Achtergrond Stikstof Stemming
Tafelgasten gezocht voor Adema’s feestmaal
De jacht op een coalition of the willing, van organisaties en mensen die LNV-minister Piet Adema's vurig gewenste Landbouwakkoord willen tekenen, begon de laatste week toch wel wanhopige trekjes te vertonen. Zelf een nachtje doorhalen tot Hemelvaartsdag leverde vanochtend (donderdag) geen akkoord op. Na alle andere boerenorganisaties dreigen ook LTO Nederland en NAJK af te haken. En zonder LTO heeft het akkoord geen zin, constateert ook Adema zelf. In onze rubriek Stikstof Stemming geven we op onze eigen wijze een impressie van de stikstofcrisis.
Het volhardend zoeken naar deelnemers voor de tekensessie, doorgaand tot het eerste morgenlicht, roept bijna Bijbelse beelden op. Mogelijk dat het ook door Adema's hoofd is gegaan, die parallel met het nodigen van gasten voor het feestmaal van de Koning. De een na de ander verontschuldigt zich, want heeft iets beters te doen. Tenslotte worden de daklozen en zwervers binnengehaald.
LTO wil niet alleen
Ook voor het Landbouwakkoord meldt de een na de ander zich af. Wel met andere argumenten. Boerenorganisaties vertrouwen het papier niet waarvoor ze gevraagd worden te tekenen, of vinden hetgeen wat van hen wordt gevraagd te ver gaan. LTO-voorzitter Sjaak van der Tak zou op zich wel willen tekenen, maar niet met LTO (en NAJK) alleen. Toch gaat zijn bereidwilligheid ver. Afgelopen week hielp hij Adema stevig om onder meer agrarische branche-organisaties over de streep te trekken en zo nodig individuele bedrijven.
App van Sjaak
In een app-bericht aan medebestuurders motiveert hij zijn inzet. Bij de jacht op mede-ondertekenaars zouden zelfs individuele (grote) boeren zijn benaderd. Of de buit van deze strooptocht groot genoeg zal zijn, blijft afwachten. Weinig partijen voorzien een echt feestmaal, eerder een maaltijd met het nodig zuur, dat ze met lange tanden naar binnen moeten werken. Adema verlegde dinsdag de uiterste datum maar alvast – een akkoord mag ook na Hemelvaart en gaf aan misschien ook te kunnen leven met een deelakkoord. Alles voor iets wat een resultaat mag heten.
Gemor in ZLTO-kring
Toch is het de vraag of - zelfs wanneer LTO en NAJK toch hun handtekening zetten - er een definitief akkoord komt. Binnen LTO begint het namelijk ook te rommelen. In het ZLTO-gebied zit een groep melkveehouders op het puntje van de stoel om op dat moment op te springen. Wat hen met name verontrust is de door Adema gewenste graslandnorm. Dit lijkt volgens de boeren verdacht veel op het plan voor 65% eiwit van eigen land, dat LTO en NZO in 2018 lanceerden. Daar kwam veel verzet tegen, wat ertoe leidde dat de ZLTO de gevolgen ervan ging berekenen.
Inkomenseffect
Voor een groot deel van de Brabantse melkveehouders zou dat desastreuze inkomsteneffecten hebben, met dervingen van zo'n 60%. Actuele doorrekeningen van voerbedrijven tonen aan dat de graslandnorm een vergelijkbaar effect zal hebben. De inschikkelijkheid van boeren (niet per se hun organisaties) wordt ook niet vergroot door het feit dat er steeds nieuwe voorbeelden blijven opduiken vanuit andere sectoren, waar schijnbaar wel van alles kan.
Recreatie buiten beeld
Terwijl de regels voor de landbouw wel steeds strakker worden aangetrokken en minister voor Natuur en Stikstof, Christianne van der Wal honderden miljoenen vrijmaakt voor opkoop van landbouwbedrijven nabij natuur, wordt de recreatiesector weinig in de weg gelegd. Deze week kwam naar buiten dat voor een groot recreatiepark bij Elburg geen rekening is gehouden met de stikstofregels. Nederland telde volgens het CBS in 2021 ruwweg 124.000 recreatiewoningen, stacaravans niet meegerekend. Hun aantal neemt bovendien snel toe. Veel van die onderkomens staan dichtbij of in kwetsbare natuur, maar daar is weinig toezicht op. Het CBS meldt dat er geen goede registratie is van hoeveel mensen daar verblijven, wie dat zijn en ook wat de activiteiten daar voor het milieu betekenen. En mogen drukke recreatie-activiteiten, zoals mountainbiken, wel in of dichtbij kwetsbare natuur, terwijl boeren weg moeten?
Klaas van der Horst
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
