De tragedie van de meent: nog steeds actueel

De tragedie van de meent (tragedy of the commons) beschrijft hoe volledige individuele vrijheid, bij gemeenschappelijk gebruik van goederen, leidt tot totale onderbenutting of overexploitatie van die goederen. Helemaal wanneer door elk individu wordt gestreefd naar maximalisatie van het eigen nut, terwijl de kosten die leiden tot een groter nut worden verdeeld over alle gebruikers.

Interessant is dat deze situatie door de eeuwen heen actueel blijft. Als ieder voor zich gaat, kan het voor een deel of de gehele groep weleens nadelig aflopen. Vorige week kwam dit onderwerp in een gesprek naar voren, waarbij de volgende vraag werd gesteld: draagt de vrije marktwerking (bij de afzet van vlees, ei en zuivelproducten) ook daadwerkelijk bij aan de collectieve welvaart en het behalen van de gestelde klimaatdoelen?

Eigen resultaat?
We zien dat supermarkten en hun toeleveranciers nieuwe marktconcepten ontwikkelen. Voegt de vraag naar non-GMO of de roep om regionale grondstoffen waarde toe aan de Nederlandse welvaart en milieudoelen, of zijn die louter gebaseerd op het eigen ondernemersresultaat? Hetzelfde geldt voor individuele veehouders die hun eigen bedrijfsvoering centraal stellen. Ondermijnen ze daarmee het perspectief voor de hele sector?

Het antwoord op deze vragen is niet zomaar te geven. Natuurlijk hebben ondernemingen belang bij een goed bedrijfsresultaat en zullen ze zoeken naar gunstige condities. Tegelijkertijd hebben ondernemingen een eigen maatschappelijke verantwoordelijkheid en wordt verwacht dat er een bijdrage wordt geleverd aan het behalen van de klimaat- en milieudoelen en het behouden van het sectorperspectief.

Aansluiting geven
Voor Nevedi betekent dit dat diervoederbedrijven aansluiting moeten bieden, en moeten blijven zoeken, bij de marktconcepten die bedrijfseconomisch passen en tevens inhoud geven aan de maatschappelijke verantwoordelijkheid. De diervoederbedrijven zijn vaak facilitair aan de marktwensen, die via de veehouders op tafel komen. Het wordt steeds interessanter om te bespreken of met beantwoording van die marktvraag een goede bijdrage wordt geleverd aan de collectieve welvaart, milieu en welzijn. Welke rol vervullen onze bedrijven zelf?

Nevedi gaat deze discussie voeren met het vizier op het nieuwe beleidsplan voor 2020 tot 2025. In april start Nevedi met haar leden het gesprek over belangrijke ontwikkelingen in de hoofdsectoren voor vlees-, ei- en zuivelproductie. In de loop van dit jaar zal een verkenning plaatsvinden op de richting in beleid en aanpak. In een later stadium zullen ook andere stakeholders daarbij worden betrokken.

Dit alles met oog voor de meent.

Henk Flipsen

Henk Flipsen is sinds 2007 de directeur en het boegbeeld van Nevedi. Hij is opgegroeid op het gesloten varkenshouderijbedrijf van zijn ouders en vervult ook meerdere bestuurlijke functies in de Agro&Foodketens. ? Foto: Nevedi

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.