Bodemvruchtbaarheid. Achteruitgang niet bewezen

De afnemende bodemvruchtbaarheid krijgt veel aandacht van landbouwpolitici en belangenorganisaties. Dit als gevolg van bemestingsnormen die steeds verder aangescherpt worden. Toch is het maar de vraag of dit klopt en of dit in elk geval het grootste punt van zorg is.    

Grond-en gewaslaboratorium Eurofins meet geen afnemende organische stofgehaltes in de bodem en bodemverdichting verdient minstens evenveel aandacht. Zo veel mogelijk hectares bewerken tegen zo laag mogelijke kosten is een belangrijke oorzaak van bodemverdichting. Beter twee keer bewerken met een lage bandendruk, dan één keer met een te hoge bandendruk, is de remedie. 

Het was een van de conclusies op de themamiddag van de Commissie Bemesting Akkerbouw Vollegrondsgroenten (CBAV). Specialist Harm Brinks van Delphy leidde het debat naar aanleiding van de presentaties die Wageningen UR medewerkers hielden. Brinks: ‘Ik heb liever een bodem met een procent minder organische stof en een goede structuur met veel lucht, dan een procent extra organische stof en een verdichte bodem.’

Volgens Brinks kun je op basis van het verloop van de organische stof in een reeks van jaren niet nauwkeurig vaststellen wat er met het organische stof percentage van de grond gebeurt. ‘De beschikbare meetreeks is te beperkt om daarmee te bewijzen dat de bodemvruchtbaarheid afneemt.’

In pachtcontracten komt het voor dat er een bepaling is opgenomen die vereist dat het organische stof gehalte gedurende de pachtperiode niet afneemt. Brinks: ‘Begrijpelijk, maar nauwkeurig kun je dat met grondmonsters niet vaststellen. Wat wel kan is met een organische stof boekhouding aantonen dat je meer aanvoert dan afvoert.’ Zo veel mogelijk hectares bewerken tegen zo laag mogelijke kosten is een belangrijke oorzaak van bodemverdichting. 

Niet alleen het verloop van de organische stof in de Nederlandse bodem weerspreekt de boerenpraktijk, dat de bodemvruchtbaarheid afneemt, ook bij toepassing van evenwichtsbemesting blijkt de bodemvruchtbaarheid niet terug te lopen. Dat onderzocht WUR medewerker Philip Ehlert. ‘Dat de fosfaattoestand van gronden die in de fosfaatklasse ‘hoog’ vallen dalen, is logisch. Het is overheidsbeleid om overbemesting te voorkomen’, aldus Ehlert. 

Tijdens de studiemiddag kwam ook het gebruik van bodemverbeteraars aan de orde. Het onderzoek van de WUR, waaruit blijkt dat bodemverbeteraars geen aantoonbaar positief effect hebben op de gewasopbrengst, heeft veel stof doen opwaaien, zegt Brinks. Critici zijn van mening dat het onderzoek op WUR proefboerderij locaties in Nederland geen grondsoorten betreft die echt baat kunnen hebben bij bodemverbeteraars. 

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.