Renteswap zaak Rabobank heeft grote gevolgen

Ondernemers en vooral zij die zelf een renteswap hebben, hebben ongetwijfeld met belangstelling de krantenkoppen gelezen dat een MKB’er (een agrarisch ondernemer) de rechtszaak tegen de Rabobank over renteswaps wint. Er wordt hier en daar al geroepen dat met deze uitspraak nog vele andere zaken volgen. Hoe groot zijn de gevolgen van deze uitspraak nu eigenlijk???

Vooral in de periode 2007-2009 zijn er vele duizenden swaps afgesloten. Zoals ook in dit geval aan de orde was, is de swap veelal op vertrouwensbasis met de bank tot stand gekomen. De accountmanager van de bank belt op een dag de klant, geeft aan dat ‘men’ een rentestijging verwacht, en vertelt dat de renteswap een geschikt product voor de klant is om de rente vast te zetten.

?Vervolgens gaat de accountmanager, vaak vergezeld van een treasuryspecialist, bij de klant op bezoek en wordt het product, al dan niet aan de hand van sheets, toegelicht. Na acceptatie, wordt kort daarna de transactie telefonisch afgesloten en volgt een bevestiging van de renteswap die de klant moet tekenen.

Door de rentedaling zijn veel klanten er (te laat) achter gekomen dat de renteswap niet alleen voordelen heeft, maar ook nadelen. En ingrijpende gevolgen kan hebben voor de onderneming. Vooral de afkoopsom van de renteswap is voor vele ondernemers een pijnlijke verrassing die zich veelal openbaart als zij, om uiteenlopende redenen, op zoek gaan naar een andere bank. De Rabo-uitspraak bevestigt dat een dergelijke verrassing er niet had mogen zijn.

De uitspraak is belangrijk, omdat hiermee wordt bevestigd dat de bank ook een bijzondere zorgplicht in acht moet nemen bij het adviseren van renteswaps aan het MKB. Dit betekent dat de bank een klant bij het adviseren van de swap uitdrukkelijk op de risico’s en de werking van de swap moet wijzen.

De bank kan zich daarbij niet verschuilen achter de kleine lettertjes, waarin staat dat de klant alles snapt en overziet. Op de bank rust de verplichting om zich er voldoende van te vergewissen dat de klant het product en de risico’s heeft begrepen.

Door in strijd te handelen met de bijzondere zorgplicht is Rabobank in deze uitspraak veroordeeld tot vergoeding van meer dan 160.000 euro. In deze zaak wordt echter ook de ondernemer gewezen op zijn eigen verantwoordelijk, waardoor een deel (40 procent) van de schade voor zijn rekening komt.

De uitspraak gaat grote gevolgen hebben voor andere renteswap zaken. Immers, veel klanten zijn inmiddels bekend met de nadelen en risico’s welke niet door hun adviseur zijn benoemd. Ook de AFM heeft recentelijk in een rapport bevestigd dat de nadelen veelal onderbelicht zijn gebleven.

In deze zaak ging het dan wel om een klant met emigratieplannen, maar er kunnen ook andere redenen zijn om al dan niet gedwongen te vertrekken. Dit heeft de beleidswijziging van Deutsche Bank bijvoorbeeld aangetoond.

In de praktijk zien we dat geen enkel geval identiek is. Per swap moet dan ook worden bekeken in hoeverre de bank kan worden aangesproken op haar bijzondere zorgplicht. Belangrijkste winst voor de swapbezitter is dat de discussie of de bank een bijzondere zorgplicht bij het adviseren heeft, kan worden overgeslagen. Deze uitspraak, die u hier volledig kunt lezen, bevestigt dit.

mr. Marianne Adema
Adema advocatuur & advies

Marianne Adema

Marianne Adema is advocaat bij Adema Advocatuur en Advies. Zij is gespecialiseerd in financieel recht, agrarisch recht en vastgoedrecht. Adema staat veel agrarische ondernemers bij en heeft een advies- en procespraktijk. Verder is zij juridisch adviseur bij diverse windmolenprojecten.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.