Krappe zuivelmarkt komt niet uit de lucht vallen

De meest actuele maandcijfers komen uit eigen land. De Nederlandse melkproductie lag in oktober 2,35% onder het niveau van vorig jaar. Daarmee versnelt de daling, want in september bedroeg het verschil nog 1%. Vooral het vetgehalte in de melk heeft een veer gelaten en daalt van 4,49% vorig jaar tot 4,31%. Zodoende was de vetproductie in oktober met 47.921 ton 6,31% lager dan vorig jaar. Kijken we naar onze zuiderburen, dan ontstaat een ander beeld. De Belgische melkaanvoer liet in september een toename zien van ruim 3,5%. Daarmee is België in Europa de vreemde eend in de bijt. Wel loopt de riante toename de afgelopen maanden terug.

Trendbreuk in Duitsland
In Duitsland zijn de aanvoercijfers over september nog niet door Eurostat gepubliceerd, maar we hoeven daar niet op te wachten om te constateren dat de melkproductie onder druk staat. Uit de weekcijfers van productschap ZMP blijkt dat melkaanvoer sinds week 41 onder het niveau van vorig jaar ligt. In week 42 en 43 bouwt het negatieve verschil zich verder op tot circa 1%. Dit terwijl de Duitse melkaanvoer in juli nog ruim 2% boven het niveau van vorig jaar lag. 

5% minder melk in Frankrijk
In Frankrijk staat de melkaanvoer naar verhouding het meest onder druk. Het hele jaar al liggen de aanvoercijfers onder het niveau van 2022, maar het verschil wordt de aflopen maanden steeds groter. In september lag de aanvoer 4,7% onder die van dezelfde maand vorig jaar. Uit recente weekcijfers van France Agrimer blijkt dat het negatieve verschil inmiddels al 5% bedraagt. Hieruit blijkt dat de daling in september geen incident was door een warme nazomer. De terugloop van de Franse melkaanvoer wordt al langer verwacht, maar gaat sneller dan gedacht. Ook in Italië staat de melkaanvoer onder druk. Tot juni kon de lijn van 2022 redelijk worden gevolgd, maar in september was de productie 2% lager.

Ieren melken minder
De Ieren produceren het hele jaar al lagere volumes dan vorig jaar. Het verschil wordt groter, naarmate de maanden verstrijken. In september lag de aanvoer 1,93% onder het niveau van vorig jaar. Waarschijnlijk is de teruggang een combinatie van een natte zomer en de fors lagere melkprijs. In Ierland was de daling groter dan elders in Europa met melkprijzen die zelfs onder €35 per 100 kilo zijn gezakt. Dit leidde tot diverse protesten van producentenorganisaties, maar tot dusver met weinig succes. Daarnaast wordt in Ierland – net als in Nederland – de derogatie afgebouwd. Dit betekent dat Ierse melkveehouders vanaf 2024 minder mest mogen uitrijden. Mogelijk drukt dit de melkproductie op de achtergrond ook. In het Verenigd Koninkrijk daalt de aanvoer dit najaar ook snel. In september lag de aanvoer nog minder dan 2% onder vorig jaar. De voorlopige weekcijfers over november laten een negatief verschil van ruim 3% zien. 

Gemengd beeld in Oost-Europa
In Polen noteert de melkaanvoer nog groene cijfers. Desalniettemin loopt de aanvoer wel terug. De seizoenspiek kwam in mei nog 3,5% boven het niveau van 2022 uit. In september was de voorsprong afgebouwd tot minder dan 1,5%. In andere Oost-Europese landen levert de aanvoer een gemengd beeld op. Waar Roemenië fors meer melk produceert, staat de aanvoer in landen als Hongarije, Estland en Litouwen onder druk. Uit Letland komt wel meer melk. Vergeleken met Polen is de invloed van andere Oost-Europese lidstaten op het marktsentiment echter gering.