Nieuws stikstof
Adema brengt sfeer en beloftes, geen zekerheid
Veel goed nieuws had minister van landbouw Piet Adema de boeren niet te brengen, woensdag op een avond van Agractie in Zwartsluis, al was de sfeer open en bij tijden ontspannen. Adema beloofde zich in te zetten voor een goed verdienmodel met ondersteunende wetgeving en hij wil, zoals hij al eerder heeft gemeld, een landbouwakkoord voor meer rust op lange termijn.
De minister moest ook diverse dingen recht zetten, onder meer over wat hij allemaal wel of niet gezegd zou hebben en ook over zaken die hij niet kan regelen. "U hebt bij uw aantreden gezegd dat u de rug recht zou houden tegenover minister Van der Wal'', zo klonk een stem uit een volle zaal. "Dat heb ik niet gezegd'', reageerde Adema direct en ontnuchterend.
Geen rechte rug tegenover Van der Wal
Ook rond de derogatie moest nog even iets helder worden gemaakt. Adema: "Die krijgen we niet terug. Direct na mijn aantreden ben ik naar Brussel gegaan om daarover te praten, maar die derogatie zijn we kwijt. Dat komt onder meer door zaken als de PAS-wetgeving. Nederland had toegezegd dat met behulp daarvan stappen zouden worden gezet, maar de PAS werd afgeschoten door de rechter en Nederland kon dus niet leveren in Brussel." Daardoor neemt de politieke manoeuvreerruimte af, zo wilde Adema maar zeggen. Ook het schrappen van de Kritische Depositiewaarde (KDW) als maatstaf voor de depositie op kwetsbare natuur, is wat hem betreft niet aan de orde, zei hij.
Veel boeren hadden daar geen begrip voor. Ook omdat ze denken dat Nederland wel zijn eigen gang kan gaan, zonder zich iets van Brussel aan te trekken. Maar zo werkt het niet, legde Adema uit.
Minister scoort met trui en taal
Ondanks de soms stevige meningsverschillen, wist de bewindsman wel contact te leggen. Iets wat diverse voorgangers duidelijk minder goed lukte. Dat lag niet alleen aan de spijkerbroek en trui, maar ook aan de taal en houding van Adema. Bovendien slaagde hij er wel in om duidelijk te maken dat hij zijn verantwoordelijkheid serieus neemt: "Bij mijn aantreden heb ik duidelijk gezegd dat er wat betreft stikstof een te eenzijdige focus is op landbouw. Alle sectoren moeten leveren. Feit is wel dat de landbouw de grootste bron van stikstofuitstoot is."
Wetgeving moet deugen aan voorkant
De meeste vragen van de aanwezige boeren gingen over stikstof. Wat dat betreft had collega-minister Van der Wal er ook moeten zijn. Toch probeerde Adema enige helderheid te geven. Hij noemde het heel vervelend en ook frustrerend voor de boeren dat er al zo veel jaren juridische problemen zijn, "maar je kunt de rechter niet verwijten dat die een bepaalde uitspraak doet. Dan hebben wij het aan de voorkant niet goed geregeld. Wij moeten daarom zorgen voor degelijke oplossingen, die houdbaar zijn. Ook ben ik het met Johan Remkes eens dat wij wel heel veel middelsturing in onze wetgeving hebben zitten. Ik zou liever sturing op doelen zien."
Voor deze woorden leek begrip, maar de zorg over juridische complicaties en nog meer onzekerheid voor boeren blijft. Vandaar ook een prangende vraag over het door Adema gewenste landbouwakkoord: "Hoe kunnen we een Landbouwakkoord sluiten als er nog zo veel juridische onzekerheden blijven bestaan?"
Klaas van der Horst
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
