'Regeling Omgevingskwaliteit te summier'

Het doel van de Regeling Omgevingskwaliteit is om varkenshouders, op een locatie met weinig toekomstperspectief, de mogelijkheid te bieden om te kunnen stoppen met hun bedrijf. Of een bedrijf kan deelnemen aan de regeling, hangt af van de geurbelasting op de omliggende woningen.

Veel adviesvraag
Uit navraag bij DLV Advies blijkt dat er nog weinig aanmeldingen zijn voor de regeling. "Boeren zijn zich momenteel nog aan het oriënteren op wat zij kunnen doen. Varkenshouders komen al wel met verschillenden vragen, maar dat heeft nog niet tot aanvragen geleid. De varkenshouders moeten goede overwegingen maken, voordat zij aan deze regeling mee kunnen doen", aldus Harm van der Zanden, adviseur Energie bij DLV Advies. Volgens Van der Zanden is het nog niet mogelijk om in te schatten hoeveel bedrijven daadwerkelijk een aanvraag zullen gaan indienen. 

Ook Mat Lavrijsen, adviseur Varkens- en Pluimveehouderij bij Van Dun Advies, geeft aan vooral oriënterende vragen te krijgen. Ook hij vindt het lastig om in te schatten hoeveel bedrijven een aanvraag zullen gaan doen.

Actieve varkenshouders
De varkenshouders die graag in aanmerking willen komen voor de regeling, moeten voldoen aan een aantal voorwaarden. Zo hebben zij een milieuvergunning of een melding op grond van het activiteitenbesluit nodig. Tevens moeten zij voldoen aan het Besluit emissiearme huisvesting.

Daarnaast moeten zij vanaf januari 2017 varkensrechten in eigendom hebben en de afgelopen 3 jaar aaneensluitend varkens hebben gehouden. Deze varkenshouders mogen geen officiële melding van deelname aan de stoppersregeling hebben ontvangen. Als laatste moeten de deelnemende varkenshouders in een gebied liggen waar gevoelige objecten, zoals woningen in de buurt zijn.

Deelname hangt, volgens Lavrijsen, niet alleen af van deze fysieke eisen. "Het hangt tevens af van de financiën van de varkenshouder, maar het belangrijkst is dat hij er mentaal aan toe is. Daarnaast komen bedrijven in Landbouwontwikkelingsgebieden niet in aanmerking voor deze regeling, terwijl deze bedrijven misschien wel willen stoppen met hun bedrijf."

Maximaal €500.000 per bedrijf
De coalitie Vitale Varkenshouderij vergoedt de varkensrechten van de stopper en betaalt een bedrag per varken uit, tot een maximum van €500.000 per bedrijf. Deze vergoeding wordt gedaan op basis van het aantal aanwezige rechten, het vergunde aantal of het aantal aanwezige stalplaatsen. Het laagste aantal bepaalt uiteindelijk het aantal dieren waarvoor de regeling kan gaan gelden.

Johan de Vos, senior adviseur bij Geling Advies en Stalbouw, vindt de regeling zeer summier. "Met dit budget zijn maar heel weinig varkenshouders geholpen. Met een budget van €8 miljoen en een maximum van €500.000 per bedrijf betekent dit dat het gaat om 16 bedrijven. Het aantal bedrijven, dat in aanmerking komt, is laag en het bedrijf per bedrijf is ook nog eens laag."

Er wordt een vergoeding betaald per varkensrecht en per varken. Per varkensrecht gaat het om €105 in regio zuid en om €70 in de regio oost en de overige regio's. Deze bedragen zijn exclusief btw. De vergoeding per varken is als volgt:

• Een vleesvarken/opfokzeug: €50
• De fokzeugen met meer dan 2,5 biggenplaatsen: €250 (per zeug)
• De fokzeugen met minder dan 2,5 biggenplaatsen: €175 (per zeug)
• De gespeende biggen: €20 (indien er geen fokzeugen aanwezig zijn)

Beperking van de regeling
"Wanneer varkenshouders aan de regeling deelnemen, kunnen zij niet meer deelnemen aan andere regelingen, zoals aan de Ruimte voor Ruimte regeling", zo zegt Johan de Vos. "Bovendien speelt het nog helemaal niet in de provincie Brabant. De varkenshouders zijn veel drukker met de gevolgen van de besluiten die de provincie heeft genomen op 7 juli van dit jaar."

Urgentie en geurimpact
De toewijzing van de subsidie vindt plaats op basis van het zogeheten 'tender-principe'. Dat houdt in dat er een rangschikking plaatsvindt op basis van een aantal toe te kennen punten. De aanvrager met het hoogste aantal punten heeft als eerste recht om deelname. Deze rangschikking gebeurt per regio (zuid, oost en overig).

Alle aanvragers krijgen punten op basis van de geurimpact. De geurhinder en de hoogste van de geurbelasting op de geurgevoelige objecten bepalen deze geurimpact. De impact wordt berekend met erkende rekenmethoden, zoals het V-Stacks gebied programma.

De geurbelasting wordt bepaald aan de hand van de Regeling Geurhinder en Veehouderij en wordt uitgedrukt in odeur eenheden, per kubieke meter. De geurhinder bestaat uit de hoogte van de geurbelasting, het aantal geurgevoelige objecten in de omgeving en de kans op geurhinder binnen een straal van 1.000 meter vanaf het bedrijf. Hoe hoger de uitstoot, hoe meer punten worden behaald.

Aanvraag doen?
Als je een aanvraag wil doen, dan kan die uiterlijk 31 oktober ingediend worden via ontwikkelingsbedrijfvarkenshouderij.nl. Uiterlijk 31 januari 2018 wordt besloten of een bedrijf, dat zich heeft aangemeld, ook daadwerkelijk in aanmerking komt voor de regeling. De betreffende varkenshouder kan dan nog tot en met 1 januari 2019 varkens houden. 

In 2018 worden de rechten toebedeeld aan de groeiende varkenshouder. Onder welke voorwaarden en tegen welke prijs de rechten worden aangeboden, wordt voor het einde van dit jaar bekendgemaakt.