Grond

De Gecombineerde opgave (meitelling) is een jaarlijks ritueel dat bij de meeste boeren niet tot de favoriete klussen hoort. Dit jaar is het nog een paar tandjes erger. Door de invoering van het nieuwe GLB, en de korte voorbereidingstijd van de RVO, kan de Gecombineerde opgave zo onderhand wel een chaos genoemd worden. Uit gesprekken die Boerenbusiness voerde, blijkt dat boeren en adviseurs de grootste moeite hebben om alles goed in te vullen en de techniek van de RVO hapert.

Een gemiddeld goed jaar voor de agrarische sector en veel onzekerheid veroorzaakt door het stikstofbeleid en de uitkoopregelingen, zo vat makelaarsvereniging NVM de agrarisch onroerendgoedmarkt samen in het jaarrapport over 2022. De prijzen voor agrarische bedrijven en landbouwgrond zitten daardoor in de lift en tegelijkertijd wordt er minder te koop aangeboden. En dat terwijl de belangstelling voor agrarisch onroerendgoed ook van buiten de sector toeneemt.

Net als de belastingaangifte staat de Gecombineerde Opgave -in de volksmond beter bekend als de meitelling- bij de meeste boeren niet bovenaan het lijstje met favoriete klussen. Het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) gaat dit jaar echter op de schop en daarmee gaat ook het hele systeem van de Gecombineerde Opgave op zijn kop.

Toenemende regeldruk, de transitie naar kringlooplandbouw en een ministerie dat worstelt met een verdienmodel voor de boer. De Nederlandse landbouw staat voor grote uitdagingen. Mede daardoor overwegen sommige boeren een nieuwe start in het buitenland. Over de kansen om te boeren in het oosten van Europa sprak Boerenbusiness met Adam Oliver, Agri Business Consultant bij Brown & Co.

Het kabinet onderzoekt de mogelijkheid om een eerste recht van koop (voorkeursrecht) te vestigen op landbouwgrond. Mogelijk als onderdeel van een stikstofreductieplan, maar dit is niet geheel helder.

Het opknippen van percelen landbouwgrond en ver boven de marktprijs doorverkopen aan nietsvermoedende particulieren doorverkopen, is geen nieuw fenomeen. RTL Nieuws en het Kadaster zochten uit om hoeveel grond het precies gaat. Tienduizenden beleggers blijken erbij betrokken.

Het jaar zit er bijna op. De top-2000 vergezelt de laatste werkzaamheden, we worden bedolven met lijstjes en jaaroverzichten. Boerenprotesten en omgekeerde vlaggen zullen de oudejaarsconferences wel halen. Met dat in gedachten pakte ik 'Dit is mijn hof' van Chris de Stoop uit de boekenkast.

De centrale banken van de eurolanden, de Verenigde Staten en de Bank of England de afgelopen dagen de rente verder verhoogd in de strijd tegen inflatie. Met name de ferme boodschap van de ECB viel daarbij op. Edin Mujagic, hoofd econoom bij OHV Vermogensbeheer, verwacht dat de inflatie de komende maanden gaat afzwakken. Maar ondernemers gaan in de praktijk in die periode de pijn van de inflatie juist meer voelen. Hij noemt dat in een gesprek met Eric de Lijster slow motion-inflatie.

BPL Pensioen (bedrijfspensioenfonds voor de landbouw) en uitvaartverzekeraar DELA zijn per 1 oktober toegetreden tot het ASR Dutch Farmland Fund. Dat heeft a.s.r. vandaag 3 november bekend gemaakt. BPL Pensioen en DELA gaan als eerst participanten investeren in het niet beursgenoteerde fonds van a.s.r. real estate.

De gemiddelde grondprijzen zijn in het 3e kwartaal van 2022 naar recordhoogtes gestegen. Vooral bouwland werd fors duurder verkocht dan voorgaande kwartalen. Daar staat tegenover dat er minder landbouwgrond is verhandeld, zelfs het minste sinds 2014. Dat blijkt uit cijfers van het Kadaster.

De rente stijgt, de tijd van gratis geld is voorbij. De huizenmarkt is op een kantelpunt terecht gekomen. En dus ligt de vraag voor de hand of de grondmarkt de huizenmarkt volgt. Op de grondmarkt (en zijn afgeleide, de markt voor pacht) is in de geschiedenis van de economie al heel wat gestudeerd.

Farmers Funding & Advies is een van de partijen die zich opwerpen als een alternatief voor bedrijfsfinancieringen in de landbouw. Waar traditionele banken geen optie zijn. of minder aantrekkelijk, bieden zij soms een andere keuzemogelijkheid.