Leegstand buitengebied groter dan op kantorenmarkt

Herbestemmen of slopen. Het zijn beide uitersten van de oplossing voor de toenemende leegstand van agrarische gebouwen. Zo niet, dan zet de verloedering van het platteland door, meent de NVM-vakgroep Agrarisch & Landelijk Vastgoed.

Naar verwachting zal in 2030 ongeveer de helft van alle vrijkomende agrarische bebouwing (VAB) leeg blijven staan. De NVM doet in de studie 'Samen naar een vitaal buitengebied, mogelijkheden voor vrijkomende agrarische bebouwing' een aantal duurzame opties voor een vitale toekomst van het Nederlandse buitengebied van de hand.

Sloop meest logisch
"Sloop is de meest logische optie", zegt NVM-voorzitter Ard Klijsen. "De oppervlakte die daarmee vrijkomt, kan middels de ruimte-voor-ruimteregeling worden ingezet voor nieuwbouw. Gezien de toenemende tekorten op de woningmarkt en het achterblijven van de nieuwbouwopgave vind ik dat een verstandige oplossing. De andere 50% kan echter worden herbestemd tot woonruimte of voor ander, al dan niet agrarisch, hergebruik."

Ingrijpende veranderingen op platteland
De markt van agrarisch en landelijk vastgoed maakt volgens de NVM ingrijpende veranderingen door. Klijsen: "In het buitengebied neemt het aantal klassieke agrarische ondernemers af en ontstaan vormen van multifunctionele landbouw. Ook komen steeds meer burgers op het platteland wonen en starten niet-agrarische ondernemers nieuwe activiteiten. We zien tevens dat veehouderijen activiteiten staken, waardoor stallen leeg komen te staan. Die gebouwen voldoen niet aan de huidige eisen op het gebied van milieu, dierenwelzijn en bevatten vaak asbest."

Leegstand enorm
De leegstand op het platteland is enorm, constateert de NVM. "De inschatting is dat momenteel zo’n 11 miljoen vierkante meter agrarische bebouwing leegstaat en er komt tot 2030 nog eens circa 40 miljoen vierkante meter agrarische bebouwing vrij." Dat zet het totaal op zo’n 51 miljoen vierkante meter. Daarmee is de leegstand in het buitengebied groter dan de leegstand in de Nederlandse kantoren- en winkelmarkt.

Het meest omvangrijk is de leegstand in Noord-Brabant, Gelderland en Overijssel. "Beleidsmaatregelen in die provincies zullen de leegstand sneller doen toenemen. Zo is Noord-Brabant in hoog tempo op weg naar een duurzame veehouderij. Ook in Gelderland zijn er vergelijkbare maatregelen genomen, zoals de aangekondigde groeistop voor geitenhouderijen."

Gezamenlijk probleem
Vaak wordt vrijkomende agrarische bebouwing als een probleem van de eigenaar aangemerkt, maar dat is niet helemaal eerlijk, stelt NVM. "Maatschappelijke veranderingen kunnen soms snel plaatsvinden, waardoor een gebouw niet meer aan de huidige eisen voldoet. Dat is volgens ons een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de eigenaar en de maatschappij", aldus Klijsen.

De NVM pleit voor goede sloopregelingen en het fiscaal aantrekkelijk maken van sloop en herbestemmen. "Dat helpt niet alleen de agrarische ondernemer, maar hiermee worden ook verloedering en (drugs)criminaliteit op het platteland voorkomen."

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.