen van de huidige impasse, maar het kabinet. Er wordt lang en breed gesproken, maar niets toegegeven. Dat vinden ook de meeste landbouworganisaties, met uitzondering van kleine groepen, zoals de biologische landbouw en agrarisch natuurbeheer-organisaties. De komende dagen en misschien weken, tot het zomerreces, moeten leren of minister Adema nu hard aan de slag gaat met wetgeving om de landbouw toch in het gareel te krijgen of dat er nog een nieuwe creatieve oplossing wordt gevonden om verder te overleggen.
{LATER MEER}
Klaas van der Horst
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
