Hoeveel langer pikt de boer het nog?

Agrarisch ondernemerschap vergt multitalent en daar is de afgelopen jaren een nieuwe discipline aan toegevoegd: pr. Met fluwelen handschoenen te werk gaan om zo niemand tegen de borst te stuiten, want voedsel is inherent aan emotie. De maat is echter steeds vaker vol, waardoor de fluwelen handschoen ingeruild wordt voor een bokshandschoen.

Dit is geen oproep tot geweld of gele hesjes, maar een constatering van de feiten. Het debat is verhard. De agrarische sector heeft zich jaren op het internet en diverse platforms als Twitter en Facebook zwart laten maken. Het tegengeluid was (te) weinig aanwezig. De term 'fake news' is de sector dan ook niet vreemd.

Fake news
Foutieve cijfers, uit verband getrokken uitspraken en afbeeldingen die niet de Nederlandse realiteit tonen. Het zijn allemaal zaken je die als ondernemer bijna dagelijks voor de kiezen krijgt. Voorheen was dergelijke onzin vooral voorbestemd voor clubjes gelijkgestemde op bovenstaande platforms. Echter, een van de veranderingen is de rol van algemene media.

De boer wordt omarmd en iedereen heeft een mening over de manier waarop zijn voedsel wordt geproduceerd. Dat gebeurt in positieve zin, maar veel vaker ook in negatieve zin. Het nieuws, actualiteitenrubrieken en achtergrondreportages tonen veelal een gekleurd beeld, gebaseerd op schimmige (politieke) relaties en persoonlijke overtuigingen.

Wild om je heen slaan
Milieuactivisten hebben niet voor niets 'activist' in de naam. Extreme acties als inbreken in stallen worden niet geschuwd om hun idealen te bewerkstelligen. Wat anno 2019 verandert, is dat ook de sector verhardt. Daarvoor zijn verschillende organisaties in het leven geroepen. Sommige pakken het (bewust) rustig aan en proberen de consument van juiste informatie te voorzien. Echter, er staan ook andersoortige initiatieven op. Wild om je heen slaan en overal fel op reageren bereikt in mijn optiek weinig.

Een goed voorbeeld van hoe het wel moet, is Stichting Agri Facts (STAF). Zij gaan op basis van feiten nepnieuws te lijf. Daarbij speelt emotie niet de boventoon. De organisatie boekte in zijn korte bestaan veel succes en waarschijnlijk is dat niet voor het laatst. Het is schrijnend dat het nodig is, maar de sector moet blij zijn dat STAF zich inzet voor het gelijk van de sector. Zo proberen ondernemers individueel (of verenigd) hun beroep noodgedwongen te verdedigen. Een totaal andere positie dan de sector promoten, waar het in het verleden vaak om draaide.

Gunfactor
Is de realiteit werkelijk zo negatief, of valt het allemaal wel mee? Ik denk van niet. Het debat verhardt zienderogen. Dierwelzijn, voedselveiligheid, klimaat en meer, de sector heeft er direct mee te maken. Boeren zijn een gemakkelijk aan te vallen groep. Lekker anoniem en het wegvallen van een bedrijf wordt niet direct gevoeld. Waar in het verleden vaak nog werd gedacht: 'de soep wordt niet zo heet gegeten', ligt dat nu anders. De activisten weten sociale media feilloos naar hun hand te zetten en een groeiende groep mensen te mobiliseren.

Als klap op de vuurpijl volgt de media getrouw. De boerenmotor komt pas net op gang en staat voorlopig 1-0 achter. De gunfactor is lager (boeren klagen immers altijd, zo is de perceptie) en de lijntjes in Den Haag en in Hilversum zijn vaak niet zo soepel.

Winnaars
Het zijn spannende tijden voor de sector. Vanuit het landbouwministerie hoef je niets te verwachten. De achterstand is niet zomaar ingehaald, al worden alle wapens nu wel uit de kast gehaald. Positief is dat agrarisch ondernemers zelf de handschoen oppakken en het niet meer pikken. De bedrijven in de sector steunen ze daarbij, voor zover mogelijk.

Pr is een vast onderdeel geworden van ondernemerschap. Op zich niet verkeerd, maar laten we de loopgraven vermijden. Aangezien extremisten het op de sector gemunt hebben, wordt dat een hele opgave. Wanneer de rook is opgetrokken, ben ik overtuigd dat de boer als winnaar opstaat. Er is geen land ter wereld waar zulk goedkoop, veilig en kwalitatief hoogwaardig voedsel wordt geproduceerd als in Nederland. Daar kan niemand omheen. Zelfs een milieuactivist niet.

Niels van der Boom

Niels van der Boom is sinds augustus 2013 expert Akkerbouw & Techniek bij Boerenbusiness. Hij bericht vooral over de aardappel-, granen- en suikermarkt. Wekelijks presenteert hij de marktflits over de granenmarkt.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.