Inside: Aardappelmarkt

Aardappelcontract in elkaar puzzelen na waterschade

13 Juli 2016 - Niels van der Boom

Voor zowel teler als afnemer is het in dezer dagen van groot belang om de puzzel compleet te maken. Wateroverlast en hagelschade hebben hun sporen nagelaten in de aardappelteelt in Zuidoost-Nederland. Vraag is nu hoe om te gaan met deze schade, op zo'n manier dat de teler er niet onderdoor gaat en de fabriek zijn grondstoftoevoer kan continueren.

Heb je een tip, suggestie of opmerking naar aanleiding van dit artikel? Laat het ons weten

Volledig ondergelopen aardappelpercelen waar zelfs de bovenste blaadjes onder water stonden. Of een volledig verhageld perceel met hagelstenen zo groot als pingpongballen. Deze beelden staan bij de Zuid-Nederlandse, Belgische en Franse aardappeltelers in het geheugen gegrift. En ook bij veel collega's. Ruim een maand later ziet het er soms anders uit. In hoeverre zal het effect doorklinken in de uiteindelijke (financiële) opbrengst en wat is stemmingmakerij? De juiste weergave blijft zeer lastig.

Sterk drogend weer heeft voor ademruimte gezorgd

Dat het voor de getroffen percelen geen topper gaat worden is een zekerheid. Echter, we kunnen wel stellen dat de regen qua gewasgroei op een ‘gunstig’ moment is gekomen. De beworteling is zeker aangetast, wat de opbrengstpotentie verlaagt maar, ook zien we dat de planten enorm kunnen herstellen. Dat vergt inspanning van de teler. Kunstmest strooien en opnieuw aanaarden bijvoorbeeld. Enkele dagen met sterk drogend weer hebben de boeren ademruimte gegeven. Even stoof het alweer, zodat spuitsporen konden worden opgeknapt, slechte percelen en hoeken worden omgefreesd.

Of je al die extra kosten moet maken voor een matig gewas is per perceel en per teler afhankelijk. Aangezien het feit dat alternatieven – behalve gras – niet voorhanden zijn als vervolggewas lijkt het er nu op dat de meeste toch proberen hun aardappelen er zoveel mogelijk doorheen te helpen. Het zit niet in de natuur van de akkerbouwer om zijn gewassen dood te spuiten en de benen omhoog te gooien.

Teler en afnemer buigen zich over de puzzel van aardappelcontracten. Alle fabrieken hebben hun telers aangesproken en de schade geïnventariseerd. In de Vavi-voorwaarden is een clausule voor overmacht opgenomen. Daarin wordt echter rekening gehouden met coulance van de verwerker. Hoe de fabriek dat aanpakt verschilt. Het is lang niet altijd duidelijk hoe bijvoorbeeld wordt omgegaan met een gedeelte contract en een gedeelte vrij. Hoeveel moet uiteindelijk worden geleverd en wat kan vrij blijven? Wel  geven meerdere verwerkers aan, bijvoorbeeld Agristo en LWM, dat zij soepeler om zullen gaan met de tarrering. Vooral groeischeuren manifesteren zich in veel percelen. Daar zullen de getroffen telers niet zwaar op worden afgerekend.

Een zonnige en droge periode heeft problemen met phythopthora een halt kunnen toeroepen. Delen van Zuidwest-Nederland en Flevoland krijgen momenteel echter weer met forse regenval te maken. Pas wanneer de aardappelen in de schuur liggen is volledige duidelijkheid te geven over vervolgschade. Daarom is het weer in de tweede helft van de zomer van groot belang. De onderontwikkelde aardappelgewassen kunnen niet veel hebben. Hoe kunnen ze een droge periode door worden geholpen?

De opbrengst van vroege aardappelen ligt gelijk aan vorig jaar

Dan resteert de vraag: Zijn er voldoende aardappelen in (Noordwest-)Europa aanwezig om aan de vraag van fritesfabrieken te voldoen? Het benodigde volume is enorm. Elders in Nederland groeien de aardappelen gemiddeld tot goed. Toch zijn ook in bijvoorbeeld Flevoland, het zuidwesten en het noordoosten problemen te bemerken. Bijvoorbeeld een benedengemiddelde zetting of plekken in het perceel die wegvallen. In het oosten worden problemen met aaltjes opgemerkt, als gevolg van het wegvallen van Vydate als bestrijdingsmiddel. Grote delen van België en Frankrijk hebben echter niet of nauwelijks hinder ondervonden. In Duitsland zijn de problemen eveneens plaatselijk. Nedersaksen – het grootste aardappelteeltgebied van Duitsland – verwacht voldoende aardappelen. Uit proefrooiingen blijkt dat ondanks het weer de vroege aardappelen goed groeien. De opbrengsten liggen niet lager dan vorig jaar het geval was.

Fabrieken zullen er alles aan doen om zo efficiënt mogelijk om te gaan met iedere aardappel en hun aanvoer te continueren. Dat wordt een hele uitdaging. In een brief aan haar leden liet Aviko deze week weten dat ook voor hun de waterschade grote financiële gevolgen heeft. Achmea, het moederbedrijf van ondermeer Interpolis en Centraal Beheer, liet maandag weten dat het netto schadebedrag bij haar klanten is opgelopen tot 140 miljoen euro. De halfjaarcijfers komen daarom naar verwachting in het rood uit. Het directe gevolg is dat de premies omhoog zullen gaan.


Twee foto's van hetzelfde aardappelpeceel, een maand na elkaar genomen. Half juni en half juli. Het herstellend vermogen is enorm, maar daarvoor zijn wel maatregelen nodig. Duidelijk is te zien dat de ondergelopen plekken nu het sterkste bloeien om opnieuw knollen te maken, daar waar de rest dat al heeft gedaan. Foto: Twan van der Heijden

Regenradar
Powered by Agroweer

Bel met onze klantenservice 0320 - 269 528

of mail naar support@boerenbusiness.nl

wil je ons volgen?

Ontvang onze gratis Nieuwsbrief

Elke dag actuele marktinformatie in je inbox

Aanmelden