Wat we nu weten over de AVP-uitbraak nabij grens

Afrikaanse varkenspest is nu wel heel dichtbij gekomen. Veel dichterbij Nederland kan het virus niet opduiken. Wat weten we nu van de uitbraak op een zeugenbedrijf in de regio Emsbüren (Nedersaksen) op zo'n 15 kilometer van de Nederlandse grens?

Vooropgesteld: veel details van de uitbraak zijn op dit moment nog onbekend. Er gaan wilde geruchten rond over wat de mogelijke besmettingsbron zou zijn geweest. Enkele dagen na de uitbraak kunnen er ook zaken worden uitgesloten. Het landbouwministerie van Nedersaksen heeft goede hoop dat de uitbraak op het betreffende Duitse zeugenbedrijf een geïsoleerd geval betreft. Uit onderzoek blijkt dat het contactbedrijf dat recent biggen had aangevoerd gekregen, niet besmet is. Ook in een straal van 10 kilometer zijn de bedrijven negatief. Daarmee lijkt de ergste storm te zijn gaan liggen.

Dit is positief voor Nederland, waar de AVP-uitbraak een flinke schrikreactie gaf. De uitbraak op zo'n 15 kilometer kan immers gezien worden als een laatste waarschuwing. Veel dichterbij kan een uitbraak niet komen om toch nog buiten de landsgrenzen blijven, zo mag je aannemen. Een geluk bij een ongeluk is dat AVP op een professioneel varkensbedrijf is aangetroffen. Daarmee is de situatie immers beter beheersbaar dan wanneer het virus op steenworp afstand van de grens bij wilde zwijnen rondgaat.

'Protocollen naleven'
Het schrijnende is dat de varkenssector niet veel meer kan doen om het virus buiten de deur te houden dan al werd gedaan: de strenge hygiëneprotocollen navolgen. "Maar juist dat navolgen is extreem belangrijk", zegt Helma Lodders voorzitter van Vee & Logistiek. Afgelopen maandag vond met het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) een spoedoverlegplaats met betrokken sectorpartijen als de POV, Nevedi, COV, GD en Vee & Logistiek. Daar hebben de sectorpartijen en het ministerie de uitbraak in Emsland doorgelicht. Lodders was erbij en benadrukt dat het extreem belangrijk is dat alle maatregelen worden nageleefd. Niet alleen door betrokkenen in de varkenssector maar ook door veetransporteurs. "Ook zij kunnen een besmettingsbron zijn." Ook dierenartsen en veevoerbedrijven moeten dubbel alert zijn.

Er gaan diverse geruchten rond hoe het zeugenbedrijf in Emsland besmet is geraakt. De varkenshouder in kwestie zou een fervent jager zijn en kortgeleden in een gebied zijn geweest waar AVP heerst, zo wordt gesuggereerd. Een andere mogelijkheid is dat veevoer de besmettingsbron van het virus is. "Beide scenario's worden onderzocht om de roddels uit te sluiten." Lodders laat weten dat LNV informatie zal verstrekken wanneer er meer duidelijkheid is.

Toeristenseizoen is een extra gevaar
Hoewel het virus akelig kortbij is, kan het draaiboek bij een eventuele AVP-uitbraak nog in de kast blijven. Maar voor hoe lang nog? Gezien de grote sprongen die het virus door Europa maakt, kan er morgen een uitbraak in ons land zijn. In de komende vakantietijd nemen de verkeersbewegingen in Europa toe. Daarin schuilt een extra besmettingsgevaar, doordat wilde zwijnen rondslingerende voedselresten bij rustplekken opeten en zodoende het virus kunnen verspreiden. "Ook consumenten moeten goed geïnformeerd worden over de potentiële gevaren", zegt Lodders. Dat gebeurt nu overigens al met borden langs (snel)wegen en op rustplaatsen. Binnenkort gaan mensen uit de sector weer afval prikken langs de snelwegen. Dit klinkt simplistisch, maar dat is het volgens Lodders niet. "Het zit hem in de details om een uitbraak tegen te gaan. Bovendien is het een goed statement vanuit de sector."

Wanneer AVP opnieuw een sprong(etje) westwaarts maakt, lijkt Nederland aan de beurt te zijn. In dat geval moet het draaiboek uit de kast en gaat de Nederlandse veehouderij voor ten minste 72 uur in een standstill. Mogelijk wordt dan ook de melkcollectie stilgelegd, zo klinkt in de wandelgangen. Wat wel zeker is dat de afzetmarkten voor Nederlands varkensvlees buiten Europa dan dichtgaan, met alle gevolgen van dien. Zover is het echter nog niet, maar in de sector wordt er al wel sterk rekening mee gehouden dat het vroeg of laat zover is. 

Wouter Baan

Wouter Baan is hoofdredacteur van Boerenbusiness. Hij richt zich daarnaast op zuivel, varkens en vleesmarkten. Ook volgt hij de (bedrijfs)ontwikkelingen binnen de agribusiness en interviewt hij CEO’s en beleidsmakers.

w.baan@boerenbusiness.nl

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.