Nieuws Stikstof
Stikstofdoel kabinet veel hoger dan nodig
Het kabinet heeft hogere stikstofdoelstellingen gesteld dan nodig. Ook is ervoor gekozen de pijn te verdelen en niet alleen gericht piekbelasters op te kopen. Hierdoor moeten meer boeren stoppen of extensiveren. Ambtenaren van Financiën spreken over 'overshooting'. Ook kost de doelstelling waarschijnlijk €10 miljard meer dan ervoor is uitgetrokken. Dit, en meer, blijkt uit documenten die het kabinet heeft vrijgegeven.
De informatie is openbaar gemaakt dankzij Kamervragen van onafhankelijk Kamerlid Pieter Omtzigt en Caroline van der Plas (BBB) over stikstof memo's - naar aanleiding van een NRC-stuk.
Reductiedoel onwenselijk: te hoog, te duur
In het coalitieakkoord heeft het kabinet het stikstofdoel voor van 74% emissiereductie van de stikstofgevoelige natuurgebieden onder de kritische depositiewaarde naar voren gehaald van 2035 naar 2030. Het stikstofplan van stikstofminister Christianne van der Wal (VVD) gaat, zoals we eerder schreven, uit van een reductie van in totaal 39.023 ton ammoniak (NH3) in de veehouderij.
Volgens een advies over de provinciale reductiedoelstellingen van eind mei is een reductie van meer dan 30.000 ton meer dan wat nodig is om aan het wettelijke doel te voldoen. Bij 30.000 ton emissiereductie komt 77% van de stikstofgevoelige natuur onder de kritische depositiewaarde (KDW). Bij 40.000 ton is dat zelfs 82%, aldus de ambtenaren van het ministerie van Financiën.
Overshooting
Er worden meer bedrijven geraakt dan nodig. "Fors meer veehouderijen moeten stoppen of extensiveren om het doel te overshooten, terwijl dat niet strikt noodzakelijk is", aldus de beslisnota. Deze extra reductie wordt vooral bereikt doordat ook bedrijven stoppen die relatief weinig stikstof deponeren op stikstofgevoelige natuur. Ambtenaren zetten ook vraagtekens bij de mix van veel extensiveren, geen reductiedoelstelling voor andere sectoren en breed generiek beleid.
Kosten €34 miljard in plaats van €24
Verder wordt het budget met dit reductiedoel overschreden. Een grove inschatting laat volgens de ambtenaren zien dat reductie 40.000 ton €34 miljard kost, terwijl er ruim €24 miljard is uitgetrokken voor stikstofreductie. 30.000 ton zou net passen, al is er dan geen ruimte voor ondersteuning en innovatie. Met een doel van 23.500 ton emissiereductie ton zou volgens de nota voor ruim €10 miljard de 74% KDW-doelstelling bereikt kunnen worden. Dit vergt volgens de ambtenaren echter 'verregaande gerichtheid en daarmee verplichte uitkoop van bedrijven'. Het aantal veehouderijen dat zou moeten stoppen bij een doelstelling van 23.500 ton zou 5.300 zijn, terwijl dat bij de reductiedoelstelling van 40.000 ton 11.200 bedrijven is. Ook moeten er bij de huidige reductiedoelstelling 17.600 veehouders extensiveren.
Politiek doel
Volgens de nota lijkt LNV ook een politiek doel na te streven met het reductiedoel van 40.000 ton. "Door hoog in te zetten worden bijna alle boeren geraakt en deelt iedereen in de pijn, waar bij een lager doel een kleiner aantal boeren zeer hard geraakt wordt (stoppen) ... Een meer evenredige verdeling van de pijn is mogelijk makkelijker te verkopen dan een gerichte aanpak", aldus de ambtenaren.
Uitkopen melkveehouders het minst kostenefficiënt
Uit andere bijgevoegde stukken blijkt dat het uitkopen van melkveehouders het minst kostenefficiënt is. Ook is er een voorstel om boeren met vleeskalveren als eerste uit te kopen, daarna boeren met varkens en pluimvee. Ambtenaren schrijven ook dat met vrijwillige regelingen een groot risico wordt gelopen om doelen ondanks forse investeringen niet te halen zijn.
Linda van Eekeres
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
