De stemming op de biggenmarkt is compleet omgeslagen. De gevreesde zomerdip is vroeg dit jaar en hakt er stevig in. Het overschot op de vrije markt kan geen kant op. Hoe ervaren vleesvarkenshouders deze ommezwaai?
De extreme vraag naar biggen is deze zomer nog net niet omgeslagen in een afkeer tegen biggen. Al schuurt het hier wel tegen aan. Vermeerderaars zijn gedurende het voorjaar verwend geraakt aan recordhoge biggenprijzen inclusief interessante toeslagen. Vleesvarkenshouders daarentegen worden al maanden geconfronteerd met hoge bigkosten. Dit terwijl de hoop op een zonnige zomer, met varkensprijzen van €2,00 per kilo, in het water dreigt te vallen nu de varkensmarkt kraakt.
Duitse big zet de prijs
De prijszetting op de Nederlandse biggenmarkt wordt sterk bepaald door Duitsland, zo stelt vleesvarkenshouder Wim Bruggink uit Dwingeloo. Volgens Bruggink zijn kleine vermeerderaars bijna niet meer te vinden in Nederland, terwijl de grote fokkers zich richten op de Duitse markt. Dit betekent dat Nederlandse vleesvarkenshouders in principe een Duitse big moeten kopen en die is duurder. Hier wringt voor vleesvarkenshouders vaak de schoen, want de kostprijs in Nederland is hoger dan in Duitsland.
Afkeer tegen hoge biggenprijzen
De onrust over toeslagen ontstaat vaak in het voorjaar wanneer varkenshouders de resultaten onderling vergelijken in studieclubs. Bruggink: ''Vermeerderaars horen dan vaak hogere toeslagen klinken en gaan hier vervolgens naar handelen.'' Volgens Bruggink kunnen vleesvarkenshouders, die afkeer uiten tegen hoge biggenprijzen, ook hun ondernemerschap laten spreken. ''Op de vrije markt zijn goedkopere biggen beschikbaar, alleen tegen een andere kwaliteit. Goedkopere biggen zijn er waarschijnlijk niet, als er bij minder geld geen aanbod beschikbaar komt.''
Ondernemerschap
Daarom vindt Bruggink dat de toeslag die wordt betaald op biggen, in lijn moet zijn met de toeslag op vleesvarkens. ''Hier komt ook weer het ondernemerschap om de hoek kijken.'' De noordelijke vleesvarkenshouder is van mening dat toeslagen inherent zijn aan vrije marktwerking. ''Dit heeft altijd iets ondoorzichtig in zich.'' Overigens is het verschil tussen te veel en te weinig biggen vaak niet meer dan een kruiwagen vol, besluit Bruggink. ''Dit voorjaar kon ik prima aan biggen komen en momenteel zit de markt ook niet overvol.''
Duitse biggenprijs te strak?
Vleesvarkenshouders, die biggen op de Duitse notering kopen, zien een gat ontstaan met de Nederlandse prijzen. Van eind april tot en met eind juli was de Duitse biggenprijs op €63,00 per big. Terwijl de DCA BestPigletPrice begin juni wegzakte, bleef de Duitse biggenprijs ongeroerd staan. Het verschil tussen Nederland en Duitsland is halverwege juli opgelopen tot circa €10,00 per big. Normaal gesproken is het prijsverschil veel kleiner.
Verschil zit in de toeslagen
Het verschil tussen de Nederlandse en de Duitse biggenprijs zit in de toeslagen. De basisprijs in Duitsland reageert doorgaans vrij laat. Onderhandelingsruimte, bij krapte of overschot, wordt eerst gezocht in de toeslagen. Zo bedroeg de toeslag dit voorjaar op de Duitse biggenprijs zomaar €14,00 per big. Medio juli is daarvan weinig meer over. Dit betekent dat de Duitse biggenprijs niet zo strak staat als op het eerste gezicht lijkt.
Prijsverschil te groot
Andere vleesveehouders vinden dat het prijsverschil wel te hoog is opgelopen. Zeker omdat biggen aan alle kanten ‘goedkoop’ worden aangeboden. Een verstandige vermeerderaar beseft dat overhitte toeslagen ook moeten afkoelen, wanneer de stemming in de markt omslaat. Jaarrond een vaste toeslag, waarbij de basisprijs de markt weerspiegeld, is het beste menen zij. Al blijft dit waarschijnlijk een wensscenario, gezien de ‘seizoenen’ in de markt.
Een gedeelde kostenbatenconstructie, waarbij extremen tussen de vleesvarkenprijs en de biggenprijs onderling worden verrekend, is volgens deze varkenshouder niet wenselijk. Dit past niet bij ondernemerschap.