Analyse Zuivelexport
Chinese honger naar zuivel nog lang niet gestild
China is verreweg de grootste importeur van melkpoeders en de honger naar zuivel is nog lang niet gestild. Ook in de komende jaren zullen de Chinezen scheutig zuivelproducten blijven importeren.
Opvallend is dat het aantal Chinese melkkoeien met honderdduizenden tegelijk terugloopt. Met de handelsoorlog tussen de Verenigde Staten (VS) en China in het achterhoofd betekent dat volop kansen voor Nederlandse zuivelexporteurs.
Enorme potentie
Wanneer iedere Chinees (dat zijn er ruim 1,3 miljard) dagelijks 1 glas melk drinkt, dan zijn lage melkprijzen verleden tijd. Dit wordt althans weleens simplistisch gezegd. Echter, zover is het nog niet. Wel zal China komende jaren fors meer zuivelproducten importeren. Het Amerikaanse ministerie van Landbouw (USDA) voorziet voor 2019 een extra import van volle melkpoeder van 15% tot 600.000 ton.
Ook neemt de vraag naar magere melkpoeder toe (+11% tot 305.000 ton), gaat China meer weipoeder importeren en stijgt de import van vloeibare melkproducten naar verwachting met 13% tot 850.000 ton. De prognoses van het USDA zijn reëel, want in 2018 steeg de Chinese import in dezelfde orde van grootte.
Daarbij zal de import op de lange termijn waarschijnlijk ook toenemen; er zijn diverse prognoses waarin staat dat de Chinese zuivelconsumptie richting 2050 verdrievoudigd gaat zijn.
Honderdduizenden koeien geslacht
De groeiende vraag is deels een gevolg van de toenemende welvaart en verstedelijking in China. Tegelijkertijd daalt het aantal melkkoeien in rap tempo. China telde in 2017 nog 7,2 miljoen melkkoeien, maar dat waren er dit jaar slechts 6,6 miljoen en dat is volgend jaar waarschijnlijk gedaald tot circa 6,3 miljoen stuks. Doorhet feit dat de melkgift per koe toeneemt, krimpt de Chinese melkplas volgend jaar 'slechts' met 1% tot 34,7 miljoen ton.
6,3
miljoen
De daling in het aantal melkkoeien heeft grotendeels met de lage melkprijzen te maken. De (kleine) melkveehouders houden het hierdoor het vaker voor gezien, mede ook omdat de milieuregels steeds strenger worden. Een andere reden voor de rappe daling is dat melkkoeien in de afgelopen maanden gevraagd waren bij de Chinese slachthuizen, wegens een gebrek aan vleesvee. Dit gaf stoppers een extra prikkel om de knoop door te hakken.
De lage prijs komt door concurrentie van buitenlandse producten op de Chinese markt. De consumenten in China hechten heel veel waarde aan voedselveiligheid en zijn vaak overtuigd van de kwaliteit van overzeese producten. Ondanks de stijgende consumptie en dalende productie blijft de Chinese melkprijs ook in 2019 onder druk staan.
Profiteren van handelsoorlog?
De Europese Unie (onder meer Duitsland, Frankrijk, Nederland en Polen), de VS, Nieuw-Zeeland en Australië zijn China’s belangrijkste leveranciers, wat betreft zuivel. Daarbij zijn de VS en China dit jaar verwikkeld geraakt in een handelsoorlog, waarbij Amerikaanse zuivel het moet ontgelden. China hanteert daarom een heffing van 25% op Amerikaanse melkpoeder, room, boter en kaas.
De vrees van het USDA is dat de Amerikaanse zuivelsector daardoor niet, of slechts ten dele, profiteert van de Chinese honger naar zuivel. Zolang de handelsoorlog aanhoudt, zijn andere landen in het voordeel. Al zijn er geluiden te horen dat de handelsoorlog mogelijk op korte termijn wordt geslecht; de landen schijnen te werken aan een lijmpoging. Als dat zo is, dan kan dit de Amerikaanse exportpositie ten goede komen en ontstaat er mogelijk weer een gelijk(er) speelveld.
Daarnaast gaat de waarde van de euro bepalen of Europese zuivel terrein gaat winnen in China. Momenteel is de euro relatief zwak ten opzichte van de dollar en dat komt de Europese exportpositie ten goede. Uiteraard kan dit medio 2019 zomaar weer anders zijn.
Los van een voordeel door de handelsoorlog, kan de verwachtte stijging van de Chinese import steun bieden aan de Eruopese melkprijzen; zeker nu de aanvoer wat is geklonken. Daarentegen stijgt de melkaanvoer in Nieuw-Zeeland en dat is van oudsher verreweg de grootste leverancier van volle en magere melkpoeder in China.
Weipoeder
Voor Nederland is de Chinese vraag naar weipoeders van groot belang. De VS was in 2017 de belangrijkste leverancier van weipoeder, met een marktaandeel van meer dan 50% op ruim 120.000 ton. Op plek 2 en 3 volgen Frankrijk en Nederland met een marktaandeel van respectievelijk 11% en 9%. Wat betreft weipoeder heeft Europa minder te duchten van concurrentie uit Oceanië.
Wanneer de handelsoorlog voortduurt, zou dat Nederlandse exporteurs van weipoeder waarschijnlijk niet slecht uitkomen, al lijkt het erop dat de vooruizichten voor de zuivelexport in China sowieso best goed zijn.
Wouter Baan
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
