Column Edin Mujagic

Bankiers zijn belangrijker dan boeren. Reken mee

14 Augustus 2015 - Edin Mujagic - 30 reacties

1,36 miljard euro. Zo hoog was de winst van ING Bank in het tweede kwartaal van dit jaar. De winst is met ruim 20 procent gestegen. En ING is geen uitzondering in het Europese bancaire landschap. De tien grootste Europese banken hebben sinds 2011 niet zoveel winst behaald dan in de laatste maanden.

Alle tien hebben de winst met dubbele cijfers zien toenemen, vergeleken met een jaar eerder. Op de aandelenbeurzen presteren bankaandelen veelal behoorlijk beter dan andere aandelen. Volgens analisten heeft die winststijging vooral te maken met economisch herstel. Toen ik de cijfers zag, moest ik echter ergens anders aan denken.

Sinds het begin van de crisis krijgen banken behoorlijk wat financiële hulp, hulp van de overheden en de centrale bank. Die laatste koopt bijvoorbeeld leningen die banken aan bedrijven hebben verstrekt op, net als staatsobligaties. Dat levert heel wat geld én winst op. Winst, omdat banken de staatsobligaties die ze verkopen tegen een vaak fors lagere prijs zelf hebben gekocht. Bovendien kunnen banken bij de ECB leningen met een looptijd van enkele jaren afsluiten tegen 0,05 procent rente. Dat geld vervolgens investeren voor eigen rekening levert een aardige winst op, me dunkt. Reken maar even mee.

Er zijn bankiers die sinds 2011 meer loon en bonus hebben gekregen dan alle boeren in de EU aan crisissteun in die periode

Je leent á 0,05 procent, voor vier jaar vast. Dat is de regeling die voor alle commerciële banken in de eurozone geldt. Dan stop je dat geld in bijvoorbeeld Nederlandse staatsobligaties. Voor alle zekerheid match je je activa en passiva, dus je koopt staatsobligaties met een resterende looptijd van vier jaar. Stel dat je daar slechts 0,8 procent per jaar op krijgt. Op elke miljoen die je leent bij de ECB betaal je 500 euro (!) rente per jaar, maar krijg je 8.000 euro op veilige Nederlandse staatsobligaties. Die je, mocht de markt tegenzitten, altijd kunt verkopen aan de ECB dus. Als je al enige tijd deze kans hebt, is het dan een wonder dat de banken prima winstcijfers rapporteren? Ik denk het niet.

Analisten wijzen er dan ook op dat banken veel nieuwe kredieten verlenen. Ja, maar dat betekent dat de winst nóg hoger is. Ik moet immers nog een nieuwe krediet zien waar diegene die geld leent 0,8 procent rente betaalt. En ook hiervoor geldt: mocht het allemaal tegenzitten: de ECB koopt bedrijfsleningen op. 

De banken moesten sinds het begin van de crisis worden geholpen, want zij hadden het moeilijk. Fair enough, zouden de Britten zeggen. Mar agrarische ondernemers hadden en hebben het óók moeilijk en toch kan ik me niet herinneren dat zij op grote schaal gratis hulp hebben gekregen van de overheden. Ja, er is wel wat steun geweest van enkele honderden miljoenen euro. Vergeleken met de steun die de banken in de eurozone hebben gekregen (en blijven krijgen, zolang de ECB-rente zo laag is) gaat het om kruimels. Er zijn bankiers die sinds 2011 meer loon en bonus hebben gekregen dan alle boeren in de EU aan crisissteun in dezelfde periode.

Een tegenwerping kan zijn dat agrarische ondernemers al sinds jaar en dag steun krijgen van de EU, in de vorm van landbouwsubsidies. Het klopt inderdaad dat iets minder dan de helft van de EU-begroting aan die subsidie opgaat. Maar laten we toch maar even naar wat cijfers kijken.

Grofweg bedraagt de EU-begroting 100 miljard euro elk jaar. Laat 45 miljard daarvan opgaan aan landbouwsubsidies. Dat is veel geld maar als we het in perspectief plaatsen, blijkt dat ineens heel weinig te zijn. Hoezo? De ECB koopt elke maand voor 60 miljard euro staatsobligaties en leningen aan bedrijven op van banken. Elke máánd krijgen de banken 60 miljard van de ECB, waar álle agrarische ondernemers in de hele EU in een jáár veel minder krijgen.

Als ik ga kijken naar de EU-landbouwsubsidies sinds 1980, dan zie ik dat die tussen 1980 en 1992 per jaar gemiddeld zo een 30 miljard euro hebben bedragen. Tussen 1992 en nu klimt dat gemiddelde naar ongeveer 50 miljard euro elk jaar.

De vraag die we moeten stellen. Zonder wie kunnen we eerder: boeren of bankiers, voedsel of geldautomaten?

In totaal gaat het dus om ruwweg 2.500 miljard euro. Ook hiervoor geldt:  dat is veel geld. Ter vergelijking: de Nederlandse economie, de vijfde grootste van de eurozone en dus geen kleintje, is ongeveer 600 miljard euro ‘zwaar’. Maar de steun van de ECB voor de financiële sector sinds maart dit jaar alleen al bedraagt al 300 miljard euro. Dan heb ik het dus alleen over het direct opkopen van staatsobligaties en ander papier van de banken. En níet over het feit dat de banken al jarenlang spotgoedkoop én onbeperkt geld kunnen lenen bij de ECB.

Tel je alles bij elkaar op, dan verbaast het me niet als de totale steun voor banken tot nu toe hoger is dan de optelsom van alle landbouwsubsidies sinds 1980.

De eerder genoemde steun voor de agrarische sector á meer dan 100 miljoen euro is overigens met veel moeite tot stand gekomen, want er is geen geld. Dat argument klinkt nogal, gelet op de financiële steun die de banken in de afgelopen jaren uit de eurozone hebben gekregen en blijven krijgen.

Ik kan een heel eind meegaan in de argumentatie dat banken cruciaal zijn voor onze economieën en dat een faillissementsgolf onze economie veel schade berokkent. Dat is een valide argument. Maar de vraag die we ons moeten stellen is: als het moet, zonder wie kunnen we eerder: bankiers of boeren, geldautomaten of voedsel? Als de ECB toch al out of the box bezig is, ga dan op zijn minst tijdelijk je leenloketten openstellen voor andere sectoren dan de banken. Eens kijken hoe lang het dan duurt voordat de economie herstelt.

Edin Mujagic
Monetair econoom

Edin Mujagic

Edin Mujagic is macro-econoom en hoofdeconoom bij OHV Vermogensbeheer. Hij focust zich op de wereldwijde centrale banken, en in zijn blogs schrijft hij met name over de ECB en Fed. Ook heeft hij diverse boeken geschreven.
Reacties
30 reacties
fransman 14 Augustus 2015
Dit is een reactie op dit artikel:
[url=http://www.boerenbusiness.nl/columnisten/edin-mujagic/column/10865202/Bankiers-zijn-belangrijker-dan-boeren.-Reken-mee]Bankiers zijn belangrijker dan boeren. Reken mee[/url]
money rules!
varkenshouder 14 Augustus 2015
helemaal mee eens

bespreek je zoiets ook met Dijsselbloem
Douke 14 Augustus 2015
Landbouwsubsidies.., what 's in a name vroeg Shakespeare zich al geruime tijd geleden af.
Een belangrijke vraag hierin: dienen landbouwsubsidies boeren, of zijn het gelden om de consument van te goedkoop voedsel te voorzien?
tempo 14 Augustus 2015
de mensen van ecb krijgen daar ook een deel van natuurlijk!
wannes 14 Augustus 2015
bericht aan douke.

landbouwsubsidies dienen om de consument aan goedkoop voedsel te geraken.het financieel piramide spel draait op schulden staatsschuld private schuld maar de elieten(de banken)centrale banken die in prive handen zit komt nu in de problemen!een piramide spel blijft maar draaien zolang er leden bij komen,daarom hebben de elieten niets tegen migranten die hun piramide spel ten goede komt.maar dat zal het probleem niet stoppen,ze willen dat de klant( geld komt halen dat ze zelf scheppen) en dat word ook een probleem want het is zoveel als gratis en er wordt niet voldoende meer geleend,en maar goed ook.laat het maar instorten weg met de schuldenberg en terug met een propere lei beginnen. jullie denken toch niet dat ze subsidies geven om ons een plezier te doen
DJ 14 Augustus 2015
Briljante column!
Ik ben het er helemaal mee eens.
wannes 14 Augustus 2015
hebben jullie je nog nooit af gevraagd waarom wij onze schulden moeten afbetalen en de staat niet!!!!! dit gebeurd pas wanneer geld herleid wordt tot 0 (ze zijn constant in ons leven vanaf -1971 bezig met geld moord om oorlogen te financieren(ja ja vooral het westen niet en dan ook niet te vergeten!!!!!)het is te hopen dat hun ogen open gaan heer er wereld oorlog 3 komt want in het verleden waren het banken oorlogen die de kleine burger heeft moeten betalen met geld en hun leven!!!!!
schoenmakers1 14 Augustus 2015
en niet te vergeten welke belachelijke opslagen de banken momenteel rekenen voor de leningen, zou niet meer als hoogsten 1% mogen zijn, maar ik geloof dat ze al meer als 2% rekenen, hier zou de kartelwaakhond eens naar moeten kijken
peter kremer 14 Augustus 2015
de banken lenen het voor o,o5% en lenen het uit voor 3,2 % waar blijt het gat die er tussen zit?
wannes 14 Augustus 2015
ze krijgen van de ecb aan 0,05%,dat is om dat wij niet kunnen zeggen GRATIS dan de bank uit lenen aan bv 3,2% en gewoon kijken of (wij de slaafjes alle maanden hun kapitaal en intrest terug brengen lui achter hun stoel wachten en lachen met de boerekes hij ploegt toch voort.in de koran spreekt men van intrest vrij geld,niet alles is slecht van onze buren!!!! geen staatsschuld.Ze hebben naar verluid (Amerikaanse grootbanken)geld geleend aan de Grieken terwijl ze wisten dat het nooit door de Grieken kon terug betaald worden,maar die zeggen de andere lidstaten moeten dan maar wat harder draaien. Ik gooide de Grieken uit de euro geen geld naar de groot banken zodat ze hun verdiende loon kregen.er moet nog veel veranderen in onze europese hypocrusie eeeeeee democratie.luister maar naar paul craig roberts gerald celente greg hunter max keiser.Groeten van een vrijheid strijder die door banken aanzien word als een terrorist
wannes 14 Augustus 2015
als ze toch spreken van democratie (dat ze poetin is aan het woord laten op TV Hij komt wel op RT TV Dus waarom laten ze dat hier niet toe in onze zo gezegde democratie.laat ze debateren op TV zo kunnen wij beter oordelen wie het juist voor heeft met ons.maar de media is wat het is BIS in Basel????
poldes 14 Augustus 2015
het is zo,
en de banken en medewerkers weten het,
ook wij boeren weten het,
en wie staat op en zorgt voor verandering of kaart het aan?,
het is allemaal normaal geworden al is het onbehoorlijk.
als je onder het gemiddelde melk levert is het heel normaal dat je minder kwantumtoeslag ontvangt ; met als resultaat een lagere melkprijs als de grootschalige. de melk is hetzelfde.
er kan in de maatschappij nog heel wat verbeterd worden.
maar U en ik gaan daar niet over en zo blijven deze manko,s bestaan.
boereke 14 Augustus 2015
en hoe vaak lenen ze 1 euro uit?
wannes 15 Augustus 2015
In 2007-2008 meststof prijs enorm gestegen,ja dat komt door de olie prijs zo gestegen is,nu olie prijs (ruwe olie) omlag en ze willen niet zakken(boer ploegt toch voort ).voor die bende werken wij: bayer, basf, monsanto enz...wij zijn deze kerels (joden????).natuurlijk het is algemeen geweten de producent is de klos,kopen en verkopen daar is het te doen.van ons subsidies afnemen en in oost europa aan het uit delen!!
wannes 15 Augustus 2015
als we nu allen samen afspreken we betalen onze schulden niet meer af(zo als de staat)is dat geen goed idee?
wannes 15 Augustus 2015
Karen Hudes! zij beweerd dat er veel belastingen naar het vaticaan zou gaan????wie kan hier meer uitleg over geven???(als dit zo is wat doen die mannen met dat geld kindjes kopen???)die mannen zwemmen in geld en zeggen dat wij voor de sukkelaars moeten opkomen wat doen die dan??is dat geen sekte??Ik denk dat we ons nog gaan verschieten als we alles zouden weten!!!
wannes 15 Augustus 2015
wij boeren leven al onder een dictatuur!!! je mag maar zoveel bemestten,je moet tegen die datum groenbemesting zaaien (deze mengsels moet je gebruiken tegen deze hoeveelheid)je moet ze laten staan tot dan,wat ga je zaaien, wat volgende seizoen,je moet drie teelten zaaien;dit product mag je niet meer sproeien,je moet zoveel grondstalen nemen enz en enz....er is maar 1 soort mensen dat dit blijf slikken den boer!!!
Sjaak 15 Augustus 2015
Als een boer wegvalt vangt zijn collega concurrent dit gemakkelijk op. Als nl geen voedsel produceert importeren we gewoon uit het buitenland. Het wegvallen van systeembank levert wereldwijd veel econ schade op, overeind houden dus. Zover heeft de boer het nog niet geschopt.
wannes 15 Augustus 2015
sjaak werk je voor de bank soms????een bank heeft normaal alleen een nutsfunctie en is nu uit op woeker winst en komt ze in problemen dan zal de gemeenschap dit moeten!!!! opvangen.zolang ze maar in hun monopolie geld systeem geloven(ik hoor hier niet meer bij)heb vroeger genoeg monopolie gespeeld.U bent misschien een vriend van super MARIO met mooi gestreken hemdjes
wannes 15 Augustus 2015
trouwens het is een financieel piramide spel dat alleen door hun mag opgericht worden met monopolie geld dat het casino kapitalisme spijst,en als de centrale banken niet onafhankelijk zijn(zie Alan Greenspan)dan weet ik genoeg.als het over geld gaat kan je zelf geen bank of overheid vertrouwen.
wannes 15 Augustus 2015
trouwens Ik doe de groeten aan Edin Mujagic,hij is een verstandig man heeft gezond BOEREN VERSTAND !!!!
wannes 15 Augustus 2015
En wie heeft bitcoin uitgevonden????wie zit er achter bitcoin???wat heeeeel raar is dat bitcoin is opgericht rond 1999-2000 wanneer de goudprijs op het laagste stond???zou het niet kunnen dat het casino kapitalisme hier iets mee te maken heeft?????al het geld dat in bitcoin zit,zit niet in goud,zodat het vertrouwen in goud niet te groot wordt????
wannes 15 Augustus 2015
bitcoin doet mij denken aan pokerchips,toch veel vergelijking niet!!!!
J.B.A.M. Godschalk ( Jan) 16 Augustus 2015
Zijn "Banken" nou echt belangrijker dan "Boeren" ??

IK denk het niet!

Waarom?

Nou, banken maken fouten en die fouten worden verhaald op "de klant".

Voorbeeld:

Bank financiert boer die voornemens is "fors" te investeren in uitbreiding in capaciteitsvergroting (vleesvarkens en biggen) en tegelijkertijd mede ook te voldoen aan de nieuwste wettelijke eisen die aanstaande waren. LTO doet aan voorlichting en de bank heeft ook "experts" en beide partijen vinden dit plan een heel goed plan en ook de prognoses worden als "absoluut realistisch" bestempeld. De investerende boer dient alles wat hij (toen nog) aan reserves had en aan overwaarde in te brengen resp. tot dekking laten dienen voor die kredieten; hij had tot dan toe geen krediet bij de bank enkel deposito's.

WE zitten inmiddels 4 jaar na uitvoering plan en de bank boekt deze "post" over naar de afdeling bijzonder beheer.

Ik ken deze boer goed en hij liep echt niet in 7-sloten tegelijk en ging echt niet over één nacht ijs, hij had zich uitvoerig laten voorlichten.
Het woord "varkenscyclus" doemt nu ( wederom) op.

Wat is de kennis en kunde van bijv. LTO en de Bankier in dit verband?
En dat niet enkel op het terrein van "varkensboeren", maar ook van andere sectoren waarbij hetzelfde geldt t.a.v. beroeps voorlichtende overkoepelende organisaties resp.
kredietbeoordelaars en hun economische afdelingen.
Banken zijn - te vaak - onvoldoende in staat gebleken naar de horizon te kijken resp. met voldoende diepgang te kijken naar een sector

Ik wens u wijsheid en een vriendelijke groet

Jan Godschalk
wannes 17 Augustus 2015
het belangrijkste is water ja,na water eten!maar het moet gratis zijn!diegene die na ons komen strijken de wint op en zij persen de boeren uit!van zodra ze zien dat de melk zou stijgen schaffen ze het melk kwotum af,en zij denken laat de boeren maar elkaar kapot maken.je denkt toch niet dat zij er iets mee in zitten.De groot banken hebben een product CDS dit is een verzekering tegen een ondergang van bv griekenland.aan de eene kant geven ze te veel geld aan de grieken en aan de andere kant kopen zij CDS en wachten tot grieken in de problemen komen.die mannen lachen ons uit man.het zijn ook de mensen die verslaafd zijn aan geld bezittingen en macht!!brave burgers gaan niet in de politiek en daardoor komt vroeg of laat een psychopaat aan de macht zoals hitler!!!ik denk dat de handelsmunt nu gebruikt wordt om de wereld te veroveren,en weiger je hem te gebruiken om welke rede dan ook dan komt de kogel wel langs,nu het westen 15%van de wereld bevolking gaat daar niet in lukken zie BRICKS
henky 17 Augustus 2015
Kan dit artikel ook in de krant? FD bijvoorbeeld?
mediaman 17 Augustus 2015
deel het artikel zoveel mogelijk via sociale media dan wordt het vanzelf opgepikt
wout hermans 24 Augustus 2015
Wij laten dit allemaal toe.
Er is geen politicus die bijvoorbeeld dit onderwerp durft op te pakken.
Zaken banken scheiden van nutsbanken en deze in invloedsfeer houden van de overheid.
Maar dit gaat niet lukken met de VVD in de regering.
ZZP er wordt waker denk niet dat je bij de VVD thuis hoort deze zitten er uiteindelijk voor de SCHElL'S en banken van deze wereld.
Zolang je niet begrijpt dat je dagloner bent komen we er niet uit.
dries 26 Augustus 2015
Oude wijn in nieuwe zakken, Het is allang duidelijk dat geld geen middel meer is maar een doel. Wie de portemonnee heeft , heeft de macht (commercie (lees geld)is leading)
,waar komt het geld binnen Dat geldt bijvoorbeeld . voor woningbouwcorporaties , banken , supermarktketens , etc. eerst zelf een flinke graai door narcistisch denken (ik ben de slimste en verdien dat) terwijl IQ testen uitwijzen dat niet de economen en juristen de hoogste IQ hebben maar technici ,maar die liggen net als de boeren aan de financieel laatste memme ,en daar moet U het mee doen .
Duitse boerin 3 September 2015
Onze coöperatieve volksbank "vraagt" op dit moment 16,57%. De reden die ze opgegeven (ik heb de bank gebeld met de vraag waarom deze hoge rente) is, dat de bank vind dat boeren een risicogroep zijn.

Dat wil zeggen dat deze bank, een Raiffeisenbank, juist degenen met opzet over de kling jaagt die hun "Gründer", de heer F. Raiffeisen, met het opzetten van zijn coöperatieve bank wilde beschermen, tegen de Woekeraar die "zijn" bank nu geworden is...

Ook deze bank maakt boeren met opzet kapot. En waarom?

Stel: Wij boeren gebruiken een tijdje geen bemestings- en bestrijdingsmiddelen meer. Wat doet dat met de voedselprijzen? Die zullen enorm gaan stijgen. Maar daar zal de politiek vast een stokje voor steken :-)

Groeten uit Duitsland.
Duitse boerin 3 September 2015
Verbijsterend waar Landbouwsubsidies eigenlijk heengaan. Miljoenen gaan naar gemeenten, zoek het maar eens op!!! zelfs kerken worden ervan gerestaureerd, toneelgroepen worden ervan betaald, en zo onnoemlijk veel meer naar bedrijven die niets met de landbouw te maken hebben. Het koninklijk huis, noem maar op.

Onze coöperatieve volksbank "vraagt" op dit moment 16,57%. De reden die ze opgegeven (ik heb de bank gebeld met de vraag waarom deze hoge rente) is, dat de bank vind dat boeren een risicogroep zijn.

Dat wil zeggen dat deze bank, een Raiffeisenbank, juist degenen met opzet over de kling jaagt die hun "Gründer", de heer F. Raiffeisen, met het opzetten van zijn coöperatieve bank wilde beschermen, tegen de Woekeraar die "zijn" bank nu geworden is...

Ook deze bank maakt boeren met opzet kapot. En waarom?

Stel: Wij boeren gebruiken een tijdje geen bemestings- en bestrijdingsmiddelen meer. Wat doet dat met de voedselprijzen? Die zullen enorm gaan stijgen. Maar daar zal de politiek vast een stokje voor steken :-)

Groeten uit Duitsland.
U kunt niet meer reageren.

Meld je aan voor onze nieuwsbrief

Schrijf je in en ontvang elke dag het laatste nieuws in je inbox

Bel met onze klantenservice 0320 - 269 528

of mail naar support@boerenbusiness.nl

wil je ons volgen?

Ontvang onze gratis Nieuwsbrief

Elke dag actuele marktinformatie in je inbox

Aanmelden