Op de prestigieuze foodbeurs Anuga in Keulen trekken bedrijven alles uit de kast om een goede indruk achter te laten bij de bezoekers. Foodbedrijven willen zich dit jaar vooral profileren op plantaardig, biologisch, smaak en beleving. Ook gemakzucht speelt een grote rol. In veel markten is het nog wel zoeken naar een richting welke kant het opgaat met de prijs. Boerenbusiness was op de beurs en brengt verslag uit.
Een beetje stand op de Anuga kost al snel €100.000 als je ook de overige kosten meerekent, zo laat een vleesexporteur weten. Het is natuurlijk onmogelijk om dit bedrag in vijf dagen terug te verdienen, maar de beurs is volgens hem wel een unieke kans om je presenteren aan bijvoorbeeld inkopers van grote (supermarkt)organisaties uit tal van landen. "Daarom staan we hier graag." De bezoekersaantallen lopen dit jaar naar schatting op tot 200.000. Andere jaren was vaak meer dan 80% inkoper, of iets in die trant. Een Nederlands zuivelhandelsbedrijf laat weten bewust geen stand te hebben geboekt omdat de baten niet opwegen tegen de kosten. Ook als bezoeker kun je hier genoeg zaken doen, zo is de gedachte.
Beleving en business
De beurs is keurig ingedeeld per foodcategorie. Een aparte hal voor zuivel, broodproducten, biologisch en maar liefst drie hallen voor vleesbedrijven. Ironisch genoeg voeren plantaardige vleesalternatieven hier soms bijna de boventoon. Bedrijven als de Vegetarische Slager en Beyond Meat pakken groots uit en willen het liefst iedereen laten kennismaken met hun burgers die in hun ogen minstens zo goed zijn als de traditionele hamburger. Dit soort bedrijven zijn inmiddels helemaal ingeburgerd tussen de grote spelers in het vlees. Beyond Meat presenteert hun producten zelfs in twee grote stands op de beurs. Daarnaast is de beursvloer gevuld door allerlei kleine bedrijven die opvallend vergelijkbare producten aanbieden, een duidelijke parallel met de vleesmarkt. Al is het wel de vraag of de markt al groot genoeg is om de producten van zoveel spelers te absorberen. Veel grotere bedrijven in vlees hebben inmiddels zelf een aantal vegetarische producten. Toch worden de producten minder uitbundig geëtaleerd dan op andere beurzen dit jaar zoals de PLMA.
Op zoek naar snelle groei
Wie denkt dat plantaardige vleesvervangers enkel in het rijke Westen wordt geconsumeerd, heeft het overigens mis. Ook bijvoorbeeld bedrijven uit onder meer Thailand en Hongkong presenteren allerlei producten, in de hoop op succes in het Europa. Opvallend is dat in vleesvervangers gespecialiseerde bedrijven zich juist storten op de Oost-Aziatische markten. Nu de klad er in veel westerse kernmarkten inzit, lijkt de industrie weer op zoek naar een nieuwe markt waar snelle groei mogelijk is. Het heeft er dan ook alle schijn van dat de sector het heeft opgegeven om de gemiddelde consument in de gevestigde markten te overtuigen en naar nieuwe kansen zoekt om op nog onontgonnen markten een vergelijke nichepositie te verwerven.
Spaanse charcuteriemakers op de beurs willen vaak maar weinig van plantaardig weten. Zij houden vast aan het Iberico-varken dat qua smaak niet te evenaren valt, zo vinden zij. Vakkundig laten zij in hun stand zien hoe je hammen fileert en bereidt. Uiteraard is de beurs geen kookdemonstratie, maar draait het om het doen van business. Beleving speelt echter wel een grote rol, ook in verpakkingsmateriaal bijvoorbeeld. Bij voorkeur wel recyclebaar, want daar selecteren inkopers op.
Spanning in de vleesmarkten
In de vleesmarkten merk je dat de spanning erop staat. Zowel de prijzen van varken, rund en kip stegen in 2022 en begin 2023 tot recordhoogtes en waren daarmee de aanjager van voedselinflatie. Sinds een paar maanden is het sentiment in de markten echter behoorlijk gedraaid en staan de prijzen onder druk. Een handelaar in rundvleesonderdelen wijdt dit aan vraaguitval bij consumenten die prijsbewuster handelen. "De vleessnippers leveren €1 per kilo minder op dan vorig jaar. De luxeonderdelen zijn nog harder in prijs gedaald", zo laat hij weten.
Inkopers zijn over het algemeen afwachtend nu de markten onder druk staan. Slachterijen zien de voorraden daardoor oplopen, maar zijn daar niet gelukkig mee. "Door de hoge energiekosten is het invriezen veel te duur geworden", verzucht een verkoper van een Nederlandse varkensslachterij. Ondertussen klagen de grote Duitse slachthuizen juist over een varkenstekort. De fase dat consumenten naar goedkopere alternatieven zoeken, is volgens hen definitief over. Inmiddels kiezen veel consumenten ervoor om hun porties te verkleinen, terwijl de slachtprijzen door het lage aanbod maar beperkt kunnen worden verlaagd. "De komende 12 tot 24 maanden gaan daarom heel moeilijk worden", zo vertelt een verkoper van een groot Duits slachthuis.
Merkdenken in zuivelsector
Ook in de zuivelhal zijn de plantaardige alternatieven niet over het hoofd te zien. Ook de gevestigde orde pakt er groots mee uit. Een grote Duitse melkcoöperatie deelt naar hartenlust plantaardige chocolademousse uit die overigens prima smaakt. "Als je hier loopt zou je bijna denken dat de helft van de zuivelmarkt ondertussen plantaardig is, maar niets is minder waar. Na de hype merken we juist dat de rek eruit is", zo merkt een Belgische private melkverwerker ontnuchterend op. Toch zijn er nog maar weinig zuivelbedrijven zonder melkalternatieven in hun assortiment. Op de Anuga proberen zuivelbedrijven er ook alles aan te doen om maar niet te worden geassocieerd met bulk. Dit moet voorkomen dat ze uitwisselbaar zijn. Het merkdenken in de zuivelsector is sterk toegenomen.
Net als de vleesmarkten tapt ook het sentiment op de zuivelmarkten uit een ander vaatje. Veel prijzen en noteringen zijn in de voorbije maanden sterk gedaald. Ondertussen lijkt de bodem in de markt bereikt en krabbelen de prijzen weer wat omhoog. Overtuigend is de richting in de markt echter niet. De beursvloer biedt inkopers en verkopers de ideale gelegenheid om elkaars nieren te proeven. Voor het restant van 2023 zijn de meeste contracten wel gesloten. Voor 2024 wordt ondertussen voorzichtig afgetast over de richting in de zuivelmarkten, maar die blijven ook tijdens de Anuga nog grotendeels in nevelen gehuld. Wel lijkt de toon eerder bullish dan bearish, maar dit kan morgen ook zomaar weer anders zijn.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.