Nieuws Brandbrief Stikstof
Stikstofaanpak kabinet kan veel beter en eerlijker
Het huidige stikstofbeleid moet serieus worden aangepast. De inzet is ineffectief. Voor ammoniak dalen de emissies al sinds 2006 niet meer. Ook voor het overige levert het weinig op. Daarbij is het beleid oneerlijk, want de last ligt buitenproportioneel zwaar bij de landbouw. De agrarische sector kan meer dan in de reductie van stikstofemissie als ze mocht innoveren. Dat is de enig bewezen aanpak, goed voor uiteindelijk nul emissies.
Dit stellen emeritus-hoogleraar Rudy Rabbinge en Lubbert van Dellen, directeur food & agri bij advies en accountantsbureau Accon avm in een brandbrief aan de ministers Christianne van der Wal (Stikstof) en Henk Staghouwer (Landbouw). De huidige aanpak is volgens hen een doodlopende weg. Er zijn miljarden gereserveerd voor een onduidelijk resultaat. De adviezen van de Commissie Stikstofproblematiek (commissie Remkes), waar Rabbinge ook zitting in had, worden niet of slechts marginaal benut. De opstellers storen zich ook aan het feit dat de sectoren mobiliteit en industrie anders worden behandeld dan de agrarische sector. Deze twee sectoren, de belangrijkste bronnen stikstofoxides (NOx) krijgen wel de ruimte om hun stikstofemissie via innovatie te verkleinen, terwijl de agrarische sector deze niet krijgt en verplicht moet krimpen.
Rabbinge en Van Dellen wijzen erop dat de Nederlandse veehouderij sterk kan innoveren door het scheiden van de vloeibare (urine) en vaste fractie (mest) in de stal, waarmee de uitstoot van ammoniak drastisch kan worden teruggedrongen. Een dergelijke innovatie maatregel kan van bedrijf tot bedrijf op maat worden toegepast, met een beperkt deel van de financiële middelen die nu voor uitkoop worden ingezet, zo motiveren Van Dellen en Rabbinge.
Uitkoop van boeren brengt geen vermindering
Zo kan de gehele Nederlandse veehouderij haar bijdrage leveren aan de stikstofreductie. Want het uitkopen van agrarische bedrijven in een straal van 10.000 meter rond natuurgebieden, schiet zijn doel voorbij en is niet effectief, zo zetten de twee in de brief uiteen. "Uitkoop van boeren levert vrijwel geen bijdrage aan de vermindering van de directe depositie dichtbij deze bedrijven en een zeer kleine bijdrage aan de verkleining van de totale stikstofdeken. Alleen door alle agrarische bedrijven met vee te helpen bij het overschakelen naar een bijna emissieloze bedrijfsvoering wordt een zeer forse bijdrage aan de emisssiereductie geleverd en daarmee aan het terugdringen van de totale stikstofdeken. Tevens behouden we dan een gezonde agrarische sector voor Nederland, met een wezenlijke bijdrage aan onze economie."
Vele decennia liep Nederland voorop in internationaal voorop in het reduceren van de emissie van stikstofverbindingen, schrijven Rabbinge en Van Dellen. Daarbij refereren zij naar het in de negentiger jaren ingezette Minas, waarin de boeren aan doelvoorschriften moesten voldoen. Tot 2006 heeft dat tot een reductie van de emissie van circa 60 tot 70% geleid, schrijven Van Dellen en Rabbinge. Zij opperen de Afrekenbare Stoffenbalans, die in 2020 door de Commissie Remkes is voorgesteld. "Uitwerking van deze hernieuwde doelvoorschriften is in lijn met de werkwijze in de agrarische sector waar problemen steeds met innovatieve technieken en methoden werden opgelost. Zo kan de scheiding en bewerking van de mest niet alleen het emissie probleem fors aanpakken, het kan ook een grote bijdrage aan de vermindering van de inzet van kunstmest geven. De regelgeving en wetgeving die dit nu tegenwerkt - inzet bewerkte mest als kunstmest vervanger of beter gezegd voeding voor plant -, dient daartoe te worden aangepast."
Stop desanering van de akkerbouw en veehouderij
Rabbinge en Van Dellen vragen de bewindspersonen dan ook "indringend terug te komen van de ingeslagen weg. Stop desanering van de akkerbouw en veehouderij in de agrarische sector en zet volop in op een innovatieve benadering die voortbouwt op de kennis en inzichten van de bedrijfstakken en de schijnzekerheid van sanerende uitkoop vermijdt. Daarmee kan een wezenlijke bijdrage worden geleverd aan voedselzekerheid en de veelal bepleite duurzame ontwikkeling." In een interview met Boerenbusiness spreekt Rabbinge ook zijn zorg uit over vastgekoekt denken bij het RIVM, het wetenschappelijke instituut, waar het kabinet zich door laat leiden voor adviezen over het stikstofbeleid.
Klaas van der Horst
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
