Bayer CropScience

'Gladvingergras blijft voorlopig leidend bij de onkruidbestrijding in maïs. Maar haagwinde, ooievaarsbek en ook aardappelopslag rukken elk jaar weer wat op; daar moeten we dus steeds scherper op zijn.' Dat zegt loonwerker Marcel Klein Rot uit Buurse (Ov.). Jaarlijks spuit hij zo’n 900 hectare maïs. Samen met maïsspecialist Sander Uwland van Bayer blikt hij terug op maïsseizoen 2022 – en ook alvast vooruit op seizoen 2023.

Het onderscheid van het voorjaar 2023 is groot ten opzichte van de afgelopen jaren. We waren ondertussen gewend om vroeg, zelfs zeer vroeg, te beginnen met de voorjaarswerkzaamheden, maar op dit moment moeten nagenoeg alle gewassen nog gezaaid óf gepoot worden. Hopelijk kan in de loop van volgende week gestart worden, alles zal elkaar dan snel opvolgen.

Verango is een relatief nieuw nematicide op basis van de werkzame stof fluopyram. Het is effectief tegen diverse aaltjes en zorgt voor een vitaler gewas.

'Hoewel we hier niet in een gebied zitten waar de eerste luizen komen, ben ik er toch altijd vroeg bij met de luisbestrijding. Ik wil gewoon niet verrast worden', zegt stammenteler Marcel Aling in Vierhuizen (Groningen). Vooral de eerste weken na opkomst zijn cruciaal en wordt het spuitinterval kort en straf aangehouden. Luisdoder Sivanto Prime is daarbij een vaste waarde binnen het spuitschema.

IJsbrand de Weerd noemt zichzelf een echt bodemboer. 'De groeikracht en weerbaarheid moeten vooral uit de bodem komen. Met de opbouw daarvan zijn we al zo’n 15 jaar bezig', zegt hij. De teelt van wintertarwe - dat de helft van zijn bouwplan beslaat - speelt een belangrijke rol bij dit proces. 'Natuurlijk telen we tarwe om er een goede opbrengst vanaf te halen. Maar de waarde als bodemverbeteraar mag je in mijn ogen zeker niet onderschatten.'

'Een groot, sluipend en vaak onderschat gevaar dat elk jaar weer nieuwe slachtoffers maakt'. Met deze woorden schetst Mark Ermers van Cebeco Agro de alsmaar toenemende problemen met Fusarium in uien. Om deze bodemziekte zoveel mogelijk de kop in te drukken, moet deze op alle mogelijke manieren – geïntegreerd – worden aangepakt, vindt de uienspecialist.

'We moeten écht anders gaan telen. Met meer oog voor de bodem en ook een gerichtere plantvoeding. Daardoor kunnen we met minder gewasbeschermingsmiddelen toe – daar ben ik heilig van overtuigd.''

'Qua saldo is het een sluitpost. Maar het belang van tarwe is groter dan alleen het saldo.' Met deze woorden geeft Freerk van der Schaar in Oudebildtzijl (Fr.) de status van wintertarwe in zijn bouwplan aan.

Een ruime vruchtwisseling, een gerichte bemesting en een tijdige, preventieve bespuiting. Met die drie basisvoorwaarden is Alternaria prima onder controle te houden, stellen Hans van Ooijen en Dick van den Bogert.

Wie terugdenkt aan de uienteelt in 2021 zal zich de ongekende druk van valse meeldauw nog goed voor de geest kunnen halen. Er is het afgelopen jaar, ook tijdens de winterbijeenkomsten, veel aandacht geweest voor de manier waarop valse meeldauw zich manifesteert en welke zaken voor beheersing van belang kunnen zijn.

Maatschap Drint in Hoornsterzwaag (Fr.) teelt uitsluitend fritesaardappelen, jaarlijks zo’n 100 hectare. Ze focussen op een maximale opbrengst en kwaliteit – en bekijken samen met adviseur Jan Harm Oosterhuis waar nog verbeteringen mogelijk zijn. Zo zal de phytophthora-bestrijding komend seizoen anders zijn dan voorheen – onder andere met een basisplaats voor Infinito.

Met het wegvallen van mancozeb is dit seizoen een belangrijke bouwsteen voor de ziektebestrijding in uien weggevallen. Verder was het ook nog eens lange tijd onzeker of het middel Fandango dit jaar beschikbaar zou zijn voor de praktijk.

'Wat we van 2021 geleerd hebben is dat een seizoen nooit normaal verloopt. Onze plannen voor de Phytophthora-bestrijding hebben we bijvoorbeeld al heel gauw bij moeten stellen. De druk was zo hoog dat we al vroeg naar het zwaarste regime toe moesten.’’

In aardappelen kennen we twee soorten Alternaria, te weten A. solani en A. alternaria. De A. solani is het meest voorkomend, maar in bepaalde rassen hebben we ook regelmatig te maken met A. alternaria.

Serenade heeft ook afgelopen jaar weer gezorgd voor positieve resultaten in de aardappelteelt. Over meerdere jaren zien we dat Serenade een positieve bijdrage levert aan de kwaliteit van de Nederlands aardappelteelt, zo blijkt uit onderzoek op ongeveer honderd praktijkpercelen samen met telers, adviseurs  en de aardappelketen.

Onkruidbestrijding bij het telen van maïs wordt steeds ingewikkelder. Crop advisor Sander Uwland van Bayer Crop Science geeft aan waar je als teler dit seizoen op moet letten.

'Dé sleutel voor duurzamer zetmeelaardappelen telen is innovatie – en dan vooral in de vorm van nieuwe, betere rassen. Daarnaast moeten we gewasbeschermingsmiddelen aan boord houden, want die hebben we naast teeltmaatregelen de komende jaren zeker nodig. Het idee dat we in 2030 zonder gewasbeschermingsmiddelen zouden kunnen is niet realistisch.‘’ Dat zegt Jans Klok, coördinator kennis & ontwikkeling bij Royal Avebe. 

Na een natte en milde winter komt de lelie planttijd in zicht. Om te zorgen voor een goede en gezonde opbrengst is het van belang om voorafgaand aan het planten de actuele situatie van een perceel goed in kaart te brengen.

Afgelopen zomer zette de Maas het complete bedrijf van maatschap Van den Eertwegh onder water. Een heftige gebeurtenis, waarvan de wonden nog lang niet geheeld zijn. ,,De schadeafwikkeling is nog amper op gang gekomen, maar we zullen toch weer onze blik naar voren moeten richten. De aardappels moeten straks toch weer de grond’’, zegt Wim van den Eertwegh.

Na een tijdelijke stop in 2020 heeft Ivo Haartsen uit Biervliet (Zld.) de uienteelt het afgelopen jaar weer opgepakt. 'Het blijft toch een mooi en uitdagend gewas. Bovendien hebben we alle benodigdheden voor de teelt’’, zo motiveert hij de terugkeer van het gewas in het bouwplan.

'Om een fatsoenlijk saldo uit de bietenteelt te halen móeten de opbrengsten goed zijn’’, zegt Albert-Jan Hazelaar uit ’t Haantje (Dr.). Een geslaagde onkruidbestrijding is dus niet alleen wenselijk, maar zelfs noodzakelijk.

'De focus van aardappeltelers lag dit seizoen nadrukkelijk bij de bestrijding van Phytophthora. Maar dat betekent niet dat je Alternaria maar een beetje op z’n beloop kunt laten. Integendeel: Alternaria komt - ondanks de relatief lage zomertemperatuur - behoorlijk veel voor in de gewassen. En niet zelden veroorzaakt dat flinke schade. '

Voor wie nog twijfelde waarom valse meeldauw in uien de naam Peronospora destructor draagt, is in 2021 een einde gekomen aan die twijfel. De voor deze schimmel geschikte (weers)omstandigheden en een constante aanwezigheid van infectiebronnen hebben lokaal bijgedragen aan zeer forse opbrengst- en kwaliteitsverliezen. En dan had de sector dit jaar nog grotendeels de beschikking over mancozeb bevattende middelen.

'De witlofteelt bestaat uit zoveel verschillende facetten; dat verveelt eigenlijk nooit'', zegt Gerwin de Vries uit Espel (Fl.). Samen met zwager Hugo Jongejan runt hij witlofkwekerij LOF – een allround bedrijf dat naar eigen zeggen 'alles tussen het zaadje en de witlof op het bord' in eigen hand heeft.

'De peenteelt is bepaald niet dik gezaaid hier in de Friese en Groningse kuststreek. Er zijn een stuk of tien, vijftien telers die er vaak al in de jaren '90 mee zijn begonnen. Zij hebben het in de vingers, vinden het een mooie teelt, hebben de benodigde machines en kunnen de peen vaak ook opslaan. Dat zijn de blijvers; veel meer komen er niet bij.''

De gebroeders Bos in Wieringerwerf (NH) behoren tot de groep enthousiaste en gedreven bollentelers. Ze vertellen graag over hun vak en over hun manier van werken – die soms anders is dan doorsnee.

Het typisch Nederlandse zomerweer waar we dit jaar mee te maken hebben is ideaal voor bladziekten in de uien. Om het gewas gezond te houden is een preventieve aanpak en juiste bestrijding van groot belang. Mark Ermers van Bayer Cropscience legt uit welke aanpak de juiste is en waar u op moet letten.

Jantinus Beijering uit Schoonloo (Dr.) verbouwt voor het derde jaar uien. 'Als je er goed bovenop zit, dan kun je hier prima uien telen', zo is zijn ervaring. Cruciale onderdelen zijn de onkruid- en ziektebestrijding. 'Die luisteren heel erg nauw. Uien spuiten kan niet even een paar dagen wachten; daar moet je echt voorrang aan geven.'