Achtergrond Stikstofstemming
Minister van Langverwacht Landbouwakkoord
Het Landbouwakkoord dat minister Piet Adema, en op de achtergrond bijna het hele kabinet, nastreeft, begint na bijna acht maanden inzet wel bijna mythische proporties aan te nemen. De minister zet er vrijwel alles voor opzij, want werkt er volle werkweken aan, ook als er geen officiële onderhandelingen zijn.
Al zijn andere bezigheden komen erdoor in de schaduw te staan. Hij verzuimt er zelfs de Europese Raden voor, en verwaarloost de contacten met de Europese Commissie, al zei hij in eerste instantie dat anders te willen doen. Adema heeft zich voorgesorteerd om de geschiedenis in te gaan als 'minister van Langverwachte Landbouwakkoorden'.
Graag 'aan de bal'
De finale van het proces belooft nog wel erg spannend te worden, want al heeft Adema nog steeds kans op succes, de LTO-top wil naar eigen zeggen toch graag 'aan de bal' blijven en wetgeving voorkomen – wat het ook mag betekenen. Toch is er een grote groep melkveehouders die totaal niets in een akkoord ziet. De meesten daarvan zijn melkveehouders op zand. Met name voor deze groep is er komende week een bijeenkomst gepland in Oost-Brabant.
Laatste kans
Hun categorie bedrijven, zo'n 3.000 stuks, dreigt kopje onder te gaan als er een akkoord komt volgens de lijnen zoals nu wordt besproken, zo hebben ze berekend. Voor hen is het dus erop of eronder, en als ze hun vinger nog willen opsteken, moeten ze dat nu doen. LTO Nederland heeft daarom zijn melkveehouderijvoorman afgevaardigd om de temperatuur van het water te peilen en ook uitleg te geven, maar of hij ook met cijfers komt, is de vraag.
Officieel zijn alleen LTO en het NAJK nog met het ministerie in gesprek, maar uit informele berichten komt naar voren dat er ook andere 'toehoorders' worden geduld. Dit versterkt namelijk de positie van de bereidwilligen.
Gewiekst geritseld
Zou een Landbouwakkoord afketsen, dan is het sinds deze week wel iets gemakkelijker voor het kabinet dan eerst gedacht om met wetgeving te komen en aangenomen te krijgen. Dat komt omdat BBB twee zetels minder in de Eerste Kamer heeft gekregen dan waar eerst van was uitgegaan. Dat is het resultaat van gewiekst ritselen en onderhandelen door de andere partijen. BBB wilde niet aan dit spelletje meedoen en betaalt daarvoor een prijs. Dat zet anderzijds wel weer meer druk op met name CDA en VVD in de senaat. Premier Rutte kan in beginsel evenwel 'over links' een reeks stikstofgerelateerde plannen doorzetten.
Hoe het politieke spel in de provincies zelf zal worden gespeeld, is nog grotendeels koffiedik kijken. In Utrecht is BBB buiten spel gezet, in de andere provincies wordt nog volop onderhandeld over nieuwe bestuursakkoorden.
Juridisch opgedragen voedselverspilling
Tot slot nog een paar observaties over Adema's wegblijven uit Brussel, al drie keer op rij. Met dit gedrag dient hij de Nederlandse belangen bepaald niet. Tenzij het onderdeel is van de tactiek, maar dat lijkt te slecht gedacht. Er liggen wel een paar zaken om daar stevig aan te kaarten, zoals het door wereldvreemde juristen verzonnen oogstverbod na 1 oktober. Adema kan daarvoor een voorbeeld nemen aan zijn Vlaamse collega Zuhal Demir, die op dit gebied tenminste nog gevoel met de realiteit lijkt te hebben. Alleen al om massieve voedselverspilling tegen te gaan is een oogstverbod per kalenderdatum een bizarre oplossing en qua benutting van voedingsstoffen compleet mesjogge. Het kan best zijn dat de Brusselse bureaucraten daar niet lang bij stil staan, maar elk stukje tegengas bij dit soort acties is juist dan te meer zinvol.
Klaas van der Horst
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
