Analyse Stikstofstemming
Verandert met decor ook het spel in stikstofoverleg?
Terwijl het decor voor het stikstofoverleg tussen boeren en overheid aardig verandert, is Johan Remkes bezig zijn bevindingen op papier te krijgen. En al is de officiële consultering van partijen gestopt, hij wordt nog steeds gevoed.
De datum en plaats van publicatie zijn volgens zijn woordvoerder nog altijd niet vastgesteld, maar de oplevering schijnt richting eind september te gaan.
Duidelijk is wel dat Remkes het rapport niet gaat aanbieden aan bijvoorbeeld Mark Rutte. "Je kunt misschien zeggen: het wordt aangeboden aan het Nederlandse volk", oppert de woordvoerder.
Voor de boerenorganisaties is het nu afwachten en de gelederen gesloten houden. Afgelopen maandag zat de zogenoemde G8 weer bij elkaar en werd geprobeerd iedereen achter een door Agractie opgestelde insteek te krijgen. Die G8 zijn de acht grote boerenorganisaties met 'echte' boeren als lid, ter onderscheid van de hybride en deels extern gesponsorde clubs. Of het lukt om de gelederen gesloten te houden, is de vraag.
Ververst team Rutte
Ze moeten nu vooral tegenover premier Rutte en zijn ververste team tonen wie ze zijn. Uit alles bleek deze week dat Carola Schouten als herintreedster op LNV al direct goed ingelezen was. Van diverse kanten wordt daarom gesuggereerd dat ze al veel langer bij Staghouwer in de coulissen moet hebben gestaan. Ze is tenslotte ook vice-premier namens de ChristenUnie.
Minister Christianne van der Wal blijft vasthouden aan haar beleidsinzet, maar is volgens agrarische overlegpartners sinds het vertrek van Staghouwer wel benaderbaarder geworden.
De verhoudingen binnen het kabinet en ieders opstelling zal zeker zijn geëvalueerd. Het zal daarnaast ook te maken hebben met de uitspraak van de Raad van State over de emissie-arme stallen, die onbedoeld ook ging over het Aerius-model. Dat is het kabinet ook helder geworden.
Regionale plafonds
Of Aerius valt of niet, het werk aan emissiereductie zal wel doorgaan, maar dan met behulp van regionale plafonds en emissiebanken, zo is de verwachting. Zoiets is voor de landbouw overigens gemakkelijker te realiseren dan voor Schiphol. De emissies daarvan passen nergens in.
Achter de schermen wordt over deze en andere zaken druk verder overlegd met een veelheid van partijen, met het kabinet, maar ook met diverse Tweede Kamerfracties. Het resultaat hiervan zal, na en met het rapport van Remkes erbij, moeten leiden tot nadere besluitvorming.
Deze week werd er ook een samenvatting van een stikstofrapport rondgestuurd van De Nieuwe Denktank, een organisatie van een aantal (oud-)CDA'ers die zich als het politieke midden presenteert. Het onderzoek richtte zich met name op het ontrafelen van het stikstofbeleid van Rutte 3 en 4. We zijn nog in afwachting van het complete rapport dat eind september wordt gepubliceerd.
Contra-productieve modellen
Volgens de club schetst het rapport 'hoe contraproductief een verkeerd gebruik van modellen kan zijn en hoe Nederland, door als enige in Europa van een risico-indicator een beleidsdoelstelling te maken (KDW), een leefomgeving creëert waar niemand voor heeft gekozen en die eigenlijk ook niemand wil. En dat juist degenen voor wiens belangen politici zeggen op te komen, zoals de boeren die kringlopen sluiten, de boeren die door innovaties hun uitstoot en voetafdruk verminderen of aan agrarisch natuurbeheer doen en de kleine familie- en gezinsbedrijven, op termijn zullen verdwijnen.' De Nieuwe Denktank wil zich hiermee komende maanden mengen in het publieke debat.
Klaas van der Horst
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
