'Mestverwerking zorgt voor plafond prijsvorming'

"De mestmarkt heeft grootschalige mestverwerkingsinstallaties nodig om het risico op te hoge prijzen op de vrije markt in te dammen." Dat stelt Willem Berkhof die onlangs 75% van de aandelen overnam van de te bouwen installatie Greenferm in Apeldoorn.

Doel van Greenferm is om 350.000 ton mest te kunnen verwerken in een nog te bouwen installatie op het bedrijventerrein Ecofactorij in Apeldoorn. Medio 2016 kwamen de vergunningen rond, maar een verdere stap tot bouw bleef uit. Berkhof, sinds 2016 betrokken bij Greenferm, hoorde steeds vaker teleurstelling bij veehouders over de voortgang.

"Het bleek dat de financiering niet rond kwam. Dat ligt niet aan het technische verhaal. Dat klopt helemaal. Maar in de businesscase werd gerekend met het gratis kunnen wegzetten van de dikke fractie. Daar gingen de bank en andere financiers logischerwijs niet in mee. Wij hebben opnieuw gerekend en dat aangepast. Daarmee moet ook de tariefstelling worden aangepast. Concreet betekent dit dat het tarief wordt verhoogd met een opslag van €1 per kilo fosfaat."

Veel belangstelling 
Berkhof belegde de laatste weken bijeenkomsten met veehouders die al inschreven en zij die belangstelling toonden. De eerdere inschrijvers hebben voorrang. Bij een akkoord wordt hun contract omgezet naar een overeenkomst onder de nieuwe voorwaarden. Ondanks dat dat een kostenverhoging betekent, stelt Berkhof dat de meerderheid mee blijft doen. "Alleen mensen die eerder inschreven en echt op grote afstand wonen, haken nu af. Logisch ook, voor hen wordt het nu te duur."

Hogere prijs 
Berkhof geeft toe dat de prijs voor mestverwerken bij Greenferm sowieso best vaak net iets hoger kan liggen dan de prijs voor mestafzet op de gangbare vrije markt. "Bij mestverwerking draait het om acceptatie in de markt. Doordat veehouders een deel van hun mest laten verwerken, daalt het aanbod van mest op de gangbare afzetmarkt. Dit zorgt voor een prijsdaling, wat een structureel voordeel biedt voor de veehouders. Bovendien zorgt voldoende mestverwerking in een regio ervoor dat er een prijsplafond in de markt ontstaat."

Volgens Berkhof is inzet op extra mestverwerking, vooral in Oost-Nederland, hard nodig. Dit omdat daar letterlijk nog erg weinig aan grootschalige mestverwerking van de grond gekomen is. "Wij rijden nu alle mest naar de traditionele afnemers en bestaande verwerkingsinstallaties in het Zuiden. Dat maakt het allemaal niet voordelig. Dat is geen gezonde situatie."

Zonder het zo hard te willen zeggen, doelt Berkhof daarmee ook op de afhankelijkheid van enkele grote partijen in de mestverwerking die er nu heerst. Ook op de prijsvorming kan dat van invloed zijn.

Opslagkosten besparen 
Een ander voordeel van een grootschalige installatie noemt Berkhof de opslag van mest voor veel veehouders. "Kun je in de winter maandelijks mest naar ons toebrengen, dan reduceer je de kosten van opslag elders. En belangrijker: als er met de komst van Greenferm en andere initiatieven in Oost-Nederland straks eindelijk installaties echt draaien, wordt er veel minder extern opgeslagen. Het kan niet anders dat dat de prijs in de winter drukt wat zich ook in het voorjaar door vertaald in lagere prijzen."  

In januari van start met de bouw
De installatie van Greenferm moet medio volgend jaar de eerste mest ontvangen. Berkhof verwacht dat de bouw in januari start nu hij de financiering nagenoeg rond heeft en de meeste contracten omgezet worden. Eerder is er reeds voor 310.000 ton ingeschreven. Ook als niet iedere inschrijver het nieuwe contract tekent, maar er wel tot zeker 250.000 ton overblijft, kan de bouw van start gaan en de installatie renderen, zo is berekend.

Berkhof heeft alle vertrouwen dat het laatste deel ook snel ingetekend wordt. "Veel klanten wachten op de afwikkeling van de bestaande contractanten om daarna ook hun deel in te kunnen tekenen." De totale technische capaciteit van de installatie komt op 450.000 ton te liggen.

75% van de aandelen zijn nu in handen van Berkhof. De overige 25% blijft in handen van Byma Holding, een aandeelhouder die vanaf het begin betrokken is. De overige drie aandeelhouders hebben hun aandelen aan Berkhof verkocht.

Risicovolle investering?
De stap van Berkhof om voor een groot deel van de investering te gaan staan, zal door menig betrokkene op deze markt worden betiteld als risicovol. Berkhof zelf echter zegt te geloven dat het nodig is voor Midden- en Oost-Nederland dat de installatie er komt en dat hij er daarom ingesprongen is. "Er is voldoende animo en zodanig support dat het kan slagen."

Ook dient hij hiermee een tweede belang: "Het helpt onze transport-tak aan meer continuïteit. Vraag en aanbod in de mestdistributie worden steeds grilliger. Dat kunnen we straks zelf beter reguleren."  

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.