Handelsverdrag Australië en de EU klapt op landbouw

De granenmarkt is deze handelssessie vooralsnog niet van de grote veranderingen. Tarwe staat op de Matif enkele tienden procentpunten in de plus tijdens schrijven (voor het sluiten van de markt) terwijl tarwe op de CBoT enkele tienden in de min staat. Bij sojabonen loopt het verlies op tot bijna 0,5% procent. Maïs staat vrijwel gelijk aan de slotkoers van afgelopen vrijdag.

Corruptie
De tijdelijke stop van de humanitaire corridor, zoals Oekraïne het eigen alternatief voor de Zwarte Zee graandeal noemt, blijft vragen oproepen. Afgelopen donderdag (26 oktober) legde een Brits maritiem veiligheidsbedrijf de link met een Russische dreiging waardoor de koopvaardij tijdelijk was geschorst. De Oekraïense vicepremier ontkrachte dat verhaal vrijdag op X (het voormalige Twitter). Het bericht kwam neer op uitdagende omstandigheden waaronder de deal tot stand kwam en dat er daardoor weleens een kink in de kabel kan komen. Sommige bronnen spreken over nog een andere reden voor de tijdelijke pauze in de export. Kiev zou de export tijdelijk stilgelegd hebben vanwege problemen met belastingen en douane. Kort gezegd probeert het centraal gezag stappen te nemen tegen corruptie in de eigen gelederen en komt het met nieuwe regels en procedures omtrent exportcertificaten en teruggave en afdracht van de omzetbelasting.

Australië heeft de Europese voorstellen voor een vrijhandelszone verworpen, zo heeft het Australische kabinet vandaag bekendgemaakt. Het grote struikelblok is de toegang tot de EU met agrarische producten. "We zagen dat de EU onvoldoende toegang wilde geven voor producten als vlees, zuivel en suiker", aldus de Australische minister van Landbouw Murray Watt aan ABC Radio. Tot de verkiezingen van 2025 zal de Australische regering niet meer aan tafel schuiven over een vrijhandelszone met de EU, zegt Watt tegen hetzelfde radiostation. De onderhandelingen over het verdrag lopen al sinds 2018.

Domme deal
Boerenbelangenbehartigers in Australië waren fel tegen de 'dud deal', vrij vertaald 'domme deal', zoals zij het handelsverdrag noemden. De belangengroepen vonden dat de Australische landbouw er bekaaid afkwam vergeleken met handelsverdragen tussen de EU en Nieuw-Zeeland, Canada en Zuid-Amerika die meer toegang zouden hebben tot de Europese markt. De gevolgen van het voorlopig afkappen van een vrijhandelszone tussen de EU en Australië vallen mee. Het past alleen wel in een bredere trend, denk bijvoorbeeld aan de langslepende kwestie over het Mercosur-verdrag met een aantal Latijns-Amerikaanse landen. De interne markt van de EU behoort tot de grootsten ter wereld en landen van buiten het blok hebben maar wat graag toegang tot de Europese consumenten en bedrijven.

Voor maïs en soja kijken analisten vooral naar de ontwikkelingen in Brazilië en Argentinië. In Brazilië is de regen zeer ongelijk verdeeld. In het zuiden is het veel te nat en verzuipt de boel haast, terwijl in het westen en centrale deel tot nu toe te weinig neerslag is gevallen om de soja aan de gang te krijgen. In beide gevallen wachten telers deels op betere omstandigheden. Soja kan zonder al te veel problemen tot half december gezaaid worden, maar door laat te zaaien komt de volgteelt maïs in de knel. In Argentinië brengt regen iets lucht na de zeer droge jaren die boeren daar achter de rug hebben. Voor de wintertarwe maakt het niet meer het verschil volgens analisten, maar vooral soja kan er nog volop van profiteren. Voor sojaverwerkers wordt het wel krap om het met de huidige voorraden te redden tot de nieuwe oogst, zo waarschuwen sommige analisten.