Analyse Energie
Hectiek op de energiemarkt nog niet voorbij
Het sneeuwt misschien een beetje onder bij al het andere energienieuws, maar de ruwe olie is al lange tijd bezig aan een gestage opmars. Blijft de olieprijs stijgen of komt daar deze week verandering in? En de elektriciteitsmarkt blijft er een van extremen. Grote schommelingen zijn op zich niet ongebruikelijk, de huidige prijzen zijn dat wel.
De olieprijs blijft aan een gestage opmars bezig. Deels lift olie mee op de hoge gasprijs, maar verschillende bronnen melden dat de vraag naar olie ook zonder die factor relatief groot is ten opzichte van de productie. Maandag opende de koers van Brent ruwe olie op $84,92 per vat. Na wat plussen en minnen staat de prijs vandaag op $85,29 per vat.
Tegenstrijdige signalen
Over de richting die de olieprijs verder kiest, zijn de meningen verdeeld. De voorzichtige analisten verwachten dat de voorlopige bovenkant van de prijs nu in zicht komt. Zij zien onder andere met de oplopende inflatie en stijgende voorraden benzine en diesel de eerste haarscheurtjes in het economisch herstel ontstaan. Deze analisten verwachten dat binnen de OPEC+ met name Rusland zich sterk gaat maken voor het opvoeren van de productie, om de prijs niet verder te laten stijgen en zo te voorkomen dat de vraag afneemt. En ook zijn de zorgen over corona alles behalve weg. In verschillende landen loopt het aantal besmettingen op en de eerste lockdowns in Letland en Moskou zijn inmiddels al afgekondigd.
Andere analisten zijn juist van mening dat de prijsrally alles behalve over is. De voorraden destillaten mogen dan wel groeien, maar zij wijzen op een slinkende voorraad ruwe olie. Daarnaast heeft de OPEC+ het afgelopen jaar niet veel tussentijdse noodmaatregelen genomen wat betreft aanpassingen van de productie quota. Dat heeft goed uitgepakt, dus waarom zouden ze daar nu vanaf wijken? Deze groep analisten is van mening dat $80 per vat voorlopig de harde bodem in de markt wordt en dat er flink wat ruimte naar boven is.
In tegenstelling tot de ruwe olie is diesel deze week iets goedkoper geworden. Maandag noteerde diesel nog €121,18 per 100 liter. Dat is gezakt naar €119,40 per 100 liter op vrijdag 22 oktober. Relatief gezien blijft diesel nog altijd flink aan de prijs.
Grilligheid troef op elektriciteitsmarkt
De elektriciteitsmarkt blijft gekenmerkt door een buitengewoon grillig verloop. Zaterdag 16 oktober stond de EPEX Spot notering op het hoogste punt met €197,99 per MWh. Woensdag zakte naar €93,03 per MWh. De stevige wind die er woensdag stond zorgde voor een ruimer aanbod windenergie, waardoor er relatief iets minder dure stroom met gas en kolen hoefde te worden opgewekt. Inmiddels is de prijs weer opgelopen om vrijdag 22 oktober uit te komen op €150,99 per MWh.
Een halvering of verdubbeling van prijzen in een paar dagen op de elektriciteitsmarkt is op zich niet uitzonderlijk. Wat het wel bijzonder maakt is dat we nu al een paar weken deze extreem hoge prijzen met grote schommelingen zien. Er zit meer dan €100 tussen hoogste en laagste prijs. Tot een paar maanden gelden kwam de stroomprijs überhaupt niet boven €100 en bleef zelfs hele periodes onder €50 per MWh. Analisten verwachten dat er komende weken nog geen einde komt aan de hoge energieprijzen en grote prijsbewegingen.
Waar ligt de oorzaak van de energiecrisis?
De oorzaak van de huidige energiecrisis die vooral Europa en Azië hard treft, wordt vanuit verschillende hoeken gezocht bij de groene ambities en energietransitie van onder meer de Verenigde Naties om de CO2 uitstoot naar 0 te brengen in 2050. In fossiele brandstoffen is daardoor bijvoorbeeld relatief weinig geïnvesteerd en Europa is wel heel erg enthousiast geweest in het afbouwen van de gasproductie en het sluiten van kerncentrales.
In alternatieve manieren om energie op te wekken is wel geïnvesteerd, maar te weinig om nu al een volwaardig alternatief te vormen. Europa is daardoor voor een belangrijk deel overgeleverd aan de grillen van Rusland voor de energievoorziening. President Vladimir Poetin wil wel helpen, maar duidelijk volgens het principe 'voor wat, hoort wat'.
Specifiek vanuit de fossiele brandstoffen komt gemor dat ze 'geen goed meer kunnen doen'. De olielobby ligt onder een vergrootglas, terwijl je praktisch niemand hoort over de groene lobby. En dat terwijl vanuit de olie toch wel terechte opmerkingen gemaakt worden, denk bijvoorbeeld aan de inzet van dwangarbeid bij de productie van zonnepanelen in China of de slecht recyclebare windturbines.
Jurphaas Lugtenburg
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
