Stuifbestrijding werkt niet in de praktijk

Een dag is de tijdelijke vrijstelling stuifbestrijding nu van kracht, maar telers kunnen er nog niet veel mee. ‘De regeling werkt niet in de praktijk’, zegt teeltadviseur Bert Huizinga van DLV Plant Noordoost. ‘Met windkracht zeven donderdag in het noorden van het land, begin je weinig op het land.’ Dienst Regelingen heeft dan ook nog maar twee aanvragen binnen.

Hoe is de situatie nu?
‘Redelijk dramatisch. Gerst waait dood. Het zand brandt de plantjes eraf. Bieten staan er nog niet op, maar deze kunnen wel bloot waaien. Dat geldt ook voor granen. Ze gaan niet zo gauw kapot, maar leiden wel schade. Daarnaast is er nog schade aan bedrijfshygiëne en aan de bodem zelf.’

Het is wel raak dit jaar. Eind maart hadden de Veenkoloniën ook al last van stuifschade.
‘Sowieso is het de laatste paar jaar al raak. Het is nu het derde jaar op rij en ook het meest extreme jaar, helaas. Ik schat in dat zo’n tachtig procent van de telers in het noordoosten wel een perceel heeft waar iets loos is.’ 

Telers kunnen via de tijdelijke vrijstelling toch actie ondernemen? Tot donderdag half 3 heeft Dienst Regelingen maar twee aanvragen binnen gekregen.
‘De mogelijkheden om stuifschade te beperken middels een stuifdek van runderdrijfmest en de waterspraymethode werken in de praktijk niet. De maatregelen en het melden moet je eigenlijk weken vooraf al regelen en inplannen, maar over het algemeen gebeurt dat niet. Als het dan begint te waaien is het te laat. Dat er zo extreem veel wind staat, merk je pas op het moment zelf. Door de meldingsplicht van 24 uur kun je nu niets beginnen. Bovendien waait het te hard voor mest uitrijden. Het waait weg en wordt niet goed over de grond verdeeld.’ 

Ook noemt u een logistiek probleem. Hoe zit dat?
‘Bedrijven worden steeds groter en in een korte tijd in het voorjaar moet er veel gebeuren. Naast stuifschade voorkomen moeten werkzaamheden als grondbewerking, zaaien, spuiten en bemesten ook allemaal doorgaan. Van te voren is lastig te plannen wanneer er gezaaid gaat worden, omdat we afhankelijk zijn van het weer. Wie eergisteren heeft gezaaid, kan vandaag zijn perceel kwijt zijn of hij moet een duosprayer, waarvan er maar één of twee van zijn in dit gebied, kunnen regelen of papiercellulose kunnen krijgen.’ 

Hoe groot is de schade?
‘Het bestrijden van stuiven kost vrij veel. Bij gemiddelde prijzen kost mest uitrijden ongeveer 75 euro per hectare. De methode papiercellulose uitrijden komt in de buurt van 200 euro per hectare. Maar vanwege de harde wind zijn er maar weinig telers aan de gang. Daarbij is dus de capaciteit te beperkt om op korte termijn wat te doen. Nu is er wel een middel dat je in de spuit kunt doen, maar ook daarvoor waait het te hard. Hoe groot de schade wordt, hangt af van hoelang het nog waait.’

Dus op dit moment hebben akkerbouwers niets aan de vrijstelling?
‘Nu niet nee. Maar een teler die volgende week wortels wil zaaien, kan nu wel een vrijstelling aanvragen. Hij hoeft ook niet door het gewas heen te rijden, dat moet bij bieten wel en daarom is dat geen optie. Misschien is het vrijgeven van rundveemest een oplossing. Dat betekent dat een akkerbouwer veel zaken zelf kan regelen met een veehouder in de buurt. De logistiek is dan eenvoudiger. De overheid had dit moeten faciliteren in de tussenperiode. Iedereen heeft de mond vol van duurzaamheid in Nederland, maar welke beleidsmaker handelt hier echt naar? Ik denk dat wat er nu aan schade komt door productieverlies, overzaaien (energie/hulpstoffen), verspreiding ziekten en toegediende meststoffen voor Nederland vele malen groter is dan de teler vrijheid geven problemen te voorkomen tot de alternatieven voldoende beschikbaar zijn. Noem het maar de wet van behoud van ellende!’

Eind donderdagmiddag liet het ministerie van Economische Zaken aan LTO weten dat mest – zonder water – uitrijden vanaf nu is toegestaan. Wat u daarop uw reactie?
‘Het is mosterd na de maaltijd. We hadden het wel een beetje zien aankomen, maar het komt erg laat. Ik vermoed dat er nogal wat boeren hier boos over zullen zijn. Er had beter nagedacht moeten worden over duidelijke regels. Voor volgende week heeft de maatregel wel toegevoegde waarde.’ 

Foto: DLV Noordoost

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.