Achtergrond Stikstofstemming
Belangen behartigen doe je samen en met inzet
Bij een aantal landbouworganisaties had men de voorbije maanden prima kunnen gebruiken voor een zomercursus aandacht vragen voor je eigen doelen. Bijvoorbeeld bij Greenpeace, of XR. Hoewel… Misschien toch maar niet bij de laatste, want die gaat regelmatig over de randen van de wet. Gelukkig (of niet) is het gezag in Nederland vrij toegeeflijk tegenover hen, net zoals tegenover bepaalde andere demonstraties die volgens de letter van de wet ook niet door de beugel kunnen.
Hoe dan ook. Greenpeace, samen met Vogelbescherming, Soorten NL en nog een reeks natuur-, en milieuclubs, tekende deze week omstandig en gezamenlijk bezwaar aan (compleet met groot persbericht) tegen het spoedwetsvoorstel van demissionair minister van Landbouw Femke Wiersma om de kritische depositiewaarde (KDW) uit de Omgevingswet te halen. Het zou indruisen tegen Europese verplichtingen, rechtelijke uitspraken en getuigen van onbehoorlijk bestuur, zelfs ondemocratisch zijn.
Alles uit de kast
De clubs komen superlatieven te kort om hun punt te maken. Alles wordt uit de kast gehaald. Ze willen natuurlijk dat de minister het voorstel intrekt. Landbouworganisatie Agractie vindt juist dat de minister door moet zetten, maar dan steviger: met maatregelen erbij die zowel de natuur als bedrijfsleven echt helpen. De staat van de natuur moet de doorslag geven, niet een enkel getalletje uit zwak onderbouwde modelberekeningen, maar met wel een hoge symboolwaarde. Ook wil ze een schot tussen NH3 en NOx-emissies, maar daar zullen de luchtvaart-, en logistieke belangen wel geen oren naar hebben.
Bereik en inzet
Nu hebben Greenpeace en consorten een veel groter bereik dan Agractie, maar de laatste komt tenminste met een heldere reactie en ook nog onderbouwd. Waar blijven ondertussen de andere landbouworganisaties? Of hebben ze misschien een zienswijze ingediend die niet openbaar is? Misschien komt er nog iets, maar het is wel opvallend en eigenlijk ook verbazend hoe weinig er nog publiekelijk wordt opgekomen voor de belangen van de land- en tuinbouw, zelfs door de eigen organisaties. Het geeft het beeld dat een groot deel van de bestuurders de handdoek al lang in de ring heeft gegooid.
Melkvee-chaos
En toegegeven, met name de belangenbehartiging in de melkveehouderij is één grote chaos, met te veel verschillende geluiden en sub-belangen, waarbij de gevestigde clubs achterover lijken te leunen en te vertrouwen op hun eigen kanaal met de minister – al dan niet via schimmige lobbyisten- terwijl kleinere clubs als Agractie en Stikstofclaim zeer gemotiveerd zijn, maar minder gewicht aandragen. De sector als geheel laat het kennelijk gebeuren.
Ambtelijk verzet
De kruistocht van de groene organisaties tegen het schrappen van de KDW zal de komende maanden worden voortgezet. De minister wil, gesteund door het kabinet, af van genoemde rekenfactor, maar kan daarbij ook rekenen op veel ambtelijk verzet. Net zoals dat bestaat tegen het aanpassen van de rekenkundige ondergrens voor stikstof. Vóór de zomer was er via de provincies een inzet om dat via hun kanalen te regelen. Daar ligt in feite ook de bevoegdheid. Politiek bestond er de wens om een en ander te regelen, maar door een combinatie van weifelachtige bestuurders en ambtelijk verzet (geringe motivatie, negatieve adviezen) bij de centrale werkorganisaties van de provincies komt de zaak niet verder, zo klinkt het vanuit de regio's.
Eerder geen bezwaar
Eerder is in deze kringen wel met enthousiasme en voortvarendheid gewerkt aan de doorvoering van een stringent natuurbeleid, gebaseerd op KDW's en andere goed in het straatje passende kengetallen, die ook niet allemaal door het Parlement zijn goedgekeurd. Tegen die achtergrond klinken de noodkreten van Greenpeace tegen de voorstellen van minister Wiersma dan ook een beetje hol. Feitelijk is haar wetsvoorstel helemaal niet in strijd met de wettelijke verplichting om verslechtering van de natuur te voorkomen. Ze wil er alleen op een andere manier aan voldoen. Het verwijt dat de minister de Eerste en Tweede Kamer buiten spel zet, oogt zelfs lachwekkend, want de minister kan niets zonder deze organen.
Overigens heeft de Commissie Schoof deze week toch vergaderd, en wil ze dat volgende week weer doen, maar hierover is nog weinig naar buiten gekomen.
De ene emissie is de andere niet
Ondertussen is deze week ook een zogenoemd 'non-paper versnellen van de energietransitie met tijdelijke, beperkte energietransitie'. Het is ook een voorstel om de bestaande rekenkundige ondergrens opzij te zetten, al dan niet tijdelijk. Grote kans dat dit plan (nog geen concreet wetsvoorstel) toch iets minder stof doet opwaaien. Tenslotte gaat het hierbij niet om landbouwemissies, maar om kennelijk beter te pruimen verbrandingsemissies.
Klaas van der Horst
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
