Politiek

Ruim twee jaar geleden dacht Tweede Kamerlid Laura Bromet even gemakkelijk te kunnen scoren met stikstof, niet vermoedend welke doos van Pandora ze zou opentrekken. Ze vroeg (nu demissionair) minister Van der Wal om een top 100 van stikstof- en ammoniakuitstoters voor Nederland. Dit waarschijnlijk met de bedoeling om de 'megabedrijven' in de veehouderij nog eens fijn in het zonnetje te zetten.

Oekraïne zou in de onderhandelingen over toetreding tot de EU overwegen af te zien van de subsidies uit het gemeenschappelijk landbouwbeleid GLB. In ruil daarvoor wil Oekraïne een vrijstelling voor de agrarische sector voor de verplichtingen in de Green Deal. Dat zeggen althans anonieme bronnen in de European Pravda.

Normaal gesproken volgt pas na carnaval de kater, tenminste voor degenen die aan dat ooit katholieke feest meedoen. Voor de landbouw was de kater er deze week al voor carnaval. De hoop van grote groepen boeren en andere plattelanders op een kabinet dat iets meer oog voor hen zou hebben, lijkt in rook op te gaan en alle boerenacties van de voorbije weken lijken ook maar een mager resultaat op te leveren. In ieder geval niet de verhoopte verlichting van het bestaan.

Zet een nieuwe en deels nog flink onervaren Tweede Kamer en een uitgeregeerd, maar ervaren kabinet bij elkaar in een vergaderzaal en het levert altijd wel bijzondere momenten op. Zo dus ook bij de behandeling van de LNV-begroting in de Tweede Kamer. Het duo Adema en Van der Wal, bijgestaan door een team van handige ambtenaren, maakte alle lastige vragen van gretige Kamerleden professioneel onschadelijk.

Op diverse plaatsen in Europa zijn er boerenprotesten, dat kan u bijna niet ontgaan zijn. In Frankrijk en Duitsland zijn het belastingverhogingen die de directe aanleiding vormden voor boeren om de straat op te gaan. In het oosten van Europa is het de steun aan Oekraïne die voor een ongelijk speelveld zorgt volgens demonstranten. De woede in de agrarische sector zit dieper.

De demissionaire ministers Piet Adema (Landbouw) en Christianne van der Wal (Natuur & Stikstof) lijken nog nooit zo hard gewerkt te hebben als in de afgelopen twee weken, ook al moest de eerste met een corona infectie thuis in Friesland blijven. Adema wekte bijna de indruk dat hij, juist omdat hij thuis zet en nergens anders aan toe kwam, dan maar een berg stukken heeft zitten lezen en ondertekenen.

De meest dringende boerenbelangen zijn bijna altijd de korte termijnbelangen. Daar maakt iedereen zich druk om. Dat blijkt nu ook weer uit de breed gedeelde zorg over een greep van demissionair minister Piet Adema in de pot met fosfaatrechten.

Al is Frans Timmermans uit Brussel vertrokken, het door hem ingezette milieubeleid blijft diepe sporen trekken in de Europese landbouw. En het is niet alleen daar waar er veel steun is voor meer milieu- en natuurbeleid, dat het met name voor boeren steeds lastiger maakt om mee om te gaan. Het beleid van de Duitse Ampel-coalitie (socialisten, groenen, liberalen) laat zich eveneens voelen. Duitse boeren voelen zich daar ook extra door getroffen en gaan de straat op gaan, nu al bijna een week lang. In onze rubriek 'Stikstofstemming' geven we op onze eigen wijze een impressie van de stikststofcrisis en aanverwante thema's.  

Het is aktionswoche in Duitsland. Niet alleen boeren gaan door met protesteren. Deze week sluiten ook de transportbedrijven en vissers zich aan. En of dat nog niet genoeg is, kondigde de spoorwegvakbond GDL een staking af voor de tweede helft van deze week. Alles bij elkaar gaat het om meer dan honderd verschillende acties tegen de belastingplannen van de Duitse regering.

In een radio-interview van afgelopen week keek inmiddels oud-voorzitter Sjaak van der Tak van LTO Nederland terug op het voorbije jaar en zijn wapenfeiten bij de land- en tuinbouworganisaties. Misschien heel voorspelbaar bij een algemene omroep, cirkelde het grootste deel van het interview rond het afgeketste Landbouwakkoord, waarin ook heel veel stikstofbeleid zat verweven.

Symboolpolitiek of niet, feit is dat de nieuwe Tweede Kamer gelijk een andere wind liet waaien richting demissionair landbouwminister Piet Adema. De boodschap was helder: Ga maar terug naar Brussel om nog eens te praten over de aanpassingen op het laatste moment van de hectare-compensaties. Adema zegde toe, maar leek er al bij voorbaat niet veel feducie in te hebben.