Dossier | Dossier Stikstofcrisis

De architecten van de Europese Green Deal zijn al lang weer vertrokken uit Brussel (en veilig terug in Nederland), maar de lidstaten van de Europese Unie zullen nog jaren met de nasleep ervan om de oren worden geslagen. In onze rubriek 'Stikstofstemming' geven we op onze eigen wijze een interpretatie van de stikstofcrisis en aanverwante politieke zaken. 

Veel werkbezoeken én een reeks uitstelbrieven aan de Tweede Kamer. Dat is het voorlopige beeld naar buiten toe van hetgeen de nieuwe bewindslieden doen op het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur. Binnen het kabinet moet voorts worden gewerkt aan het nieuwe beleid, maar er lijken ook inkoppers te zijn.

Rabobank heeft zich aangesloten bij ReFerm, een consortium van negentien organisaties (waaronder FrieslandCampina) dat als doel heeft om monomestvergisting, dagontmesting en kunstmestvervangers in de veehouderij in Nederland te stimuleren. De bank ziet in ReFerm een partner om bottlenecks, zoals juridische borging van emissiereducties in vergunningen, op te lossen ‘zodat de weg vrij wordt gemaakt voor een bredere uitrol van monomestvergisting in Nederland’.

De uitscheiding van stikstof in dierlijke mest lag vorig jaar niet 19 miljoen kilo onder het stikstofplafond van 2023, zoals uit de voorlopige CBS-cijfers in februari bleek, maar 26 miljoen kilo. De stikstofuitscheiding bedroeg 464 miljoen kilo. Dat is nog altijd 5,5% boven het aangescherpte stikstofplafond van 440 miljoen kilo dat in 2025 gaat gelden.

Iedere keer als er weer een politicus roept dat de natuur in Nederland op omvallen staat, weet deze persoon zich gesteund door data die het RIVM oplepelt via het Aerius-model, en door de natuurdoelanalyses die de provincies vorig jaar allemaal in ontvangst hebben genomen (en zelf hebben uitgezet). Het RIVM verklaart bij elke nieuwe versie ('release') ook dat alle invoerdata die van belang zijn voor de uitkomsten regelmatig worden geactualiseerd, bijvoorbeeld de landgebruikskaarten. Maar klopt dat ook?

Gepruttel over eerder gedane uitspraken die al dan niet controversieel waren, bezwaarprocedures om bouwprojecten en schampere opmerkingen over cv's van kandidaten. Daarmee begonnen deze week de eerste hoorzittingen in de Tweede Kamer met de kandidaat-bewindslieden voor het kabinet-Schoof.

De vergelijking tussen het aanstaande kabinet-Schoof en het kabinet-Balkenende I uit 2002 is al vele malen getrokken. Ook toen werd een atypische regeringscoalitie gevormd en struikelden aspirant-bewindslieden soms al voordat ze goed en wel waren begonnen. Één kandidaat moest deze week al afhaken.

De trage invulling van ministersposten na het benoemen van een kandidaat-premier is niet echt een teken van kracht voor de nieuwe coalitie. Tegelijkertijd is het misschien een waarschuwing voor al die mensen vanuit de landbouw die denken dat het wel goed komt als de partijen van hun keuze eenmaal zetels hebben veroverd en bestuurders van hun kleur zijn benoemd.