Nederland moet meer gaan verdienen met ondernemen in het buitenland. De handel loopt daarbij tegen stevige hindernissen aan. Voorzitter Hans de Boer, van werkgeversorganisatie VNO-NCW, noemt er, woensdag 10 mei, tijdens de algemene ledenvergadering van de Nederlandse Aardappel Organisatie (NAO) 8.
Nederland verdient zijn brood en vooral zijn beleg in het buitenland. De agrarische sector heeft daar een groot aandeel in. 'Van de wereldwijde pootgoedhandel is 60 procent in handen van Nederland', weet De Boer, die in zijn studiejaren pootgoed rooide in Friesland.
Van het totale Nederlandse verdienmodel wordt ongeveer 32 procent van de toegevoegde waarde rechtstreeks in het buitenland verdiend. 'Dat moet naar 40 procent', vindt de voorzitter van ondernemersclub. 'Want Duitsland en België komen daar nu heel snel achteraan. Toch liggen er enkele hindernissen op de loer.'
1. Machtsblok Europese Unie
'De wereld wordt steeds meer gesegmenteerd in blokken. Tegen sommige blokken zijn we als land alleen niet opgewassen. Nederland kan nog geen deuk in een pakje boter slaan, de Europse Unie daarentegen heeft daar geen last van. Vergeet ook niet dat de EU verreweg de belangrijkste exportmarkt voor ons is. Degenen die Nederland liever uit de Europese Unie willen hebben, zijn lieden met suïcidale kenmerken. Die moet je niet serieus nemen, maar ze zijn wel levensgevaarlijk.'
2. Politiek Trump buitengewoon bedreigend
'Met de buitenlandse handel van Nederland gaat het goed, er zijn enorme kansen, maar we worden bedreigd door het buitenland. Met president Donald Trump moeten we dealen. In een paar zaken heeft hij gelijk, maar zijn 'America first-politiek' is buitengewoon bedreigend. Zo wil hij de vennootschapsbelasting van 35 naar 15 procent verlagen. Financieel moet dat worden opgebracht door hoge importtarieven en een nultarief voor wat eruit gaat. Dat betekent dat je AkzoNobel even niet moet laten overnemen door een Amerikaans bedrijf. Zij pakken de productiecapaciteit op achter de muren van de Verenigde Staten en dat kost ons banen.'
Een ander voorbeeld dat De Boer zorgen baart, is de presidentiële order die Trump onlangs uitriep. 'Hij wil van elke organisatie weten hoe ze de productie, die ze uit buitenland halen, kunnen vervangen door binnenlandse productie. Dat raakt de handel. Wil je daar invloed op hebben, dan moet dat via de Europese Unie. Als blok ben je veel interessanter, TTIP is ook zoiets. Op een gegeven moment waren wij de enige partij die er nog openlijk vooruitkwamen dat we een vrije markt met de VS moeten hebben. Jammer dat we deze kans hebben laten lopen, want nu doet de VS het zelf.'
3. Handel met Azië
Azië is een geweldige afzetmarkt, maar de keerzijde kennen we ook. Dat is namelijk de staaldump van China op de Europese markt. Ver onder de kostprijs en ook nog smerig geproduceerd, een gevaar voor Tata Steel dat werk biedt aan bijna 10.000 mensen (reken de spin-offs mee; dan praat je over bijna 20.000 werknemers). Brussel wordt wel eens verweten te bureaucratisch te zijn, maar om hier tegenop te kunnen, hebben we ze wel nodig. De EU als machtsblok om ons te verzekeren van onze plek in de wereld.'
4. Herstel relatie met Rusland vergt tijd
'Rusland is belangrijk voor de handel, maar de relatie is moeizaam. De landbouw weet dat als geen ander. Ik wil best ingaan op de uitnodiging van de Russen om over handel te praten, maar dan wil ik wel steun van de Nederlandse overheid. Vanwege de ramp met de MH17 krijg ik die niet. De ramp speelt daar doorheen en de politiek is nog niet zover dat we de Russische markt snel open krijgen. Toch heeft de politiek de lead om te zorgen dat we als Nederland niet als laatste zijn die een teentje tussen de deur krijgen.'
5. Brexit: verlies en kans
'De Engelsen zijn onze tweede handelspartner. Het uittreden van Groot-Brittannië uit de EU kost ons dan ook veel geld. De upside echter is dat Nederland nu als vestigingsplaats boven Engeland staat. Er zijn zo’n 100 extra serieuze bedrijven die overwegen zich in Nederland te vestigen. Een mooie kans waar we ook hard aan werken.'
6. Nazorg handelsmissies moet beter
De Boer is lovend over de vracht aan handelsmissies die er worden georganiseerd en de deelnemers, waaronder veel agrarische, in één klap oranje kleuren, maar hij ziet ook verbeterpunten. 'De afspraken voor bedrijven worden handmatig gemaakt, terwijl ik denk dat dat beter op basis van data kan. Met matching via internet kan een bedrijf veel gerichter in contact komen met een buitenlandse partner. Een ander punt dat niet goed gaat, is de nazorg. Zeker als het om projecten gaat waar een consortium aan bedrijven nodig is zoals de Panamasluizen waaromheen honderden hectares ontwikkeld moesten worden. In de opvolging na de missie is een professionaliseringsslag nodig. Het geld is er inmiddels, nu de uitvoering nog.'
7. Stabiel binnenlands klimaat
'Wij zijn blij met de verkiezingsuitslag: er is gekozen voor stabiliteit. Het had heel anders kunnen lopen. In dat geval had er een man op de bok gezeten waar je mee op handelsmissie moet die je er liever niet op wilt hebben. Over de kabinetsonderhandelingen ben ik positief. De kans dat ze er nu uitkomen, ligt volgens mij behoorlijk boven de 50 procent. Ik voorzie een middenkabinet. Het enige waar ik tegen ben, zijn de ideeën van GroenLinks over alle groene maatregelen. Een vleestaks, een verpakkingsbelasting en hogere belasting op autorijden en vliegreizen. Het kabinet moet juist de basis leggen voor een stelsel waarin het ondernemerschap kan floreren en bewoners trots zijn op hun land en er een goede boterham kunnen verdienen.'
8. Meer geld naar economie
VNO-NCW stelde in samenwerking met steun van diverse branches het NL Next levelprogramma op. 'Daarin pleiten wij ervoor dat er een tikkeltje meer geld van de rijksbegroting naar de harde hoek gaat. Investeer 5 miljard in infra, R&D, veiligheid en energietransitie en verlicht de lasten voor burgers en het bedrijfsleven met elk 5 miljard. Dat kan prima zonder rare bezuinigingen. Zo kan de economie verder groeien en worden er banen gecreëerd.'
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.