Vraag en aanbod boteren niet in zuivelland

Het marktsentiment is bij de start van het derde kwartaal zwak te noemen, terwijl het tweede kwartaal nog in het teken stond van aanhoudende stabiliteit. Vooral op de boter- en kaasmarkt komt dit tot uiting. De poedermarkt is al wat langer aan het dalen. Waar de boterprijs vooral wordt gedrukt door ruime (vries)voorraden, staat de kaasmarkt juist in het teken van vraaggebrek. Op de Global Dairy Trade wisselen boter en kaas elkaar beurtelings af, als aanjager van het negatieve sentiment. Tijdens de eerste veiling van juli ging boter met meer dan 10% onderuit. Deze week liep de cheddarprijs een flinke kras op.

Drukkend ruim
De DCA-boternotering is ondertussen teruggezakt tot €4.315 per ton. In januari noteerde boter al kortstondig onder dit niveau, maar herstelde vervolgens weer snel. Daarvoor was dit prijsniveau sinds medio 2021 niet meer voorgekomen. Het lijkt op dit moment waarschijnlijker dat de boterprijs terugzakt tot zo'n €4.000 dan dat de markt zich weer hersteld. De voorraden worden door zowel producenten als handelshuizen als drukkend ruim omschreven, wat gezien kan worden als de erfenis van de ruime melkproductie in de afgelopen maanden. Vriescapaciteit is bijna niet te vinden en bovendien een dure aangelegenheid. Daarbij is er geen zicht op prijsstijgingen. Dit maakt dat er weinig boter uit speculatief oogpunt voor een langere periode wordt weggelegd, waardoor de markt ook niet ontlast kan worden. De foliekaasprijzen zijn teruggezakt tot €3.355 en dreigen verder terug te zaken richting de langjarige gemiddelde dat iets boven de grens van €3.000 ligt.  

Ontspanning in het winkelschap
De retailvraag naar boter valt tegen, ondanks dat de consumentenprijzen stevig zijn gezakt in de afgelopen maanden. Het geeft nog niet de koopprikkel waar de markt stiekem op hoopte. Ondertussen vlakt de daling in het winkelschap weer af, zo blijkt uit gegevens van Eurostat. In mei was in de eurozone nog een zeer beperkte daling zichtbaar: van 156,4% naar 156,1%, waarbij 2015 als uitgangssituatie geldt. In december stond de index nog boven 170%. Zoomen we in mei in op Nederland, dan zien we zelfs een lichte stijging. In kaas is van een prijsdalingen in de Europese retail nog geen sprake, maar vlakt de stijgende trend wel af.

Hoofdbrekens
De prijsdalingen geven melkverwerkers de nodige hoofdbrekens. Op basis van de waardering van boter en magere melkpoeder ligt de verwaarding van melk niet meer boven €40 per 100 kilo. Ook de verwaarding via kaas dreigt daaronder te geraken. Net nu de uitbetalingsprijzen leken te stabiliseren, zwengelt de prijsdruk weer aan. En dus moeten melkveehouders ook in de komende maanden waarschijnlijk blijven incasseren.