Nieuws Fosfaatrechten
Generieke korting nog niet uit beeld
Een verdere generieke korting accepteert LTO Nederland niet, maar ook de boeren niet. Jos Verstraten, lid van de vakgroep Melkveehouderij bij LTO Nederland, reageert op de dreiging van het teveel aan fosfaatrechten. De generieke korting is daarmee nog niet uit beeld.
Carola Schouten, minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV), maakte in de maand mei bekend dat de toegekende fosfaatrechten een productie van 85,4 miljoen kilo fosfaat toestaan en dit volume groeit nog. Dat is opmerkelijk, want het CBS maakte een prognose van 83,3 miljoen kilo fosfaat bekend. Dit ging vrijwel ongemerkt aan de melkveehouder voorbij, maar achter de schermen nemen de spanningen toe. Wat speelt er nu werkelijk in het fosfaatdossier?
Plotselinge omslag
De positieve cijfers van het CBS werden goed ontvangen en het zag er zelfs even naar uit dat er ruimte was om de melkveehouders (verzameld in Innovatief uit de Knel) te helpen. Niet veel later hing de vlag er plotseling anders bij. Het ziet ernaar uit dat er 2 zaken door elkaar lopen en dat kan weleens gevolgen voor de gehele sector hebben. Helemaal wanneer Schouten Brussel niet mee kan krijgen.
De feiten: op 2 juli 2015 worden de fosfaatrechten aangekondigd. Geen dierrechten om de melkveehouders de kans te geven op bedrijfsniveau ruimte te winnen via de Kringloopwijzer. Deze is er echter nog niet, mede als gevolg van problemen in de borging. Toch houdt Brussel de forfaitaire norm aan. Dit houdt in: zoveel melkproductie levert een vast getal op. In 2015 lag de gemiddelde melkaanvoer per koe op 8.473 kilo, dus 42 kilo fosfaat.
Succes via voerspoor
Om de fosfaatproductie omlaag te brengen tot 84,9 miljoen kilo fosfaat, ging de Nederlandse melkveehouderij in 2017 aan de slag met het fosfaatreductieplan. Met name het voerspoor was zeer succesvol. Het leverde een reductie op, waarmee er vee behouden kon worden. Het probleem is dat het fosfaatrechtenstelsel, wat per 1 januari 2018 in werking getreden is, als basis de forfaitaire norm kent. Voor de uiteindelijke productie van 2018 is de daadwerkelijke productie die het CBS monitort leidend.
"Door die forfaitaire norm, gekoppeld aan het aantal uitgedeelde rechten, zijn er meer rechten uitgedeeld dan bedoeld was", zegt Verstraten. De ZLTO-voorman legt uit dat de rechten in 2017 niet ingevoerd mochten worden. Dit omdat de te hoge productie (gekoppeld aan de rechten) zou betekenen dat er staatssteun uitgedeeld wordt. "Dat is nu toch gebeurd."
Staatsteun
Het betekent dat minister Schouten aan Brussel moet uitleggen dat de werkelijke productie lager ligt, en er daardoor dus geen sprake is van staatsteun. Tegelijkertijd heeft de minister aangegeven dat Brussel wil dat het aantal rechten aan het begin van het systeem onder de 84,9 miljoen kilo fosfaat ligt (het fosfaatplafond voor melkvee).
Worden de dieraantallen die het CBS opgeteld heeft en de forfaitaire norm genomen, dan gaat de fosfaatproductie verder uitlopen op het plafond. "Wordt de forfaitaire norm voor 2018 bijgesteld, dan is het opletten dat er niet alsnog meer vee gehouden gaat worden", stelt Verstraten. De andere kant van de medaille is dat wanneer de werkelijke fosfaatproductie als leidend genomen is (bij het toekennen van rechten) er minder rechten uitgedeeld zouden zijn.
De vrijstelling voor jongvee moet helpen om meer ruimte te scheppen voor de melkveehouders, zo werd het in de brief in mei verwoord. Harm Wiegersma van de Nederlandse Melkveehouders Vakbond, stelt dat hij dit nog moet zien. "Een eis zou zijn dat de dieren direct aan het slachthuis geleverd moeten worden, en dan wordt de vrijstelling minder aantrekkelijk." Verstraten geeft ook aan dat wanneer dit fosfaat weggehaald wordt bij het melkvee, het ook uit het melkveefosfaatplafond moet en dan lost het niets op.
Geen verdere korting?
Ondertussen nadert de volgende fosfaatmonitor. Daaruit moet blijken wat de werkelijke stand van zaken is en waar de melkveehouderij staat. Het probleem is echter dat het nog niet duidelijk is hoe de startpositie van de sector eruitziet. "Een verdere generieke korting (dan die 8,3%) accepteren wij niet, dat accepteren de boeren niet en dat accepteert LTO Nederland niet. Het is aan Schouten om Brussel ervan te overtuigen dat de koeien minder uitpoepen."
Herma van den Pol
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
