Grasland herstellen na muizenschade

Grote delen van Noord- en Oost Nederland zijn getroffen door een veldmuizenplaag. Grote muizenkolonies graven gangen onder de graslandzode en vreten het gras kaal. Hoe herstellen we deze schade: herinzaaien, doorzaaien of kiezen voor een ander gewas? 

Beoordeling van de schade en kwaliteit van de zode
Beoordeel de dichtheid van de zode aan de hand van het aantal open plekken in de zode en de hoeveelheid gewenste grassen per handpalm. Zo geldt bij Engels raaigras als vuistregel: één goede spruit per handpalm. Open plekken kunnen het gevolg zijn van muizenschade. Hierdoor ontstaat een holle zode en een te lage dichtheid van goed gras. Het gevolg is dat onkruiden en ‘slechte’ grassen meer kans krijgen zich te ontwikkelen.

Doorzaaien
Doorzaaien is de beste maatregel bij meer dan 15% open plekken (holle zoden) in het perceel en 60% tot 80% goede grassen. Volg het stappenplan ‘Doorzaai’. Is de zode dusdanig beschadigd dat herinzaai nodig is, volg dan het stappenplan ‘Herinzaai’. Is het perceel gevoelig voor muizenschade, dan kan gewasrotatie de beste keus zijn.

Gewasrotatie met mais
Een preventieve maatregelen die is bedoeld om muizenschade te beperken en risico’s te reduceren, zonder dat het nodig is om veel dieren te doden, is het aanleggen van een mais barrière. Dit zijn stroken maïs die deel uitmaken van een integrale aanpak om muizenschade te beperken, een soort bufferzone van zo’n 50 meter. Daarmee ontstaan als het ware ‘brandgangen’ wat de verspreiding van een muizenuitbraak kan dempen. Het is belangrijk om dit af te stemmen met aangrenzende collega-boeren.

Een muizenpopulatie gedijt namelijk slecht in maisland. Het voorkeurshabitat is grasland, omdat ze bovengrondse delen van grasland eten. Een geschikte (losse) bodemstructuur waarin gemakkelijk gangenstelsels en nesten gegraven kunnen worden, heeft de voorkeur.

Melkveehouders telen in toenemende mate gras en mais in rotatie. Vooral de organische stof balans verbetert hierdoor, maar het biedt ook voordelen als het gaat om voorkomen van muizenschade. Wanneer het bouwplan het toelaat, is het aan te bevelen om juist die percelen die gevoelig zijn voor muizenschade te roteren met mais.  

Preventieve maatregelen:
Vangen, vergassen en vergiftiging
Er zijn geen goede en toegestane middelen voor directe bestrijding van grootschalige muizenplagen toegestaan.

Fysieke landbewerking
Bij eggen, frezen en ploegen van akkers en graslanden, in het laatste geval bedoeld om graslanden opnieuw in te zaaien of maïs te verbouwen, wordt de bovenste bodemlaag (bijna) letterlijk op de kop gezet. In dat geval wordt de hele structuur van gangenstelsels in de bodem vernietigd en gaan ook veel muizen dood. Volgens onderzoek aan deze landbewerkingen is de overleving dan heel laag. Dit geldt zowel voor het opnieuw inzaaien van grasland met voorafgaand frezen of ploegen als het verbouwen van maïs.

Water voor bestrijding
Voor de bestrijding van muizen op perceelsniveau wordt vanaf het najaar van 2014 op grote schaal water ingezet. Percelen worden geheel onder water gezet of met een pomp bevloeid. Bij grootschalige inzet bestaat het risico dat sloten droogvallen. Ga in overleg met uw lokale waterschap om een plan van aanpak te bespreken.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.