'Once upon a time in the mest?'

De western klassieker 'Once upon a time in the west' is velen van ons bekend. Het Wilde Westen was een tijdperk van eenvoudige regels en het overtreden ervan werd met enige regelmaat met een duel beslecht. Cowboys waren hard, maar rechtvaardig. Eigenlijk haalde je het niet in je hoofd om de regels te overtreden. Dit is in wilde westen van de mest wel anders.

De brij van regels is vaak ondoorgrondelijk en wordt niet altijd begrepen. Daarbij is onze mestdistributie- en loonwerkbranche een club met noeste harde werkers, die sterk de neiging hebben om eerst te doen en dan pas te denken. Dat past niet altijd bij deze complexiteit aan mestregels.

Het plaatselijke sufferdje en de mestcowboy
Het Eindhovense Dagblad schreef recentelijk het plaatselijke sufferdje 'Wachten op de volgende mestcowboy'. Een artikel dat onze mestdistributie- en loonwerksector, maar ook de veehouderij, negatief in het daglicht zet (zonder enige vorm van objectief en gedegen onderzoek). Puur bedoeld als sensatiebeluste journalistiek. Daarmee worden betrouwbare partijen direct of indirect weggezet als mestcowboys in spe.

Uiteraard zijn de voorbeelden van de laatste periode te betreuren, en die zijn dan ook aangepakt (zo vermoeden we). Het bagatelliseren van de (fraude)voorbeelden is echter niet op zijn plaats. De milieuvergunning voor mestverwerking dient gewoon op orde te zijn en is zeker geen hogere wiskunde. Daar moet je niet mee willen rommelen.

Een onaangekondigd bezoek van de politie, de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en overige auto’s op een willekeurige zaterdagmorgen mogen we niet afdoen met: "Het was maar een controlebezoek." Negatieve publiciteit veroorzaakt imago- en reputatieschade. Dat schaadt onze sector en mestintermediairs die het wel goed doen. Het zegt iets over onze integriteit en moraal. Het naleefgedrag laat te wensen over.

Mest is niet duur, de opbrengst voor vlees en melk is te laag.
Het probleem wordt kinderlijk eenvoudig gemarginaliseerd tot te dure logistiek en een te kort mestseizoen. Naar mijn mening is het probleem morgen opgelost met een gezond verdienmodel in de varkens- en rundveehouderij. Een verdienmodel waarbij een prijs wordt betaald die afdoende is om een rechtvaardige prijs voor mest te betalen. Het is naïef om te denken dat er mest verwerkt kan worden voor €10 tot €15. Dromen zijn bedrog.

Een vergelijking met de prijs van nagenoeg schoon afvalwater (zoals huishoudelijk afvalwater) leert ons dat licht belast afvalwater (van bijvoorbeeld de foodindustrie) velen malen schoner is dan mest en eenvoudiger is te verwerken. Echter, het kost de industrie al snel €50 tot €80 per ton. Huisvuil in onze grijze kliko kost 1 huishouden al snel €80 per ton en dit huisvuil heeft een energieopbrengst van plus minus €80 (10 Giga-joule).

Mest komt niet verder dan een paar euro, wat betreft energieopbrengst (0,7 Giga-joule). Daar horen we niemand over. Zonder een rechtvaardige prijs voor ons vlees, die tot een gezonde winst leidt, ligt de fraude op de loer. Daar is geen kruid tegen gewassen. Maar eerst moeten we de wens hebben om de regels na te leven en elkaar aan te spreken op fout gedrag.

Belangen in de mest lopen te sterk uiteen
De belangen van de partijen in de mestketen lopen ver uiteen. Er staat een plan van aanpak in de steigers, maar draagvlak is ver te zoeken. Iedereen heeft zijn eigen belangen en agenda; signalen die absoluut tegengesteld zijn en het probleem zeker niet oplossen. Alles moet in het werk worden gesteld om de tsunami van mest te stoppen en daarbij moeten eigen belangen plaatsmaken voor het gezamenlijke belang.

De negatieve publiciteit veroorzaakt imago- en reputatieschade en die moeten we niet willen. Zolang de belangenbehartigers blijven roepen dat de mest te duur is, de intermediairs overbodig zijn en zelf de regie willen nemen, komen ze bedrogen uit. Zonder de intermediairs was het probleem al lang een tsunami van mest geweest. Het is maar dat u het weet.

Wilfried Nielen

Gepokt en gemazeld in bedrijfskundig advies. Vervuld meerdere directie- en bestuurlijke functies. De laatste 20 jaar met name actief in de mestdistributie en loonwerksector. Motto: we doen de goede dingen en doen de dingen goed.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.