Achtergrond stikstofstemming
Allemaal over naar emissiebeleid, of toch niet?
De discussie over stikstof gedraagt zich vaak net zoals de stof zelf: nagenoeg ongrijpbaar. Illustratief hiervoor was de opstelling van een aantal politieke partijen bij de stemmingen deze week in de Tweede kamer over een inzet op emissiebeleid. In onze rubriek Stikstofstemming geven we op onze eigen wijze een impressie van de stikstofcrisis.
Een motie van Tweede Kamerlid Pieter Grinwis om zo snel mogelijk over te stappen van een depositiebeleid naar een emissiebeleid werd vrij breed aangenomen, door de voltallige (gesneuvelde) coalitie plus een aantal andere partijen. Op het eerste gezicht lijkt het ook een logische stap om het zo te doen, wat je pakt de vervuiling aan bij de bron, zo is de gedachte.
Addertje bij emissiebeleid
Er zit evenwel een addertje onder het gras voor met name de landbouw. De BBB van Caroline van der Plas kwam door op het laatste moment achter. In eerste instantie had ze zelf een motie ingediend met een vrijwel gelijke strekking als de motie van Grinwis, maar na stevige interne discussie besloot ze de eigen motie in te trekken. Ook haalde de BBB de handtekening weg onder de motie Grinwis.
Er kleven twee grote nadelen aan een overstap naar een emissiebeleid voor stikstof, waar het in de Kamer amper over ging. Ten eerste moet Nederland op grond van de Europese regels rapporteren over depositie. Daar bestaat wetgeving over, niet over emissie. Het gevaar is dus dat met een ommezwaai in beleid Nederland straks weer eens met de mond vol tanden staat in Brussel.
Het tweede nadeel is dat de landbouw met een overstap naar een andere systematiek haar laatste houvast en rechtszekerheid kan verliezen waar het gaat om bedrijfsvergunningen. Dat is wat met name de Stichting Stikstofclaim steeds aanvoert, maar waar men zich ook binnen LTO Nederland goed van bewust is - al wordt het richting de Haagse politiek wel eens anders uitgedragen. Binnen de melkveehouderij en zeker ook in Brabant kennen boeren de waarde van hun oude vergunningen heel goed. Bij alle onzekerheid rond natuurvergunningen en dergelijke zijn de oude vergunningen van voor 1994 daar nog zo ongeveer het laatste beetje houvast.
Bij een omslag naar emissiebeleid wordt het hele speelveld op de kop gezet. Dat is wel gemakkelijk voor beleidsmakers, want zo kunnen dan beginnen met een schone lei, verworven rechten gelden dan niet meer. De BBB zag dit risico voor haar achterban nog op het nippertje en maakte een draai. Gesteund door de aangenomen motie-Grinwis kan de Haagse ambtenarij desondanks verder met de uitwerking van zo'n beleid.
Wat Schiphol mag
Nog ter bespreking door de Tweede Kamer is de natuurvergunning voor Schiphol. Vanuit de landbouw en het platteland leven daar gemengde opvattingen over. Enerzijds vinden velen het van de gekke dat er geen PAS-melder kan worden geholpen aan vaak een miniem beetje stikstofruimte, terwijl de nationale luchthaven zich ongehinderd mag volkopen met emissieruimte, terwijl ze daarvoor ook nog eens in mag gaan tegen een uitgesproken wens van de Tweede Kamer. Anderzijds zijn er ook partijen die denken: als de luchtvaart ruimte krijgt van de politiek, dan kunnen wij die ruimte ook benutten. Het zou goed kunnen dat de ministers Christianne Van der Wal en Mark Harbers deze optie niet hebben overzien bij al hun geijver voor mega-uitstoter Schiphol.
Vlak debat
De zittende Tweede Kamer loopt op zijn laatste benen. Volgende week donderdagavond begint het verkiezingsreces en barst de campagne voor een nieuwe Tweede Kamer in alle hevigheid los. Dit wil niet zeggen dat iedereen tot nog toe stil heeft gezeten. Afgelopen week had LTO Nederland al een debat belegd voor (aspirant-)landbouwwoordvoerders. Goed om kennis te maken met deze mensen, maar jammer was dat het debat zo vlak was. Zelfs veestapel-halveerder Tjeerd de Groot liet zich zien als de vleesgeworden redelijkheid. Andere vaste criticasters met name de veehouderij betoonden zich opeens ook allemaal als beste vrienden van de boer. Ondertussen slaagden hun politieke opponenten er niet goed in om het onderscheid aan te geven tussen henzelf en de nieuwe vrienden van de landbouw.
NSC
Nieuw temidden van dit gezelschap was het landbouwgeluid van NSC (Omtzigt). Daarvoor stond oud CDA-er en melkveehouderijbestuurder Harm Holman in. Voor zijn visie leek hij dicht aan te sluiten bij de standpunten zoals die over tafel kwamen in de gesprekken over een Landbouwakkoord van afgelopen voorjaar. Een verkiezingsprogramma moet evenwel nog volgen.
Voor degenen die nog extra duidelijkheid zoeken over het recente depositie-onderzoek van de Universiteit van Amsterdam, en daarover iets meer willen lezen in begrijpelijke taal, zij verwezen naar de website Polderklimaat. Daar wordt goed uitgelegd wat wel is onderzocht en wat niet, en waar ook wetenschappers hebben rondgetast.
Klaas van der Horst
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
