Redelijkerwijs mag verwacht worden dat het stilleggen van de zuivelexport uit de Europese Unie richting Rusland voor een jubelstemming onder Russische melkers zou zorgen, maar niets blijkt minder waar. Ze zeggen zelf aan de rand van een faillissement te verkeren, zo meldt het Russische Milknet.
Melkveehouders en verwerkers van zuivel in Rusland beweren dat de productie alleen maar gaat dalen. In interview met Milknet zegt de voorzitter van de Unie van melkproducenten, Andrey Danilenko, dat er naast de sancties door de staat goed nagedacht moet worden maatregelen om de landbouw te ondersteunen.
"Veel van de invoer richting Rusland is nu niet meer toegestaan. De verse melk was altijd al Russisch, maar de helft van de kaas werd geïmporteerd uit Duitsland, Nederland, Polen en Finland. De beroemde Finse coöperatie Valion levert bijvoorbeeld niet langer de kaas Oltermani. Dit gaat er aan bijdragen dat retailers op een of andere manier gaan kiezen voor Russische kazen."
Het verbod treft naar schatting 20 procent van de grondstoffen voor de zuivelindustrie en 10 procent van de eindproducten. "Er zijn in Rusland kaasmakers die erg blij zijn met de situatie. In de Altaj regio in het zuiden van Rusland worden duizenden tonnen Russische kazen gemaakt. Ook het Amerikaanse PepsiCo zit daar met het merk "Lambert", terwijl lokale producenten er "Altaj" en "Swiss" produceren."
Nu kunnen kaasmakers het volume verkopen. "Zo is bijvoorbeeld het merk Oltermani niets uniek in termen van productie, maar het is gewoon een populair merk. Bovendien kan er nog kaas betrokken worden uit Servië, Zwitserland en Zuid-Amerika."
Vraag is waarom niemand de Russische kaas wilde kopen. "Het heeft het imago van een soort lage kwaliteit product wat de concurrentie met de Europese Unie niet aan zou kunnen. In Finland worden enorme subsidies gegeven aan melkveehouders en aan verwerkers, dus hebben ze de mogelijkheid om te investeren in marketing. Onze producenten hebben die middelen niet."
De Russische producenten kunnen 50 procent van het ontstane gat invullen. "De sancties scheppen een kans, maar die kan zonder steun van de overheid niet benut worden. Zo zal het succes mede afhankelijk zijn van de invoer van onder andere melkpoeder uit Wit-Rusland. Rusland ondervindt grote problemen met de producten die grotere volumes rauwe melk nodig hebben, zoals boter en kaas."
Tegelijkertijd balanceren veel fabrikanten aan de rand van een faillissement. "Sommige gaan alleen niet failliet dankzij banken die ze in de benen houden. Maar de financiële situatie is precair. Volgens de officiële statistieken daalde de melkproductie vorig jaar met 3 tot 4 procent. Als er niets verandert dan is dit de trend voor de komende jaren."
Door de sancties wordt de overheid gedwongen aandacht te besteden aan de sector. "Nu wordt er 30 miljard roebel in de sector geïnvesteerd, terwijl de sector 200 miljard roebel aan belastingen betaalt. Het geven van geld aan de landbouw is winstgevend, want dan neemt de hoeveelheid belasting toe. Maar er is geld nodig om de productie te kunnen uitbreiden."
Het exportverbod maakt dat vrijwel alle grote exporteurs van kaas geen toegang meer hebben tot Rusland. Alleen Argentinië (in 2012 goed voor een aandeel van 2 procent) en Nieuw-Zeeland (in 2012 een aandeel van 0,5 procent) blijven over. De vijf grootste exporteurs van kaas vallen voor de Russen af. Nieuw-Zeeland, welke een zevende plaats inneemt, komt als eerste in aanmerking, op een dertiende plaats gevolgd door Wit-Rusland en met een minimaal verschil komt Zwitserland op een veertiende plaats. Wit-Rusland gaat al zijn best doen de productie op te voeren, maar voor Argentinië is Rusland na Brazilië nu al de grootste markt. De Russen rekenen er op dat deze landen een gedeelte van het gat wat ontstaan is door het handelsboycot in kunnen vullen.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.